- Ingelaste top ten einde
- Persconferentie premier Rutte
- EVP-congres in Rotterdam
In Brussel is vandaag de tweede dag van een ingelaste Europese top afgesloten. Hoewel niet formeel op de agenda, was het grote onderwerp gisteren een boycot van Russische olie. ‘s Avonds laat werd op de valreep een voorlopig akkoord gevonden. De EU trekt verder 9 miljard uit voor begrotingssteun aan Oekraïne. Ook wil men geldreserves gebruiken voor steun aan partnerlanden die zwaar door het tekort aan graan worden getroffen. Tot slot moet de EU gezamenlijk energie gaan inkopen en moet gekeken worden naar een plafond aan importprijzen.
We sluiten nu dit live blog. Een overzicht van alle gebeurtenissen op de top is later nog te vinden op onze site.
Belarussische oppositieleider is er ook
Rotterdam – 17.16
De Belarussische oppositieleider Svetlana Tichanovskaja is ook aanwezig op het EVP-congres in Rotterdam. In een toespraak vroeg ze aandacht voor de situatie in haar land. “Altijd inspirerend om naar Tichanovskaja te luisteren,” schrijft voormalig Zweeds parlementslid en minister van Europese zaken Birgitta Ohlsson op Twitter.
De uitnodiging voor Tichanovskaja kwam van huidig EVP-partijvoorzitter Donald Tusk, voor wie het vandaag de laatste dag in deze rol is. Tichanovskaja schrijft op Twitter dat ze Tusk gaat missen. “Donald heeft Wit-Rusland altijd op de agenda gezet en ons enorm gesteund in de EVP en wereldwijd.”
Rutte positief
Brussel – 16.35
Premier Rutte vindt het oliebesluit een keiharde boycot: “Dit doet Poetin pijn”. Of de Nederlandse consument dit ook gaat voelen, weet Rutte “nog niet helemaal.” Wel is de premier ervan overtuigd dat er ook nog een zevende sanctiepakket komt. Dat zal naar zijn verwachting gaan om het verder verminderen van het Europees gebruik van Russisch gas.
“We zijn tot overeenstemming gekomen over het zesde sanctiepakket. Voor Hongarije, Slowakije en Tsjechië was het belangrijk dat ze in noodsituaties toch Russische olie mogen aankopen en dat ze een uitzondering krijgen op het akkoord dat gisteren werd bereikt. Namelijk dat ze de bestaande aanvoerroute van Russische olie, via een pijpleiding, niet hoeven te stoppen. Die twee dingen hebben ze gekregen en dat vind ik ook reële punten”.
“Voor Nederland is het belangrijk dat er wel een gelijk speelveld blijft. De Russische olie die bij de landen met een uitzondering op het invoerverbod alsnog binnenkomt, mag niet terug op de Europese markt komen. We hebben daarom ook intensief contact met Havenbedrijf Rotterdam.”
Noord-Koreaanse toestanden
Rotterdam – 16.30
Nog een uur en dan moeten alle gele stembiljetten in de stembus zitten. Dan gaat het tellen beginnen en wordt bekend wie de nieuwe voorzitter, vice-voorzitters en penningmeester worden van de Europese Volkspartij.
Wie net op weg is om te stemmen is de Nederlandse Europarlementariër Tom Berendsen (CDA). Hij weet nog niet precies op wie hij gaat stemmen, maar de keuze voor de nieuwe voorzitter is gelukkig zo gemaakt. Daar is namelijk maar een kandidaat voor: de Duitse Manfred Weber. “Een beetje Noord-Koreaanse toestanden,” grapt Berendsen.
Volgens Nederlandse traditie ligt er een rood potlood in de stemhokjes om het juiste vakje aan te vinken. “Moeten we dit potlood gebruiken?” vraagt een vrouw in verwarring.
Donald Tusk op het podium
Rotterdam – 15.52
In Rotterdam staat intussen oud-Raadsvoorzitter Donald Tusk op het podium om zijn afscheidsspeech als partijvoorzitter van de EVP te geven. Er wordt op dit moment in de Ahoy gestemd over wie Tusk gaat opvolgen, al is er niet veel keuze. Alleen de Duitse Manfred Weber (CSU) is kandidaat om de nieuwe voorzitter te worden. Weber wordt dan zowel partijvoorzitter als fractievoorzitter in het Europees Parlement.
