Door Tijn Sadée, correspondent pendelend tussen Brussel en Zuidoost-Europa

“Waarom hebben ze geen menukaart met de prijzen erbij aan de gevel hangen?”
De vraag komt – hoe kan het ook anders – uit de mond van een Nederlander, één van de dertig deelnemers aan onze wandeling door de EU-wijk in Brussel.
In de stromende regen staat de groep op de stoep voor Studio L’Intime in de Parnassusstraat, om de hoek van het Europees Parlement.

In de buurt zijn meerdere huizen zoals L’Intime, waar verliefde koppels voor een uurtje een kamer kunnen huren. Je hebt er de keuze uit varianten: van een luxe suite met satijnen lakens tot een krap studentenhok met pluizige bedsprei.
“Gaan we hier ook nog naar binnen, of hoe zit ‘t?”
“Nee, we moeten dóór!”

Zo begon vorige week, daags voor kerst, de allereerste van een reeks journalistieke wandelingen die ik met mijn journalistieke maat Bert van Slooten organiseer.
“Brussel is een stad waar hard wordt gewerkt, maar het is ook een speelse stad”, zegt Bert, als hem wordt gevraagd waarom de wandeling begint bij een huis voor erotische vluggertjes.
“Veel Europese politici reizen naar Brussel en laten hun gezin elders achter. En dan ontstaan er vanzelf romances die het daglicht niet kunnen verdragen.”

Mensenwerk

Vorig jaar schreven Bert en ik Het Brusselse moeras – Achter de schermen van de macht in Europa. En nu krijgt dat boek een tweede leven, als een soort navigatieplan voor de Brusselse wandelingen.
Wat ooit begon als nederzetting in het moeras – Bruocsella – groeide uit tot hoofdstad van de Europese Unie. Hele volkswijken gingen plat om plaats te maken voor de kolossale gebouwen van de EU-instellingen rond het Schumanplein.

Om de geheimen in de EU-wijk te ontcijferen heb je een journalistiek mensenleven nodig. Wat speelt zich hier allemaal af?
“Wat mispeuteren die duizenden ambtenaren, politici en diplomaten verdoeme met ons belastinggeld?”, klinkt het op z’n Vlaams.
Voor de meeste mensen is de EU-politiek abstract.
Maar wie de tijd en moeite neemt ontdekt dat het reilen en zeilen in de Brusselse bubbel juist bij uitstek mensenwerk is.

In conferentiezaaltjes, parlementaire wandelgangen en in de omliggende restaurants en cafés wordt dagelijks geschaafd aan wetten en politieke deals die het leven van ruim 450 miljoen Europeanen bepalen.

En soms – het is nu eenmaal ‘mensenwerk’ – loopt het faliekant mis, zoals in de omkoopaffaire Qatargate die dezer dagen zorgt voor een ongekende vertrouwenscrisis in het Europees Parlement.

De ingrediënten in het schandaal hebben Netflix-allure: koffers vol geld aangetroffen in Brusselse appartementen, een glamoureuze Griekse Europarlementariër achter tralies, en duistere Italiaanse connecties.
Smullen en huiveren tegelijk.

Facelift

Door de affaire zou je bijna vergeten dat hier, op een paar vierkante kilometers, de toekomst van Europa wordt bepaald.
Van L’Intime lopen we langs de nieuwe locatie van de Nederlandse EU-ambassade (nog in aanbouw; geschatte kosten: 80 miljoen euro).

Pas in de namiddag arriveert het gezelschap in het Leopoldpark, daar waar de Hongaarse premier Viktor Orbán in 2020 nog Brusselse journalisten uitnodigde voor een in de haast geïmproviseerde persconferentie.
“Waarom haat de Nederlandse premier mij toch zo?”, vroeg Orbán op de toon van de vermoorde onschuld.
In de uren ervoor had Mark Rutte gezegd dat Orbán met zijn corrupte bende geen plaats meer heeft in de EU.
Nu, twee jaar later, heeft ‘Brussel’ het historische besluit genomen om de geldkraan met EU-subsidiemiljarden naar Hongarije deels dicht te draaien.

In de schemerige namiddag strijken we neer in een café aan het Luxemburgplein, aan de voet van het Europees Parlement. Het Vlaamse dagblad De Standaard heeft zojuist een artikel gepubliceerd over de geplande facelift van de Brusselse EU-wijk. Belgische ministers beloven een ‘bruisende transformatie’ en het oppoetsen van lelijke, tochtige bouwgaten tot ‘iconische’ pleinen.

“En wie gaat dat dan allemaal betalen?”
De vraag komt opnieuw – hoe kan het ook anders – uit de mond van een Nederlander, één van de dertig deelnemers aan onze wandeling.

Voor wie het antwoord op die vraag en nog heel veel andere vragen wil weten: vrijdag 13 januari organiseren we opnieuw onze journalistieke masterclass wandeling door de bubbel. Meer info en aanmeldingen via marieke@brusselsenieuwe.nl. Haast je, want vol is vol!