Groen licht voor nieuwe industriewet: goed voor klimaat of kerstcadeau voor de lobby?

De Raad van de EU heeft haar standpunt voor de Net-Zero Industry Act aangenomen, een regeling die de het gebruik van groene technologieën in de EU een boost moet geven. Belangrijk, want Europa wil in 2050 klimaatneutraal zijn en koploper blijven op het gebied van duurzaamheid. Maar er is ook kritiek.

3 min. leestijd
Bron foto: iStock

Met het Net-Zero Industry plan wil Brussel ervoor zorgen dat de industrie sneller overstapt op bepaalde groene technologieën. Zo wil de Europese Unie niet alleen klimaatvriendelijker en onafhankelijker worden, maar ook een sterke concurrentiepositie behouden op het wereldtoneel. Verder moet de ontwikkeling en opschaling van groene technologieën meer werkgelegenheid gaan scheppen.

Meer zon-, wind-, en kernenergie

In het originele plan van de Europese Commissie werden doelen voorgesteld voor onder andere het gebruik van zonnepanelen, windmolens en warmtepompen. Ook wil de Commissie meer CO2 onder de grond opslaan. In 2030 moet de zogeheten ‘injectiecapaciteit’ naar 50 miljoen ton per jaar.

De Raad schaart zich nu achter het plan van de Commissie en gaat zelfs nog een stapje verder. Zo voegen zij in hun standpunt nog twee groene technologieën toe, namelijk de ontwikkeling en het gebruik van kernenergie en duurzame brandstoffen. Ook willen zij de regels voor vergunningen, markttoegang en het onderzoek naar deze groene technologieën vergemakkelijken.

Personeelstekorten

Een opvallend punt uit het voorstel is ook het opzetten van zogenoemde Net-Zero Industry Academies. Een soort opleidingsprogramma’s waar werknemers kunnen worden (bij)geschoold op het gebied van technologieën zoals waterstof en zonne-energie.

Dit is hard nodig, want op dit moment is er een schreeuwend tekort aan personeel. In veel essentiële sectoren waar de Brusselse klimaatplannen neer moeten slaan, zoals de bouw, duurzaam transport, productie van groene energie en meer, komen ze onvoldoende aan goed opgeleide werkkrachten.

Het plan volgt op een al eerder uitgerold onderwijsmodel voor de productie van batterijen. Alleen hier al zijn namelijk 800 duizend extra werknemers nodig, vóór 2025. Om de groene transitie in goede banen te leiden, springt Brussel hier nu dus bij, ondanks dat onderwijs normaal gezien een nationale verantwoordelijkheid is.

SCHRIJF JE NU IN VOOR WEKELIJKSE NIEUWSBRIEF KLIMAAT EN ENERGIE

Verlanglijstje

Het overeengekomen algemene standpunt geeft een officiële vorm aan de onderhandelingspositie van de Raad. De onderhandelingen met het Europees Parlement, dat op 21 november 2023 zijn eigen positie heeft aangenomen, kunnen nu worden afgetrapt. Wanneer zij samen een deal bereiken, wordt het voorstel officieel aangenomen.

Niet iedereen is echter tevreden. Het voorstel stuitte in het Europees Parlement al op kritiek vanwege de omvang van de lijst van ‘duurzame’ technologieën – namelijk 17 – , waaronder kernenergie. Sommige Europarlementariërs noemden het een “verlanglijst” en spraken hun zorgen uit. Ook milieuactivisten roeren zich en waarschuwen dat er over kernenergie en CO2-opslag nog altijd veel discussie bestaat wat betreft de duurzaamheid.

De Raad stelt overigens een minder lange lijst voor van ‘slechts’ 10 technologieën (waaronder dus wel kernenergie). Het is dus nog mogelijk dat de uiteindelijke lijst tijdens de onderhandelingen wordt ingekort.

Mooi idee
Eerste reacties
Strak plan
Schiettent
Chefsache
Nieuwe wet