Tusk vraagt aandacht voor Oekraïne, voor herstel na corona en voor Europese veiligheid en solidariteit. Hij roept op om Oekraïne te helpen om de oorlog te winnen. “In de confrontatie met fundamentele waarden is er geen ruimte voor compromissen.”
Ook heeft Tusk het over zijn thuisland Polen, waar hij leider van de oppositie is. “Ik wil de slag om een Europees Polen winnen met Europese waarden,” zegt hij hierover.
Half miljard voor gezamenlijke defensie-aankopen
Brussel – 15.52
Over defensie zegt Von der Leyen: “De regeringsleiders hebben sinds het begin van de oorlog in Oekraïne 200 miljard euro extra uitgetrokken voor defensie. Dat is nodig, want we hebben te maken met grote uitdagingen omdat we er te weinig in hebben geïnvesteerd de afgelopen jaren. Verder werken we met verschillende wapensystemen en dat moeten we veranderen. Er moet een uniformiteit in wapentuig komen. Het militair materiaal dat we nu moeten aanvullen in eigen land, omdat een deel naar Oekraïne is gegaan, biedt ons de kans om dit gemeenschappelijk te doen. We willen een half miljard uitttrekken om die aankoop te coördineren.”
Vijf landen zonder Russisch gas
Brussel – 15.47
“In vijf landen is de kraan met Russisch gas dichtgedraaid. Naast Bulgarije, Polen, Finland, Nederland (gisteren) is nu ook Denemarken afgesloten,” constateert EC-voorzitter Ursula von der Leyen.
Von der Leyen en Michel houden persconferentie
Brussel – 15.45
“We moeten de Afrikaanse landen steunen, bijvoorbeeld door de voedselproductie te versterken, in de strijd tegen voedselonzekerheid in het licht van de oorlog in Oekraïne,” stelt voorzitter van de Europese Raad Charles Michel op de persconferentie.
De president van Senegal, Macky Sall, heeft vanochtend de Europese leiders via een videoverbinding gewezen op de ernst van de teruglopende voedselzekerheid.
Tijdstip afsluitende persconferentie Rutte onbekend
Brussel – 15.15
De Nederlandse journalisten verzamelen zich al bij de permanente vertegenwoordiging (de EU-ambassade) van Nederland, een straat verwijderd van het Europagebouw. Hier zal premier Mark Rutte, naar verwachting ergens rond vier uur, een persconferentie houden.
Wereldtoneel van gebogen hout en glas
Brussel – 14.20
Wie de beelden van de Buitengewone Europese Raad volgt, ziet een bijzondere ronding naast de rode loper. Het is een onderdeel van het impressionante bouwwerk dat het kloppend hart vormt ín het Europagebouw in Brussel: het ei van Van Rompuy. De constructie draagt de naam van de Belg Herman Van Rompuy, de voorzitter van de Europese Raad van 2009 tot 2014, onder wie het nieuwe raadsgebouw werd opgetrokken. Wanneer je het passeert– zeker bij avond – kun je de bijzondere constructie binnen in bewonderen. Daar zetelen de Europese leiders, in het gebouw ernaast (links) de beleidsmedewerkers en journalisten
Hoewel adembenemend, heeft de transformatie van het gebouw – en dus ook de constructie van het ei – sinds 2008 veel kritiek gekregen. De kostprijs, oorspronkelijk geraamd op 240 miljoen, liep enkele jaren later al op tot 327 miljoen.
and designpartner, Studio Valle Progettazioni architects, Buro Happold
engineers; European Union.
Nog meer Brussel in Den Haag
Den Haag – 14.07
Ook in Den Haag bespreken Eurocommissaris Stella Kyriakides en minister Ernst Kuipers van volksgezondheid de vraag of de EU voldoende is voorbereid op een volgende pandemie. Ook het nieuwe plan om kanker aan te pakken komt aan de orde, evenals de hulp aan Oekraïne.
