De Europese Commissie wil dat kinderen beter beschermd worden tegen misbruik en uitbuiting. Eurocommissaris voor Binnenlandse Zaken Johansson kwam daarom in mei vorig jaar met een voorstel dat bepaalt dat grote techbedrijven als Apple en Meta meer moeten doen om seksueel misbruik van kinderen te melden, en foto’s en beelden te verwijderen.
Het voorstel ligt nu bij het Europees Parlement waar Europarlementariër Catharina Rinzema (VVD) namens de liberale fractie de wetgeving in de gaten houdt. “Op dit moment is er een tijdelijke regel die alle opsporing regelt rondom materiaal en exploitatie, maar die loopt af. Er moet dus nieuwe wetgeving komen”, aldus Rinzema.
Beelden
In de politiek wordt het materiaal dat hostingbedrijven moeten melden ‘Child Sexual Abuse Material’ (CSAM) genoemd. Dat zijn bijvoorbeeld naaktfoto’s van kinderen, maar ook foto’s of video’s van volwassenen die seksuele handelingen met kinderen verrichten.
Ook grooming of ‘online kinderlokken’ moet aangepakt worden. Dat is het proces waarbij een volwassene via het internet langzaam het vertrouwen van een kind wint om er daarna misbruik van te maken. Omdat dit online plaatsvindt, kunnen bedrijven dit achterhalen.
Meer ambitie
Het voorstel wil dus dat grote bedrijven iets doen tegen de verspreiding van foto’s en filmpjes van kindermisbruik. Dat gebeurt in principe al, maar vooral op vrijwillige basis. Volgens het voorstel kan die vrijwilligheid blijven, maar moet het ambitieniveau van bedrijven omhoog en moeten techbedrijven, als het niet anders kan, verplicht kunnen worden tot actie.
Daarnaast wil de Commissie een Europees centrum dat samenwerkt met Europol, de Europese instantie die de samenwerking tussen Europese opsporingsdiensten ondersteunt. “Het centrum moet de spil in het web worden in het ondersteunen en begeleiden van slachtoffers, maar ook bewustzijn creëren en risico’s analyseren”, zegt Rinzema.
En die risico’s worden hoger volgens haar. “Je ziet dat door corona steeds meer kinderen online zijn. Het aantal meldingen van misbruik en foto’s en video’s is gigantisch toegenomen”, aldus Rinzema. “Ook het gewelddadige aspect neemt toe en daar bovenop wordt de leeftijd van de slachtoffers steeds lager”.
Privacy
Het voorstel lijkt dus op het juiste moment te komen. Maar het ligt politiek gevoelig. Om beelden op misbruik te kunnen scannen, moeten bedrijven ze wel kunnen zien en dat is vaak onmogelijk door ‘end-to-end versleuteling’. Dat is het systeem waarmee berichten die bijvoorbeeld via WhatsApp verstuurd worden versleuteld zijn, zodat niemand anders dan de verstuurder en ontvanger ze kunnen zien.
Volgens Rinzema hoeft dat geen probleem te zijn. “Het is geen kwestie van of-of, maar en-en”, vindt ze. Aan end-to-end versleuteling moet bijvoorbeeld niet getornd worden. De wet moet daarom op zo’n manier geschreven worden dat versleuteling kan blijven bestaan. Daarnaast gaan de technologische ontwikkelingen zo snel dat de wet het niet eens bij zou kunnen houden.
Ahston Kutcher
Haar standpunt wordt onderstreept door Ashton Kutcher, de filmster die ook wel bekend is van de That 70’s Show. Hij zet zich in tegen kindermisbruik en heeft een techbedrijf opgericht dat zich specialiseert in het offline halen van kindermisbruik. Hij ging in Brussel in gesprek met Europarlementariërs, kinderrechtenorganisaties en techbedrijven.
Volgens hem is het geen kwestie van privacy tegenover kinderbescherming. Hij ziet het voorstel van de Europese Commissie als een unieke kans om als EU de lat voor de rest van de wereld hoog te leggen.
Er kan meer
Buiten het opsporen van misbruik kunnen bedrijven meer doen, vindt Europarlementariër Rinzema. Zo zijn er tools om de leeftijd van kinderen na te gaan. “De vraag is: in hoeverre ben je in werkelijkheid in staat om de leeftijd van gebruikers te verifiëren”, zegt Rinzema. Ook wil ze dat het makkelijker wordt om bij grote techbedrijven melding te maken van misbruik.
Rond de zomer zullen Europarlementariërs zich over het voorstel gaan buigen.
