Vage en brede beleidsdoelen formuleren: de Europese Commissie heeft er een handje van. In een poging om toch wat duidelijkheid te scheppen over waar het zich mee bezig houdt, publiceert de Commissie jaarlijks een concreet werkprogramma.
De editie-2023 valt meteen met de deur in huis: we leven in oorlogstijd. Veel van de hervormingen die Commissievoorzitter Ursula von der Leyen voor ogen had bij haar aantreden, moeten nu een versnelling hoger. Bijzondere tijden vragen om bijzondere maatregelen, klinkt het. De voornaamste prioriteit van de agenda voor 2023? De Europeaan doorheen de huidige crisissen loodsen.
Maar een goede crisis kan natuurlijk niet onbenut blijven, moet de Commissie gedacht hebben. Nu lidstaten steeds meer naar Brussel kijken om het continent doorheen dit woelige tijdperk te loodsen, ziet de Commissie ook de kans om haar schatkist te spijzen. Zo wil Brussel met nieuwe voorstellen komen om zelf rechtstreeks belasting te innen.
Klimaat en energie
Centraal in de plannen van de Commissie? De klimaatdoelstellingen behalen. Van cruciaal belang daarvoor is een finaal akkoord over het ‘Fit for 55’-pakket. Dat is een resem klimaatwetten die moet zorgen dat de C02-uitstoot tegen 2030 met 55 procent is gedaald.
Nieuw is dat we volgend jaar ook een reeks voorstellen mogen verwachten die voedsel- en textielafval moeten afbouwen. Op dit moment wordt zo’n 20 procent van al het voedsel dat in Europa wordt geproduceerd, verspild. Ook wil de Commissie met nieuwe wetten over dierenwelzijn komen.
Het eerste energiedossier waarop Brussel zich volgend jaar wil storten, is de hervorming van de elektriciteitsmarkt. Daarvoor wil het de elektriciteitsprijs van de gasprijs loskoppelen. Daarnaast moet ook meer industrie op basis van stroom kunnen werken, in plaats van gas.
In het verlengde daarvan ligt ook de introductie van de mysterieuze waterstofbank. Brussel zou daarbij als tussenpersoon optreden bij de verkoop van waterstof, om zo het gat tussen vraag en aanbod op te vullen. Nieuw uit het werkprogramma van 2023 is dat we nu weten dat de Commissie erop mikt om tegen de zomer met een concreet voorstel te komen.
Digitale economie
Een ander speerpunt van von der Leyens kabinet is het toekomstbestendig maken van onze economie. Daarvoor wil de Commissie allereerst met een nieuwe ‘grondstofwet’ komen. Er moet een Europese strategie worden opgetekend om de aanvoer veilig te stellen van cruciale grondstoffen zoals lithium voor batterijen. Want als we iets hebben geleerd uit de Russische invasie: van één land afhankelijk zijn voor de levering van belangrijke grondstoffen zoals gas is niet handig.
Een heel ander dossier dan: de digitale euro. Dat is een soort cryptomunt die de Europese Centrale Bank wil uitgeven. De Commissie laat weten daarin ook inspraak te willen. Rond de lente mogen we verwachten dat de Europese Commissie haar visie over dit project uit de doeken doet.
Tot slot wil de Commissie investeren in de toekomstgrondstof bij uitstek: het onderwijs. Slechts vijftien procent van de jongeren heeft in een ander EU-land gestudeerd. De Commissie wil nu voorstellen om de overstap van het ene naar het andere onderwijsstelsel gemakkelijker te makken. Daarnaast wil Brussel het mogelijk maken dat de beroepskwalificaties van niet-EU-burgers ook hier erkend worden. Zo hoopt het hooggekwalificeerde professionals te verleiden om naar Europese sectoren te komen die te kampen hebben met personeelstekorten.