Brussel in Den Haag
Den Haag – 13.45
Ondertussen zijn de eurocommissarissen Ylva Johansson en Didier Reynders op bezoek bij Eurojust in Den Haag, waar ze het onder andere hebben over oorlogsmisdaden gepleegd door Rusland en Oekraïne en hoe die vervolgd moeten worden.
Laatste onderwerp van drieluik aan bod
Brussel -13.00
Om half tien zijn de Europese leiders hun vergaderzaal binnengelopen. Daar werd eerst gesproken over voedselzekerheid, vervolgens over energiebeleid en volgens een woordvoerder van de Raad zou zojuist het derde thema, defensie, van start zijn gegaan.
Josep Borrell, de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, wil niet alleen meer geld investeren in defensie, het moet vooral beter. Borrell gaf uitleg op de rode loper: coördinatie tussen de lidstaten over defensieuitgaven en een eenheid in Europees wapentuig zijn zaken waar vandaag naar wordt gekeken.
Vrijstelling olieboycot van 18 maanden voor de Tsjechen
12:45 – Brussel
Tsjechië, dat samen met Hongarije en Slowakije een tijdelijke vrijstelling kreeg van de Europese olieboycot tegen Rusland, weet inmiddels dat het zich nog even geen zorgen hoeft te maken. Tsjechië heeft 18 maanden de tijd om alternatieven te zoeken voor diesel op basis van Russische olie. Het probleem van de drie Oost-Europese landen is dat zij al hun olie krijgen via een Russische pijpleiding en dat deze olie van een speciale soort is.
Oftewel: “Om de Tsjechische burgers van voldoende brandstof te kunnen voorzien, komt er een vrijstelling die 18 maanden geldig zal zijn,” stelt premier Petr Fiala. “Voor de duur van deze vrijstelling blijft het mogelijk producten vervaardigd uit Russische olie in ons land in te voeren, aangezien wij nog niet in staat zijn het tekort onmiddellijk aan te vullen.”
Metsola praat bij met oude bekenden
Rotterdam – 11.42
Ook Roberta Metsola, voorzitter van het Europees Parlement, is vandaag op het EVP-congres in Rotterdam. Ze is net binnen, maar staat al bij de garderobe met een koffie in haar hand en een stapel papieren onder haar arm met Donald Tusk bij te praten. Tusk was premier van Polen en is nu leider van de oppositie. Hij was voorzitter van de Europese Raad van 2014 tot 2019.
Een paar stappen verder komt Metsola onder anderen haar voorganger tegen: de Italiaan Antonio Tajani, die van 2017 tot 2019 voorzitter van het Europees Parlement was.
EVP-congres in Rotterdam
Rotterdam – 11.24
De verlichting is EVP-blauw en de blauwe loper is uitgerold: de christendemocratische Europese Volkspartij (EVP), waar het CDA ook bij hoort, is klaar voor haar tweedaagse congres in de Ahoy in Rotterdam.
Naast de verkiezing van een nieuwe partijvoorzitter is er van alles uit de kast gehaald om de leden te bezig te houden. Er zijn lezingen, er is een markt met innovatieve Nederlandse producten, zoals een duurzame auto, maar ook een hippe barista die vroeg in de ochtend al druk in de weer is met koffie maken voor iedereen die maar wil. Ondertussen vormt zich ook al een kleine rij bij de EVP-photobooth, waar je je ook voor een 360-video van alle kanten kunt laten filmen door een slow-motion camera. Het liefst delen met #EPPRotterdam op Instagram en Twitter, staat op alle borden in de Ahoy.
Honger als wapen
Brussel – 11.00
Vandaag gaat het in de Raad vooral om defensie en voedselzekerheid, of de combinatie van de twee. Zo heeft de invasie van Oekraïne de voedselmarkt in Europa (en daarbuiten) ernstig verstoord. De Europese leiders zullen kijken naar manieren om de voedselzekerheid in de toekomst te verbeteren. Hoog tijd, want Poetin gebruikt graan, of beter de blokkade daarop, als drukmiddel.
Verkeerschaos Brussel valt mee
Brussel – 10.20
De verwachte verkeershinder door de staking in het openbaar vervoer valt voorlopig mee. De metro rijdt nog.
