De Europese energieministers zullen opgelucht ademhalen. Na de deur in Brussel plat te hebben gelopen om steeds weer over het prijsplafond te steggelen, kunnen ze eindelijk nog eens samenzitten zonder dat er gigantische spotlights op staan. En dan kan er nog eens lekker in de technische dossiers gedoken worden. Het zal wel een editie zonder minister van Energie Rob Jetten zijn. Staatssecretaris van Mijnbouw Hans Vijlbrief gaat in zijn plaats.

Kernenergie

Wat tellen we wel en niet mee als ‘groene energie’? Het lijkt een banale vraag, maar door de steeds ambitieuzere Europese klimaatdoelen heeft het grote consequenties voor de lidstaten. Deze keer zal het hierbij gaan over de vraag of waterstof die opgewekt is via kernenergie in aanmerking komt voor een Europees groen labeltje. Vooral Frankrijk, een land met traditioneel veel kerncentrales, is daar pleitbezorger van.

Het Nederlandse kabinet kijkt iets genuanceerder naar de kwestie. Zo vindt minister Jetten dat het een slecht idee is om nu over dit detail ellenlange discussies te gaan voeren. Dat vertraagt het verscherpen van de Europese doelen voor hernieuwbare energie. Ook zou dat ervoor zorgen dat het langer onduidelijk blijft wat de EU nu eigenlijk van plan is met haar fameuze waterstofeconomie. Bedrijven hebben nu juist duidelijkheid nodig, zodat ze kunnen beginnen investeren in hun waterstofinfrastructuur.

Toch is Nederland principieel niet tegen het opwekken van waterstof met kernenergie. Ons land wil immers in de toekomst ook de nucleaire capaciteit terug opschroeven. Daarom wil het kabinet zien “wat mogelijk is om de productie van koolstofarme waterstof anderszins aan te moedigen”. Kortom: Nederland wil nu geen tijd verliezen aan de discussie, maar houdt de deur nog wel op een kiertje.

Elektriciteitsmarkten

De energiecrisis heeft heel wat pijnpunten van onze elektriciteitsmarkten blootgelegd. De Europese Commissie kroop hierop in haar pen om met een voorstel te komen dat onze elektriciteitsmarkten fors zou hervormen. Dat moet ervoor zorgen dat de markten zich meer op de lange termijn focussen waardoor de prijzen stabieler worden. Ook zitten er heel wat voorstellen in het pakket die het opnemen voor de consument en meer inzetten op hernieuwbare energie.

Vandaag gaan de energieministers voor een eerste keer brainstormen over dit voorstel. Jetten laat hierbij aan de Tweede Kamer weten dat Nederland de volgende prioriteiten heeft: “het beter beschermen van de consument, het stimuleren van investeringen in hernieuwbare energie en het waarborgen van de leveringszekerheid”. Grote ingrepen in de groothandelsmarkt voor elektriciteit ziet Nederland niet zitten.

Andere lidstaten, zoals België, staan ambitieuzer in de wedstrijd. Jetten is nadrukkelijk geen voorstander van ideeën zoals het loskoppelen van de gas- en elektriciteitsprijs of het aanleggen van Europese elektriciteitsreserves.

Doelen aanscherpen

Op dit moment is de Zweedse minister van Energie ook namens de andere lidstaten aan het onderhandelen met het Europees Parlement. Op tafel ligt onder meer het aanscherpen van de Europese doelen voor hernieuwbare energie. Momenteel is het de bedoeling dat tegen 2030 zo’n 32 procent van de Europese energie groen is. Maar Nederland wil, net zoals het Europees Parlement, dit doel optrekken naar 45 procent. Volgens minister Jetten zijn er heel wat lidstaten die dit te ambitieus vinden waardoor de meningen verdeeld zijn.