Europa’s rafelrand | De Nederlandse topdiplomaat Angelina Eichhorst reist namens de EU door ‘een wereld die op z’n kop staat’

4 min. leestijd

Soms zitten er een paar maanden tussen, soms een jaar. Maar elke keer dat we elkaar spreken is er wel een nieuwe crisis waar de Nederlandse Angelina Eichhorst haar handen aan vol heeft. “Er is wereldwijd overal, en in toenemende mate, onrust.”

Voor een Europacorrespondent is het een zegen om regelmatig bij te praten met Eichhorst (1965), die als topdiplomaat werkt als rechterhand van EU-buitenlandchef Josep Borrell. Ondanks de vereiste terughoudendheid die hoort bij het werk van een diplomaat, deelt ze gepassioneerd haar kennis en ideeën over de landen en regio’s waar ze namens de Europese Unie komt.

Ze werkte als Europees diplomaat in landen als Jemen, Jordanië, Egypte en Syrië en was van 2011 tot 2015 EU-ambassadeur in Libanon. Naast Frans, Duits en Engels spreekt ze Arabisch, Italiaans en Russisch. De laatste jaren, vanuit standplaats Brussel, reist ze met Borrell de wereld over. “En die wereld staat op z’n kop.”


Jetlag en Limburgs bier

“Sorry, het loopt uit”, appt ze op vrijdag, vroeg in de avond, een tijdstip waarop een doorsnee Brusselaar de week afsluit, al dan niet in een café met collega’s. Onze afspraak verschuift uiteindelijk naar 19.00 uur.

Oorzaak: Eichhorst is een spil in het al jaren voortslepende overleg tussen Servië en Kosovo, de voormalige Servische provincie die zich afscheidde. Telkens lopen de spanningen op tussen beide landen die ooit bij de EU willen, en dan moet de politieke brand weer worden geblust. “Vraag me niet waarom, maar mijn Servische en Kosovaarse gesprekspartners willen me altijd op vrijdagavond nog bellen voor overleg.”

Ze heeft “een gemiddelde week” achter de rug, die begon met een kort bezoek aan Washington voor overleg met de Amerikanen. Tijd om te herstellen van een jetlag is er niet.


Wat drijft haar?


“Ik ben een Limburger, en opgroeiend in die grensregio is een Europees bewustzijn iets vanzelfsprekends. In een Limburger klopt een Europees hart, dat zit er heel diep in. Maar ik ben ook gewoon een trotse Limburgse. Altijd gebleven.”

Toen onlangs de sluiting werd aangekondigd van de aloude Brandbierbrouwerij in haar geboorteplaats Wijlre, deed dat pijn. “Ik heb nog een foto waarop een tante mij als baby een fles Brandbier aan de mond zet”, lacht Eichhorst. Daarna, op serieuze toon, over de sluiting van de brouwerij waarbij tientallen banen en een traditie verloren gaan: “Wij hebben als familie erbij stilgestaan met een soort van rouwritueel.”


Noordpool


De instabiliteit aan Europa’s rafelrand, met een oorlog in Oekraïne, is nog groter geworden door de crisis in Turkije en Syrië na de aardbevingen.

“Dat gaat me zo na aan het hart. Onder de slachtoffers zijn mensen die ik goed heb gekend. Het is een gebied in de wereld waarmee ik me door mijn werk enorm verbonden ben gaan voelen.”

Natuurlijk ging het topoverleg eerder die week in Washington over die acute problemen. Maar, voegt ze er op bijna verontschuldigende toon aan toe, het gesprek met de Amerikanen ging ook over een nieuwe uitdaging: de oplopende politieke spanningen in het dossier-Noordpool.

Voor de meeste Europeanen zijn de kwesties in de Arctic – smeltende ijskappen en de strijd om toeëigening van energiebronnen – nog volkomen abstract. Maar Eichhorsts Amerikaanse gesprekspartners zijn volop bezig met scenario’s waarin ze rekening houden met geopolitieke botsingen met Poetin.

“De Amerikanen zijn op korte termijn nog niet zo bezorgd over Russische agressie in de Arctic, maar ze willen zich op het ergste voorbereiden.”

Elke keer dat we elkaar spreken, doemt er ergens wel weer een nieuwe crisis op, breng ik haar op de late vrijdagavond in herinnering.

“Inderdaad. En de verwachtingen van mensen dat wij in Brussel het allemaal wel even gaan oplossen worden steeds groter.”

Tijn Sadée is correspondent pendelend tussen Brussel en Zuidoost-Europa. Volg hem op zijn reisblog www.balkandashboard.com

Angelina Eichhorst

Het gras is altijd groener bij de buren.
Verken je horizon en ga ook eens vissen in een andere vijver!

Word lid Meer informatie