Feest voor Orbán
Brussel – 10.15
Het is tussen alle overleggen over sancties ook nog feest tijdens de Europese Top in Brussel, althans voor de Hongaarse president Viktor Orbán, die vandaag 59 kaarsjes uit mag blazen.
Orbán ging zijn verjaardag in als een echte winnaar. Hij sleepte vlak voor middernacht een groots cadeau binnen van de andere Europese leiders voor zijn land, namelijk een uitzondering op de boycot van Russische olie. Niet iedereen was daar even blij mee, want er moet in de EU wel een gelijk speelveld zijn. Zo reageerde premier Rutte dat Hongarije de olie alleen voor eigen consumptie mag gebruiken. Het cadeau mag niet ingeruild worden om er diesel van te maken en vervolgens te verkopen aan landen die geen Russische olie afnemen.
Chaos in Brussel
9.30 – Brussel
Het verkeer in Brussel is tijdens de EU-toppen toch al een moeizame aangelegenheid met tal van wegafzettingen, omleidingen van het openbaar vervoer en parkeerverboden, maar op de tweede dag van deze ingelaste top wordt het nog lastiger. In het openbaar vervoer, het onderwijs en de publieke omroep wordt vandaag gestaakt voor meer koopkracht en meer investeringen in de publieke sector.
De eerste dag van de ingelaste top over Oekraïne, defensie, sancties en voedselveiligheid zit erop. De tweede dag begint dinsdag om 9.30 uur.
Akkoord over sanctiepakket
Brussel – 23.55
EP-voorzitter: Oekraïne moet kandidaat-lid worden
18:15 – Brussel
De voorzitter van het Europees Parlement Roberta Metsola spreekt tijdens haar persconferentie ook kort over de aanvraag voor het EU-lidmaatschap van Oekraïne. Ze verwijst daarbij naar een gesprek dat ze had met president Zelensky, waarin hij vroeg: “Wat gaat Europa doen? Gaan jullie de deur open zetten voor landen die vechten voor de essentie waar Europa voor staat? Wij vechten de oorlog van Europa, zijn jullie nu bereid om de deur open te zetten voor ons?”
Waarop Metsola nu antwoordt: “Ja, we openen die deur. Als Oekraïne met de snelheid van het licht reageert op de vragenlijst die wij hebben opgestuurd, dan moeten wij met een zelfde snelheid en efficiëntie daarop reageren. De aanvraag ligt nu op tafel en ik kijk uit naar de volgende Europese Raad waar dit ook ter sprake zal komen. Nu zegt 97% van de Oekraïners dat ze willen toetreden, dan moeten we daarop reageren.”
Dat wil volgens de voorzitter niet zeggen dat andere kandidaat-lidstaten die al langer wachten op lidmaatschap in de kou staan nu: “Albanië en Noord-Macedonië, we kijken niet weg van jullie. Ieder land heeft zijn eigen tempo, en daar hebben we begrip voor. Jullie niet meenemen, zou een enorme gemiste kans zijn.”
Kijk de persconferentie hier terug.
Rutte: “Dit is op te lossen!”
18:03 – Brussel
EP-voorzitter Metsola heeft goede moed
17:43 – Brussel
Tijdens een korte persconferentie over de Europese top laat Roberta Metsola weten dat ze rekent op een akkoord. De voorzitter van het Europees Parlement, die traditiegetrouw de regeringsleiders toespreekt aan het begin van een top, zei: “Er hangt een goede sfeer in de zaal. Politiek is de kunst van het mogelijke.”
Rutte heeft nu eens begrip voor Hongarije
17:10 – Brussel
Premier Mark Rutte vraagt begrip voor de problemen die landen als Hongarije hebben met het afkondigen van een Europees olie-embargo tegen Rusland. Omdat raffinaderijen in het oosten van Europa vaak alleen kunnen werken met het type olie dat uit Rusland komt, kunnen ze niet zomaar Poetin de deur wijzen. Het is een erfenis uit de Sovjet-tijd, zegt Rutte.
Lees meer over Rutte’s blik op de Europese top in dit stuk van Laurens Boven.
