De laatste ontwikkelingen rondom de Russische invasie in Oekraïne. Russische troepen zijn Oekraïne binnengetrokken, in meerdere Oekraïnse steden worden explosies gemeld. De NAVO, G7, en de EU-leiders komen vandaag bijeen.
Ook sancties tegen Wit-Rusland
22.20 – Brussel
De sancties treffen de financiële sector, maar ook de energie- en transportsector van Rusland. Ook de zwarte lijst met Russen die financieel gestraft worden, wordt uitgebreid.
De regeringsleiders hebben verder besloten dat de export van goederen naar Rusland aan banden wordt gelegd, welke dat wordt nog uitgewerkt en ook de visa regels worden aangescherpt. Verder komen er nieuwe sancties tegen bondgenoot Wit-Rusland (Belarus). Ook de Britten hebben vandaag maatregelen genomen tegen het land, omdat het de invasie in Oekraïne mede mogelijk heeft gemaakt.
Sancties aangenomen
22.11 – Brussel
Vrijdag extra vergadering ministers Buitenlandse Zaken
21.04 – Brussel
De ministers van Buitenlandse Zaken komen vrijdag in Brussel bij elkaar. Het is een extra vergadering, waar de besluiten die door de regeringsleiders vanavond worden genomen, moeten worden goedgekeurd. Dat is een oude gewoonte in Europa. In het verleden waren de vakraden belangrijker dan de Europese Toppen en mochten alleen de vakministers zaken afspreken. Hoewel de wereld allang is veranderd en de toppen belangrijker zijn geworden, hebben de regeringsleiders formeel nog steeds geen bevoegdheden. Al hun besluiten moeten door ministerraden worden goedgekeurd. Volgens de chef buitenland van de EU de Spanjaard Borrell is het bovendien goed om elkaar ook morgen in de ogen te kijken of de laatste stand van zaken rondom Oekraïne te bespreken. Of minister Hoekstra ook naar Brussel gaat is nog niet bekend.
Nederland wil pragmatische aanpak
20.06 – Brussel
Premier Rutte wil de maximale sancties tegen Rusland. “Ik wil ze ongenadig hard raken in financiele en materiele zin”, aldus de premier vlak voor het begin van de extra Europese top vanavond. Volgens Rutte worden nog niet alle sancties ingezet, omdat niet alle landen het daar over eens zijn. “Als we nu het betalingssysteem zouden blokkeren voor Rusland is dat lastig”, aldus Rutte.
Eerder vandaag tijdens een vergadering van de G7 hebben een aantal landen gevraagd om dat middel vooralsnog niet toe te passen. “Daar gaan we vanavond over praten of we het nu of later moeten inzetten.”
Een ander punt van discussie is de vraag welke sancties precies tegen president Poetin moeten worden genomen. Een reisverbod zoals her en der wordt gesuggereerd is volgens Rutte geen goed plan. “Je moet op een gegeven moment weer gaan praten en dan moet je reizen.” Rutte besloot met te zeggen dat het hard en pragmatisch moet.
De vergadering begint met om 20.00 met een bijdrage van de voorzitter van het Europees Parlement Roberta Metsola. Die geeft daarna om 20.30 een persconferentie. Hier te volgen. Daarna gaan de 27 EU-leiders verder. De verwachting is dat het laat in de avond afgelopen is.
België vindt sancties een begin
19.51 – Brussel
De Belgische premier De Croo vindt dat er een goed pakket aan sancties op tafel ligt. “Het zijn sancties die doorbijten.” Hij zei dat vlak voor het begin van de speciale Europese top in Brussel. Wel voegde hij er aan toe dat er meer moet gebeuren vooral op financieel gebied.
EU-sancties ook voor Belarus
19:13 uur – Brussel
De Europese Unie werkt aan stevige sancties voor Rusland, maar ook voor Belarus. Dat meldt ANP op basis van ‘hooggeplaatste EU-bronnen’. Belarus heeft meegewerkt aan de Russische invasie.
De concrete sancties die tegen Rusland en Belarus worden ingesteld zijn nog niet bekend. Wel meldde persbureau Reuters dat de regeringsleiders van de EU hebben ingestemd met het sanctiepakket.
G7 veroordeelt Russische invasie
18:15 uur – Brussel
De G7 heeft in een statement laten weten de Russische invasie in “de sterkst mogelijke bewoordingen te veroordelen”. De G7 zegt solidair te zijn met Oekraïne en zich toe te wijden aan het versterken van democratische systemen.
“Rusland zal tijdelijk een deel van Oekraïne overnemen”
18:07 uur – Den Haag
Dat verwacht Commandant der Strijdkrachten Onno Eichelsheim. ‘Rusland wil binnen een paar dagen de krijgsmacht van Oekraïne neutraliseren’, aldus Eichelsheim bij een persbriefing. Hij spreekt van de ‘grootste militaire operatie in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog’ en verwacht dat Rusland tijdelijk een ‘groot deel van Oekraïne zal innemen’.
