Premier Rutte reageerde bezorgd op beschuldigingen van corruptie aan het adres van Europarlementariërs. Dat Europarlementariër Eva Kalli (Griekenland/S&D), die haar dagen slijt in een Brusselse cel, onreglementair meestemde met de beslissing over Quatar is groot nieuws in Griekenland. Een stemming in een parlementaire commissie van het EP op MEGA tv. Alle leden van het Europees Parlement waren aanwezig, net als Eva Kalli ongezien op de achterste rij.
Hoe gaat zoiets in een procedurevergadering van een Tweede Kamercommissie? Daar gaat het besluiten niet per fractie, maar per aantal aanwezige leden. Meestal zijn dat er een handvol en is de persbank leeg. Sporadisch herinner ik me uit mijn tijd als commissiegriffier momenten waarop de zaal volliep. Kamerleden hebben dan instructie van hun ambtelijk secretaris om even naar de zaal te lopen van de commissie waarvan zij (plaatsvervangend) lid zijn. Bijvoorbeeld als een nieuwe voorzitter gekozen moet worden.
Landen tegen corruptie
Dinsdagavond sprak de Tweede Kamer zes uur lang met de premier over de agenda van de Europese Raad waar hij aan deelnam. Van asiel tot vredesfaciliteit en steun voor Oekraïne tot het prijsplafond. Over corruptie ging het ook. VVD-Europawoordvoerder Jeroen van Wijngaarden hakkelde, toen hij door collega’s werd aangesproken over de vraag waarom zijn fractie een motie met tien gedragsregels voor Tweede Kamerleden niet steunt.
De Tweede kamer zelf ligt namelijk ook al jaren onder vuur vanuit Straatsburg. Niet vanuit het Europees Parlement, maar de groep van landen tegen corruptie GRECO. Deze commissie van de Raad van Europa heeft Den Haag op de korrel. Mede daarom is er sinds vorig jaar een nieuwe gedragscode voor parlementariërs die bijvoorbeeld neveninkomsten beter moeten melden. En honderden oud-Kamerleden hebben dit voorjaar definitief hun een toegangspas tot het nieuwe Kamergebouw moeten inleveren.
Draaideur en achterdeur
Pieter Omtzigt en Laurens Dassen schreven er bovendien een ‘initiatiefnota’ over. Met belangenbehartiging is niets mis – het kan bijdragen aan inzicht, expertise en draagvlak. De aandacht voor het rapport van Transparency International kan niet los gezien worden van de Nederlanders aan het roer van deze organisatie, die precies weten hoe in Den Haag en Brussel de hazen lopen .
Maar het gaat om de draaideur en de achterdeur, stellen de twee actieve volksvertegenwoordigers. Komende week is er een stemming over hun rapport. De blik zal gaan naar de opstelling van de grootste regeringspartij. Een ander voorbeeld van belangenbehartiging: de afgelopen weken kregen Kamerleden post over hun Europese prioriteiten. De nauwe banden tussen gedeputeerden, Kamerfracties en de ministeries betaalden zich uit. Vergelijk maar het prioriteitenlijstje van de provincies over wat ze in Europa belangrijk vinden, met dat van de woordvoerders economie. Het is geen toeval dat op beide prioriteitenlijstjes waterstof, elektriciteit en grondstoffen prijken. Daar was geen Kamerpas voor nodig.
‘Wat is dat toch al die corruptie in Europa?’ ondervroeg Sven Kockelman deze week onze man bij de Europese Rekenkamer, oud-minister Stef Blok (VVD). Het rapport waarin deze Europese instelling de besteding van de Coronafondsen kritisch analyseert is óók ‘Post uit Brussel’ voor de Tweede Kamer, die er volgend jaar over zal debatteren. Maar ook hier geldt: Europa, dat zijn de landen zelf.
Praktijkprofessor Europa van de Haagse Hogeschool Mendeltje van Keulen (cartoon) was griffier Europese Zaken bij de Tweede Kamer. Zij kijkt wekelijks voor Brusselse Nieuwe in brievenbus van de Tweede Kamer naar de post uit Brussel. Elke week de column van Mendeltje van Keulen in je mailbox ontvangen? Abonneren kan hier voor slechts 1 euro in per maand. Daarmee levert u een bijdrage aan de onafhankelijke journalistiek en opinie over Europese zaken die Nederland raken.