Gazprom zet Nederland duimschroeven aan
17:00 – Brussel
Gazprom, het grootste aardgasbedrijf ter wereld, stopt de levering van gas aan Nederland, zo meldt ANP. De Russsische president wil dat het gas in roebels wordt betaald, de Nederlandse gashandelaar GasTerra wil daar niet op ingaan. Per 31 mei stopt de levering van gas door GazProm aan Nederland tot aan eind september. Het nieuws bereikt de Europese top net te laat, de premier zit namelijk in de vergaderzaal en kan niet reageren.
Wie wel reageert, is Klimaatminister Rob Jetten. Hij zegt ‘begrip te hebben’ voor het besluit van GasTerra om Gazprom niet in roebels te willen betalen. Het besluit van Gazprom heeft ‘geen gevolgen voor de fysieke levering van gas aan Nederlandse huishoudens’, laat hij weten. De verwachting is dat ook hinder voor het Nederlandse bedrijfsleven uitblijft.
Betalen in roebels is in strijd met de sancties die tegen Rusland zijn opgelegd, maar Duitsland en Italië besloten vorige week niet op te treden tegen bedrijven die gasleveringen wel in roebels betalen.
De top is begonnen
16:39 – Brussel
De Europese top is nu officieel begonnen. Het startschot is gegeven door Barend Leyts, de woordvoerder van Raadspresident Charles Michel. De regeringsleiders moeten het, zoals gebruikelijk, even zonder mobieltjes doen.
Olieboycot: vat vol tegenstrijdigheden
16:35 – Brussel
Of er vandaag een akkoord over het zesde sanctiepakket tegen Rusland komt, in het bijzonder over de Russische olieboycot, is maar zeer de vraag. Lidstaten hebben uiteenlopende belangen en de Europese leiders lijken met heel verschillende verwachtingen het Europagebouw binnen te lopen.
Commissievoorzitter Von der Leyen denkt, net als premier Rutte, dat een akkoord nog even op zich laat wachten – en in ieder geval nog niet voor vandaag is. Waarschijnlijker, zo stelt Von der Leyen, wordt het de Europese Raad van 23 en 24 juni. De voorzitter van de Europese Raad, Charles Michel, meent dat er wel een akkoord in zit vandaag. Iets later, en met wat meer overtuigingskracht, stelt ook Josep Borrell, de Hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, dat er een akkoord zal komen: “Vandaag nog!”, glimlacht de Spaanse politicus.
De agenda van Borrell, het versterken van de Europese defensie, komt morgen pas aan bod. “Hoofdvraag: hoe gaan we onze capaciteit verbeteren?” Borrell doelt op het uitbreiden van de militaire slagkracht van Europa, niet alleen door meer te investeren in defensie maar ook door beter te investeren. Zo moet er meer eenheid komen in het Europese wapentuig. Het vaststellen van een bepaalde standaard of norm, bijvoorbeeld voor een gevechtstank, heet standaardisering. Een van onze lezers vroeg zich eerder deze maand af hoe het daar nu mee staat. Morgen weten we wellicht meer!
In ‘t Veld kritisch over “destructieve krachten”
16:05 – Brussel
Europarlementariër Sophie in ‘t Veld (D66) is teleurgesteld over de manier waarop Hongarije de Europese eenheid rond het zesde sanctiepakket tegenwerkt:
“Een uitzonderlijke top over Oekraïne wordt niet georganiseerd omdat alles op rolletjes loopt. Na een periode van ogenschijnlijke eensgezindheid krijgen de destructieve krachten in de EU het toch weer voor elkaar hun stempel te drukken, met dank aan het ondemocratische veto.”
Orbán: ‘Er is nog geen akkoord’
15:56 – Brussel
Viktor Orbán, de premier van Hongarije, zegt bij binnenkomst dat er nog helemaal geen akkoord is over de boycot van Russische olie. Hij is wel te spreken over de uitzondering voor de aanvoer via een pijpleiding. Maar hij wil de garantie krijgen dat Hongarije van olie voorzien blijft worden, ook als er met de pijpleidingen die door Oekraïne lopen een ‘ongeluk’ gebeurt.
