Het Europees Parlement maakt zich grote zorgen over een mogelijke deal tussen de EU en het Afrikaanse land Mauritanië. Volgens de deal zou de Europese grens- en kustwacht Frontex op Mauritaans grondgebied mogen opereren, vaak onder controle van de Mauritaanse autoriteiten. En dat baart Europarlementariërs zorgen.
Het land staat namelijk bekend om haar mensenrechtenschendingen. Het Europees Parlement stemde in met een rapport van GroenLinks-Europarlementariër Tineke Strik. In deze resolutie roepen Europarlementariërs de Europese Commissie op om op te letten dat Frontex-medewerkers niet medeplichtig worden aan mishandeling, illegale uitzettingen en uitbuiting.
West-Afrika route
Steeds meer asielzoekers proberen via West-Afrika de Europese Unie te bereiken. Dat doen ze via landen als Senegal en Mauritanië. In bootjes proberen ze over te steken naar de Spaanse Canarische Eilanden. Die liggen relatief dicht in bij de Afrikaanse kust.
Om die stroom van vluchtelingen een halt toe te roepen gaven EU-landen de Europese Commissie toestemming om te onderhandelen met Mauritanië. Die onderhandelingen zijn nu bezig.
Medeplichtig
Het Europees Parlement is bang dat Frontex-medewerkers medeplichtig worden aan de misstanden die in Mauritanië plaatsvinden. Zo worden vluchtelingen niet op de juiste manier opgevangen en worden ze vaak zonder proces het land uitgezet. Vooral als Frontex-medewerkers onder controle komen te staan van Mauritanië kan het voor problemen zorgen.
Een homofiele vluchteling uit Mauritanië maakt bijvoorbeeld kans op asiel in de EU. Maar als Frontex die vluchteling onderschept, wat gebeurt er dan? Laten ze hem dan verdergaan naar Europa of moet hij overgeleverd worden aan Mauritanië zelf?
Ontlopen
Europarlementariërs willen in ieder geval garanties. In het rapport roepen ze de Europese Commissie op om ervoor te zorgen dat Frontex-medewerkers orders van Mauritaanse autoriteiten naast zich neer kunnen leggen als ze in strijd zijn met Europese mensenrechten. Daarnaast wil het Parlement meer informatie over de onderhandelingen en moeten zowel EU-burgers als niet EU-burgers klachten kunnen indienen wanneer ze niet juist behandeld zijn.
Strik sprak eerder dit jaar haar zorgen over de onderhandelingen al uit. Volgens haar kan je de Frontex-overeenkomst met Mauritanië niet los zien van de bredere trend om het EU-migratiebeleid af te schuiven naar landen buiten de EU. “De EU-landen proberen hun verantwoordelijkheid in toenemende mate te ontlopen en af te kopen door middel van deals met twijfelachtige regimes en autocraten, met als doel mensen tegenhouden en terugsturen.”
Stok tussen de deur
Uiteindelijk kan de Europese Commissie de resolutie van het Europees Parlement gewoon naast zich neerleggen. Toch maakt dat de resolutie niet compleet nutteloos. Wanneer de onderhandelingen tussen de Europese Commissie en Mauritanië afgrond zijn, moet het Europees Parlement goedkeuring geven.
De resolutie dient zo als een soort stok tussen de deur. Legt de Commissie de aanbevelingen in het rapport naast zich neer, dan stemmen Europarlementariërs uiteindelijk mogelijk tegen de deal met het Afrikaanse land.
390 Europarlementariërs stemden in met het rapport van Strik. 135 stemden tegen. Het rapport kreeg brede steun. Vooral van de Europese liberale fractie Renew Europe (VVD en D66), de sociaaldemocratische S&D (PvdA) en de Groenen (GroenLinks), maar ook van de christendemocratische EVP (CDA en CU). Tegenstanders zaten vooral in de nationalistische hoek (ID) en de conservatieve ECR-fractie (SGP en JA21).