In Kiev: avondklok en onduidelijkheid over inname vliegveld
17:45 uur
Russische troepen hebben een vliegveld ten noorden van Kiev ingenomen, meldt persbureau AFP. Na urenlange gevechten zouden Russische troepen een belangrijk vrachtvliegveld hebben ingenomen. Of toch niet: president Zelensky heeft juist laten weten dat de Russen omsingeld zijn door Oekraïnse troepen, en dat van overname dus geen sprake is. Vliegveld Hostomel is een paar kilometer boven de snelweg tussen Kiev en Barlarus gelegen. Een verslaggever van CNN stond erbij:
De burgemeester van Kiev heeft een noodklok afgekondigd. Inwoners van de hoofdstad moeten van 22:00 uur tot 07:00 uur thuisblijven.
Solidariteit met Oekraïne in Nederland
16:56 uur – Den Haag
De Oekraïense vlag is gehesen bij het Stadhuis in Den Haag en in Rotterdam. De Erasmusbrug kleur donderdagavond blauwgeel, en er staan verschillende demonstraties op de agenda voor de komende dagen.
Vandaag kwamen mensen al op verschillende plekken bijeen om hun steun te betuigen voor de Oekraïners. Op de Dam in Amsterdam en bij de Russische ambassade in Den Haag verzamelden zich mensen.
Zaterdag zal er weer een ‘solidariteitsdemonstratie’ plaatsvinden bij die ambassade.
Stichting Vluchteling heeft Giro 999 opengesteld voor donaties voor Oekraïense vluchtelingen. De stichting heeft 250.000 euro beschikbaar gesteld, ze verwachten dat duizenden mensen op de vlucht zullen slaan.
Nederlandse Europarlementariërs in defensiebespreking
15:17 uur – Brussel
De Europese commissies Buitenlandse Zaken (AFET) en Veiligheid en Defensie (SEDE) houden vanavond een extra vergadering over de Russische aanval op Oekraïne. EU-buitenlandchef Josep Borrell en enkele leden van het Oekraïense parlement zijn vanavond bij de bespreking aanwezig.
De Nederlandse Europarlementariërs Reuten (PvdA), Strik (GL), Azmani (VVD), Van Dalen (CU), Ruissen (SGP) en Groothuis (VVD) zullen daarbij aanwezig zijn.
Groothuis komt vandaag terug van een cybermissie met de defensiecommissie. Die was georganiseerd om de EU te wapenen tegen Russische cyberdreiging. Lees meer.
De bespreking is hier te zien, vanaf 18:30.
Debat over Oekraïne uitgesteld
14:49 uur – Den Haag
Het kabinet laat weten vandaag geen tijd te hebben voor een debat over Oekraïne. Op verzoek van minister Hoekstra (Buitenlandse Zaken) is het Tweede Kamerdebat over de situatie in Oekraïne uitgesteld naar komende maandag.
Het debat is ‘moeilijk in te passen’, schrijft Hoekstra aan de Kamer. Er vinden bijeenkomsten plaats van de Europese Raad, de Raad Buitenlandse Zaken, NAVO-regeringsleiders en OVSE (Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa), laat hij weten.
Sporttoernooien in Rusland: afzeggen of doorgaan?
14:38 uur
Het Nederlandse basketbalteam heeft eerder vandaag ‘na goed overleg’ besloten ondanks alles toch in Rusland te spelen. Vanavond nemen zij het op tegen de Russen in een WK-kwalificatie in Moskou.
De UEFA vraagt zich ondertussen af of de finale van de champions league wel in Sint Petersburg gespeeld moet worden. De Europese voetbal organisatie beslist daar vrijdag over.
Opvang voor vluchtende Oekraïners
14:31 uur – Den Haag
Vanwege de Russische invasie hebben veel Oekraïners besloten het land te verlaten. Het is nog onzeker om hoeveel mensen het gaat, maar buurlanden bereiden zich alvast voor op de opvang van deze mensen. Verslaggevers ter plaatse zien grote files van mensen die Kiev willen verlaten.
Onder andere Hongarije, Slowakije en Polen treffen nu voorbereidingen, Duitsland en Finland hebben die landen al hulp toegezegd. Moldavië zegt rekening te houden met tienduizenden vluchtelingen.
Rutte zei hierover vanochtend: “We zullen kijken of er sprake is van een stroom. We gaan het precies monitoren, en overleggen met de EU-bondgenoten over opvang.”
Verschillende kamerleden hebben zich kritisch uitgelaten over de houding van het kabinet in deze vluchtelingenkwestie, en roepen op tot actie. “Zo had je ook kunnen reageren, Rutte”, plaatst Jesse Klaver (GroenLinks) bij een nieuwsbericht over Duitse toezegging van hulp. Jan Paternotte (D66) verwacht van Nederland een voortrekkersrol:
Kelderende koersen in Europa
14:09 uur
De Europese beurzen staan donderdagmiddag in het rood na de inval van Rusland in Oekraïne. Vooral banken met relaties tot Rusland ervaren de gevolgen, zoals de Raiffeisen Bank in Oostenrijk, de Franse Societe Générale en het Italiaanse UniCredit. De prijzen voor gas en olie zijn ook gestegen.