De Hongaarse premier is niet erg te spreken over de Europese Commissie. Hij zegt dat de EU in een moeilijke situatie zit door ‘onverantwoordelijk gedrag’ van de Commissie, waardoor energietoevoer nu een onzekere factor is.
Orbán zegt het zesde sanctiepakket tegen Rusland te steunen als Hongarije verzekerd is van olie.
Rutte op de loper
15:40 – Brussel
Premier Mark Rutte is ook gearriveerd bij de Europese top.
“We moeten inzetten op een eerlijk speelveld, maar of dat vanavond gaat lukken, durf ik nog niet te zeggen. Ik denk dat het uiteindelijk gaat lukken, over twee weken wellicht en heel misschien zelfs vandaag.”
Von der Leyen in the house
15:05 – Brussel
Commissievoorzitter Ursula von der Leyen heeft de pers zojuist te woord gestaan:
“We kijken naar defensie, REPowerEU en Oekraïne. Financiële ondersteuning en wederopbouw staan daarbij centraal.
“Het zesde sanctiepakket ligt nog open. We hebben in het verleden al vijf keer goed samengewerkt, maar het is niet gemakkelijk. Ook nu niet. Mijn verwachting is niet dat het vandaag rond zal zijn. Maar ik ben ervan overtuigd dat dat later wel het geval zal zijn.”
Rutte: de liberalen zijn zo’n beetje de grootste
15:01 – Brussel
Als enige politieke groep steken de liberale regeringsleiders voorafgaand aan de Europese Raad de koppen bij elkaar in het Egmondpaleis in Brussel. De sociaaldemocraten zien vandaag af van de traditionele partijbijeenkomst en de christendemocraten hebben morgen en woensdag al hun partijcongres in Rotterdam om bij te praten.
Bij de inloop van de partijbijeenkomst van Renew zei alleen de Belgische premier De Croo iets over het aanstaande olie-embargo tegen Rusland. “We moeten ervoor zorgen dat sancties Rusland pijn doen en niet ons”.
Rutte hield zich op de vlakte over het grote discussiepunt van vandaag. Wel benadrukte hij het belang van het liberale geluid in de Europese Raad: “Het is inmiddels zo’n beetje de grootste politieke familie als je kijkt naar het aantal premiers en presidenten”.
De groep liberale premiers wordt vandaag weer eentje groter. De Bulgaarse premier Kiril Petjov is als gast aanwezig. Waarschijnlijk is hij na vandaag officieel Renew-lid.
Doorsteps van start
14:10 – Brussel
De rode loper ligt klaar in Brussel. De eerste regeringsleiders zouden vanaf 14.00 uur een doorstep geven.
Voor de liefhebber hier de livestream.
‘Europese eenheid opnieuw onder druk door Orbán‘
14:17 – Brussel
Onze columnist Tijn Sadée bespreekt de oliekwestie met Hendrik Vos, directeur van het Centrum voor EU-studies aan de Universiteit van Gent, op NPO Radio 1.
Diplomatieke doorbraak olieboycot
14:07 – Brussel
Diplomatiek overleg tussen de ambassadeurs van de Europese lidstaten lijkt een doorbraak te hebben opgeleverd. Er zou een gedeeltelijke olieboycot komen, waarbij over zee geen olie uit Rusland meer naar de EU wordt aangevoerd.
Niet alle lidstaten doen mee aan de boycot: landen die olie via een pijpleiding krijgen zijn uitgezonderd, omdat zij anders in een heel lastig parket zouden komen. Tweederde van de olie-export uit Rusland gaat over zee en de helft daarvan komt via de Rotterdamse haven de EU binnen.
De oplossing die nu lijkt te zijn gevonden, is onderdeel van het zesde sanctiepakket dat de EU invoert tegen Rusland. Naast de gedeeltelijke olieboycot, is er nog een belangrijk besluit genomen. De grootste bank van Rusland, de Sberbank, wordt ontkoppeld van het internationale betaalsysteem Swift. Er zijn al meer Russische banken ontkoppeld van het systeem, maar de Sberbank werd eerder ontzien vanwege de vrees voor negatieve gevolgen voor de EU.
De Europese leiders moeten dit sanctiepakket vandaag en morgen nog wel goedkeuren.
