Transparantie. Het was het woord van de week in Europa: Van de Straatsburgse plenaire vergadering van het Europees Parlement tot in de gangen van de Europese top in Brussel. Maar wie met leedvermaak van zich af wijst, wijst altijd met een paar vingers naar zichzelf. De Tweede Kamer heeft minder regels voor transparantie dan het Europees Parlement en ligt onder vuur van een ándere Straatsburgse instellng. Komende week is de stemming.

De regering regeert, de Kamer controleert. Dus wat als onze volksvertegenwoordigers de regering opdragen tegen te stemmen en de regering dat negeert? Door deze week tegen de Schengentoetreding van Bulgarije te stemmen in de Europese Raad, voerde de premier een Kamermotie uit. Staatssecretaris van Huffelen negeerde de wens van de Tweede Kamer, door zonder morren in te stemmen met een besluit in de Europese Telecomraad. Dat mag – maar toon en timing doen pijn.

Wie doet er in jouw organisatie ‘Europese zaken’? Ook in het parlement is dat een vraag. De commissie Europese Zaken in Tweede Kamer, EUza in jargon, is een ander soort portefeuille dan de Buitenlandse Zaken. De EU-woordvoerders van de fracties, zoals Lilian Helder (PVV), Attje Kuiken (PvdA), Sjoerd Sjoerdsma (D66), Jeroen van Wijngaarden (VVD) hebben een ‘verbindende’ rol. In hun fractie gaan ze het gesprek aan over álle Europese Zaken. Zelf bespreken ze die pas inhoudelijk, als een Europese Top erover gaat. In december is er veel Europees te coördineren: van kinderopvangtoeslag voor Oekraïners tot de toetreding van Albanië tot de EU. 

Over drie jaar moeten zo’n 50.000 organisaties (van meer dan 250 medewerkers of 40 miljoen omzet) in de jaarrekening rapporteren over onder meer hun CO2 uitstoot en plasticverbruik. Zo kunnen regeringen en burgers in de gaten houden wat bedrijven al dan niet groen doen. De komende weken wordt de richtlijn aangenomen. Nu moet Nederland aan de slag met de implementatie.

Als het aan de Europese Commissie ligt worden betaalde stages verplicht en gentech verboden en komen er regels voor hyperloop transport en een schone bodem. Het zijn maar een paar van de 43 plannen die in Brussel op stapel staan. In de komende weken wordt in heel Nederland (gemeenten, provincies, ministeries, kennisorganisaties en bedrijven) het nieuwe werkprogramma bestudeerd. Via cie.eu@tweedekamer.nl kan elke belanghebbende zijn mening geven.

Voor studenten die Europese samenwerking intrigerend vinden kwam er deze week goed nieuws. Voor het studiejaar 2023-2024 worden de jaarbeurzen voor Nederlandse deelnemers aan het Europacollege, een kweekschool voor Europese ambtenaren, in ere hersteld. Dankzij vasthoudende Tweede Kamerleden – en hun Europese achterban.

De loonkloof, platformwerk en arbeidsduur. Veel Nederlanders zouden dit niet associëren met de Europese Unie. “Bemoeit die zich daar ook al mee?” Ja, voor zover werknemers over open grenzen verplaatsen, is dat relevant voor de interne markt. Maar inderdaad wordt er al heel lang stevig gesproken over de ‘bevoegdheden’ van de Europese Commissie, de lidstaten … Continued

Een sterkere Europese defensie betekent samenwerking tussen 27 lidstaten, die allemaal hun eigen krijgsmacht hebben. Er is veel dubbel werk – maar de Minister van Defensie is trots: in een brief schrijft ze deze week dat Nederlandse bedrijven en kennisinstituten een flinke bijdrage leveren aan projecten uit het ‘Europese Defensiefonds’. Critici zien een lobby van het bedrijfsleven, wetenschappers zijn bezorgd: hoe hangen al die projecten samen?