Post uit Brussel: Kemphanen

De Europese Commissie is de scheidsrechter die erop let of landen eenmaal besloten EU wetten correct uitvoeren. Soms is een overtreding hardnekkig; zoals bij de Europese vogelwet uit 1979. Deze week bespraken de fractiewoordvoerders Natuur in de Tweede Kamer de brief van staatssecretaris Rummenie (BBB), waarin hij meldt dat de Commissie zijn zorgen uit over de achteruitgang van weidevogels. Op tafel lag ook een kwart eeuw oudere Post uit Brussel, met precies dezelfde strekking.

3 min. leestijd

Het vangen van vogels met lijmstokken, een barbaarse praktijk in Frankrijk, is dankzij de EU drie jaar geleden verboden. Tien jaar geleden sneuvelde, tot verdriet van het CDA in Friesland het rapen van kievietseieren.

En de Europese Commissie blijft speuren naar nationale gevallen van nonchalance met EU regels. Afgelopen zomer werd Nederland niet voor het eerst op de vingers getikt door de Europese Commissie. Onze overheid doet niet genoeg om weidevogels als de kemphaan, de watersnip en de grutto te beschermen, met desastreuze gevolgen voor deze dieren, en daarmee voor het ecosysteem. De Vogelrichtlijn – in Nederland omgezet in de Natuurbeschermingswet – verplicht hoofdsteden dat te voorkomen.

Dat speelde precies zo in 2000. Destijds oordeelde de Commissie dat Nederland onvoldoende beschermde gebieden voor de vogels aanwees. De brief waarin dat oordeel werd uitgesproken wilde Thierry Baudet in mei 2023 lezen.

Van Aartsen

“Waarom heeft dit zo lang geduurd?’ De handgeschreven uitroep van voormalig minister Christianne van der Wal van Natuur, gekalkt op de zogeheten ‘beslisnota’ met uitleg van haar ambtenaren is begrijpelijk. Pas ver na de zomer kon ze het antwoord op het verzoek van de fractievoorzitter van Forum voor Democratie ondertekenen. Haar antwoord is even simpel als teleurstellend. De brief wordt openbaar als de afzender, de Europese Commissie dat wil. Ook al is die vijfentwintig jaar oud en nog immer actueel. De nieuwe staatssecretaris, voormalig landbouwdiplomaat namens Nederland in een groot aantal landen, stuurde het epistel alsnog op – met een juridische onderbouwing van de ‘ ingebrekestelling’. De woordvoerders bespraken het afgelopen donderdag op hun ‘ procedurevergadering’ en we kunnen hier allemaal meelezen.

De brief, van de toenmalige Zweedse Eurocommissaris Wallström is gericht aan Zijne Excellentie Landbouwminister Jozias van Aartsen (VVD). Daarin legde ze uit waarom de juridische dienst van de Commissie oordeelde dat Nederland in het wilde levende vogels niet voldoende beschermt. De wet is dientengevolge aangepast.

Tureluurs

Toeval of niet, op dezelfde vergadering donderdag bleek dat het probleem volgens Brussel nog steeds speelt. De wet is misschien wel versterkt, de uitvoering laat te wensen over. Je zou er tureluurs van worden.

De woordvoerders besloten tijdens de vergadering er vragen over te zullen stellen. Ook zouden ze over de ‘ingebrekestelling’ wel met de staatssecretaris willen praten. Of dat in beslotenheid gaat gebeuren,  of in het openbaar, hangt – opnieuw –  af van wat de Europese Commissie wil. Zoals de ambtenaren hun bewindspersoon in de beslisnota uitleggen: “ U meldt de Tweede Kamer alleen dat er een inbreukprocedure is gestart door de EC en gaat niet in op de inhoud ervan. In de Kamerbrief is opgenomen dat de inhoud vertrouwelijk is en de stukken die in dit kader worden gewisseld daarom niet openbaar zijn. “ Misschien over 25 jaar wel, desgevraagd.

Praktijkprofessor Europa van de Haagse Hogeschool Mendeltje van Keulen (cartoon) was griffier Europese Zaken bij de Tweede Kamer. Zij kijkt regelmatig voor Brusselse Nieuwe in brievenbus van de Tweede Kamer naar de post uit Brussel. Ook de column van Mendeltje van Keulen in je mailbox ontvangen? Abonneren kan hier voor slechts 5 euro per maand. Daarmee levert u een bijdrage aan de onafhankelijke journalistiek en opinie over Europese zaken die Nederland raken.