De persruimte stroomt langzaam vol
13:10 – Brussel
Stilte voor de storm
12:42 – Brussel
Een Europese top heeft doorgaans een ontregelend effect op het Brusselse verkeer. Redacteur Tom Bouwmans ziet: het is nu nog rustig. De dranghekken staan nog opgestapeld en de eerste toeterende colonne auto’s laat op zich wachten.
Haven Rotterdam verwacht geen grote gevolgen door olieboycot
12:08 – Rotterdam
Sjaak Poppe van Havenbedrijf Rotterdam stelt dat de impact van een invoerverbod van Russische olie over zee gering zal zijn. “We verwachten dat de handelspatronen gaan veranderen. De olie die nu van het Midden-Oosten naar China en India gaat, zal naar ons verschuiven en andersom zullen China en India zich meer richten op Rusland”.
Lees hierover meer in dit artikel van Tom Bouwmans.
Europarlementariërs roepen op tot actie
11:50 – Brussel
Europarlementariër Thijs Reuten (PvdA) roept op tot ‘echte actie’ bij de EU-top. EU-leiders moeten volgens Reuten optreden tegen Hongarije, dat een Russische olieboycot niet ziet zitten.
Sophie in ‘t Veld (D66) grijpt de situatie aan om in het Duits voor afschaffing van het vetorecht te pleiten.
To sanction or not to sanction
11:30 – Brussel
Het belangrijkste gespreksonderwerp van de Eurotop vandaag en morgen staat officieel niet eens op de agenda. Al bijna een maand proberen de EU-lidstaten het eens te worden over het zesde pakket sancties tegen Rusland. Maar nog steeds is een deal niet in zicht.
Het grote twistpunt van de afgelopen weken is het wel of niet afkondigen van een olie-embargo. Terwijl de eerste regeringsleiders aankomen in Brussel, is de kwestie door de diplomaten nog steeds niet opgelost, ondanks twee extra overleggen van de EU-ambassadeurs gisteravond en vanochtend.
De zaak zit volgens een hoge EU-diplomaat vast op het praktische probleem dat een aantal Oost-Europese landen geen alternatief hebben voor de olie uit Rusland. De oliepijpleidingen daar zijn volledig gebouwd op de import uit het oosten en de industrie is afhankelijk van het type olie dat alleen door Rusland geleverd wordt.
De suggestie dat er politieke motieven zouden spelen bij Hongarije om een akkoord te blokkeren, wordt door de EU-bron tegengesproken.
Op tafel zou nu een compromis liggen waarbij de Europese Unie een olie-embargo afkondigt, maar dat de landen die niet kunnen overstappen op een andere leverancier, tijdelijk toestemming krijgen door te gaan met de import van ruwe olie via pijpleidingen uit Rusland.
Rutte is onderweg
11:13 – Den Haag
Mark Rutte is onderweg naar Brussel, en maakt van de reistijd gebruik om zijn planning voor de komende dagen te delen. Het belooft een internationaal georiënteerde week te worden.
Voorbeschouwing in de kranten
11:00 – Den Haag
In de Nederlandse kranten wordt alvast vooruitgeblikt op de top. In de Telegraaf staat een stuk van Alexander Bakker over Rutte’s aanzien op het Europese podium. Terwijl de premier het aan het thuisfront vaak zwaar heeft, treedt hij in de EU juist in de voetsporen van Angela Merkel, schrijft Bakker.
Frans Boogaard schrijft in AD en het Parool over het moeizame proces van een Europese olieboycot tegen Rusland. De EU-ambassadeurs van de 27 lidstaten zijn gisteren niet tot een overeenkomst gekomen; vandaag proberen ze het nog eens. Marc Peeperkorn schrijft in de Volkskrant dat de olieboycot onder druk van Hongarije en Slowakije wordt afgezwakt. De lidstaten koersen nu af op een importverbod van alleen olie die via tankers wordt aangevoerd. Dat is ongeveer tweederde van de totale olie-import uit Rusland. De olieboycot heeft ondertussen zoveel haken en ogen gekregen dat de regeringsleiders er vandaag niet uit zullen komen, schrijft Christoph Schmidt in Trouw.