In Moskou maakte de beurs vanochtend met 40 procent een bijzonder diepe duik. De beurswaarde van Gazprom is gehalveerd.
Ook de cryptomarkt ervaart de gevolgen van de Russische invasie. Zo kost een Bitcoin nu meer dan 8 procent minder dan gisteren.
NAVO-chef: ‘Dit is het nieuwe normaal in Europa’
13:15 uur – Brussel
“De vrede op het Europese continent is verbroken”, zegt Jens Stoltenberg, secretaris-generaal van de NAVO. De NAVO heeft besloten een verdedigingsplan in actie te stellen om de verdediging en veiligheid van de NAVO-landen te waarborgen. Militaire leiders van de NAVO hebben nu de bevoegdheden om manschappen en materiaal te verplaatsen, met als doel de oostelijke flanken van de NAVO te bewaken.
Vanochtend zei defensieminister Kajsa Ollongren al dat Nederland op dit plan is voorbereid: Nederland is voorbereid op een oproep tot actie van de NAVO.
Er zijn geen NAVO-troepen in Oekraïne, en daarvoor zijn ook geen plannen, benadrukt Stoltenberg. Oekraïne wordt ondersteund met zware sancties die tegen Rusland worden ingesteld, aldus de NAVO-chef.
Slecht weer houdt demonstranten niet tegen
13:20 uur – Den Haag
Ondanks het slechte weer groeit de groep demonstranten voor de Russische ambassade in Den Haag, staan nu zeker 150 mensen, aldus onze verslaggever ter plaatse.
Europees Parlement last debat in, voor volgende week
12:50 uur – Brussel
Het Europees Parlement heeft een plenair debat ingelast om over de situatie te spreken. Die zal komende week plaatsvinden, op dinsdag 1 maart. In een gezamenlijk statement laten de fractieleiders van het Europees Parlement weten: ‘Deze inval is een bedreiging voor de Europese stabiliteit’.
De fractieleiders hebben laten weten een ‘ongekende Europese en internationale reactie’ op de Russische invasie te steunen. Nieuwe en strenge sancties moeten ervoor zorgen dat het Kremlin ter verantwoording wordt geroepen, schrijven de fractievoorzitters.
Europese Raad: ‘Dit geweld heeft geen plaats in de 21e eeuw’
12:36 uur – Brussel
De EU staat Oekraïne bij en zegt politieke, financiële en humanitaire hulp te bieden, dat hebben de leden van de Europese raad in een gezamenlijk statement laten weten. ‘In de sterkst mogelijke bewoordingen’ veroordelen ze de Russische invasie in Oekraïne te veroordelen. Rusland begaat een grove overtreding van het internationaal recht, en ondermijnt de Europese en wereldwijze veiligheid en stabiliteit, aldus de Raad.
Ook de betrokkenheid van Belarus in de inval in Oekraïne wordt veroordeeld.
De Europese lidstaten laten weten later vandaag tot een besluit te komen over maatregelen die ‘grote consequenties’ zullen hebben voor Rusland en zegt in nauw contact te staan met de NAVO en G7.
Protest bij Russische ambassade in Den Haag
11:17 uur – Den Haag
Een groep demonstranten bij de Russische ambassade in Den Haag wordt ‘met de minuut groter’, ziet verslaggever Tijmen van den Born. Die mensen komen niet alleen uit Den Haag, maar ook uit Rotterdam en omgeving. “We zijn hier vanmorgen direct naartoe gereden”.
Lees meer: Demonstranten voor Russische ambassade Den Haag
Nederlandse ambassade in Lviv blijft open
11:04 uur – Den Haag
De Nederlandse ambassade in Lviv blijft open, laat Minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra weten. De ambassade verhuisde eerder van Kiev naar Lviv. Hoekstra roept Nederlanders in Oekraïne wel op: “als je veilig weg kan, ga dan weg”.
Ministerraad in spoedzitting bijeen
09:59 uur – Den Haag
Premier Rutte heeft de meest betrokken ministers bijeengeroepen om te overleggen over de Russische aanval op Oekraïne.
Voorafgaand veroordeelde Rutte de aanval die vanochtend vroeg begon: “Hiervoor is één land, hiervoor is één persoon verantwoordelijk. Het land is Rusland. De persoon is Vladimir Poetin. Dit kan niet zonder gevolgen blijven. De reactie zal heel stevig zijn. Vanuit de hele wereld”.
Minister Wopke Hoekstra van Buitenlandse Zaken sprak van ‘een oorlogsdaad waarvoor Rusland een zware prijs zal betalen’.
Lees meer: Ministerraad in spoedzitting bijeen na Russische invasie
