Eind oktober bracht de Europese Commissie, zoals elk jaar, hun plannen naar buiten voor het aankomende jaar. Klimaat en de digitale economie staan daarin centraal. Maar de Eurocommissarissen constateren ook: we leven in oorlogstijd. Veel van de hervormingen die Commissievoorzitter Ursula von der Leyen voor ogen had bij haar aantreden, moeten nu een versnelling hoger, zo is de conclusie. Bijzondere tijden vragen om bijzondere maatregelen. De voornaamste prioriteit van de agenda voor 2023: de Europeaan door de huidige crises loodsen.
Meer geld
De Europese Commissie heeft meer geld nodig, vindt de Europese Commissie. En dus worden in 2023 nieuwe voorstellen gepresenteerd om zelf rechtstreeks belasting te innen. Die nieuwe ‘mand’ aan eigen middelen, zoals buitenlandminister Wopke Hoekstra het omschrijft, moet nog maar even bezien worden. Het kabinet heeft er nog geen oordeel over en wacht eerst de uitgewerkte plannen af, laat Hoekstra de Kamer weten.
Energiemarkt
De elektriciteitsmarkt moet op de schop, vindt de Europese Commissie. De elektriciteitsprijs moet losgekoppeld worden van de gasprijs en de industrie moet meer op basis van stroom kunnen werken, in plaats van gas. Het kabinet ziet ‘geen noodzaak’ in ingrepen op de korte termijn, maar is wel bereid om mee te denken over grote, blijvende hervormingen van de elektriciteitsmarkt, laat Hoekstra weten.
De mysterieuze waterstofbank is nu ook echt in aantocht. De Commissie liet in het werkprogramma weten dat er in de zomer van 2023 een concreet voorstel komt: Brussel wil als tussenpersoon optreden bij de verkoop van waterstof, om zo het gat tussen vraag en aanbod op te vullen. Prima plan, laat Hoekstra weten.
Wat de waterstofbank precies inhoudt, is nog niet helemaal duidelijk. Maar volgens Hoekstra ‘lijkt het’ een instrument te worden dat de Europese en wereldwijde markt voor waterstof op gang moet brengen. De Europese Unie moet dus een waterstofpionier worden. Nederland zet ook al in op waterstof, dus volgens Hoekstra komt het goed uit als daar ook op Europees niveau op in wordt gezet.
Veel lof, maar er klinkt ook kritiek uit het kabinet. De Europese Commissie heeft nieuwe wetgeving voor chemische stoffen uitgesteld. Ook komen er strengere regels voor het toestaan van chemische stoffen die schadelijk kunnen zijn voor milieu en klimaat. Dat duurt allemaal langer dan verwacht en is nu uitgesteld tot eind 2023. Zo wordt het wel erg moeilijk, ‘zo niet onmogelijk,’ om de klimaatambities uit de Green Deal voor 2030 en 2050 te halen, constateert Hoekstra. Hij wil er in Brussel op aandringen om de vertraging beperkt te houden en de regels voor aankomende lente al rond te hebben.
Futuristisch
De Europese Commissie wil nieuwe horizonten verkennen en gaat aan de slag met de metaverse en de hyperloop. De wat? Metaverse is een virtuele ruimte, een nabootsing van de ‘echte’ wereld, waarin gebruikers met elkaar en de omgeving interactie kunnen aangaan. Mark Zuckerberg, de baas van Facebook, zet er vol op in. De Europese Commissie wil proberen niet achter te feiten aan te lopen, en heeft alvast aangekondigd er wetgeving voor te maken. In de toekomstige virtuele wereld moet de mens centraal staan, vindt de Europese Commissie. Goed idee, laat Hoekstra nu weten. Technologieën als de metaverse kunnen goed gebruikt worden voor innovatie in Europa, voorziet hij.
Een ander futuristisch plan van de Commissie is de hyperloop. Zoals Europarlementariër Caroline Nagtegaal (VVD) het onlangs schetste: ‘Wonen in Rotterdam, werken in Parijs? En met een half uurtje reistijd? Dat kan met…de hyperloop. De realiteit van deze magneetzweeftrein komt dichterbij.’ Een ultrasnelle trein, daar ziet de Commissie wel brood in. Maar: daar horen natuurlijk wel Europese regels bij. In de herfst komen de Eurocommissarissen met wetsvoorstellen.
Een goed idee, vindt het kabinet. In Nederland is er al een aantal bedrijven aan de slag gegaan met de hyperloop. Hoe eerder de Europese regels er zijn, hoe sneller de nieuwe trein van start kan gaan, redeneert Hoekstra.
