De Kiesmannen hebben in hun theatershow “op zoek naar Europa” geprobeerd de veelzijdigheid aan visies over Europa te vangen. Met succes, al weet je na de show nog steeds niet precies wat Europa is.

De Kiesmannen hebben zichzelf als doel gesteld om politiek “levendig” te maken en jongeren te enthousiasmeren. Ze zijn bekend van hun “verkiezingsshows”, maar reizen nu langs de Nederlandse theaters met hun show over Europa.

“Laat het volk spreken Frans”

De show begint met een oersaaie monoloog over wat Europa betekent. Na ongeveer één minuut wordt het personage “Frans”, onderbroken door een van de andere kiesmannen met de vraag “of we niet beter het volk zelf kunnen laten spreken.”

Er volgt een stortvloed aan typetjes. We zien onder andere een glazenwasser uit Brussel voorbij komen, die pleit voor transparantie, een vrachtwagenchauffeur die haar gal spuit over migranten en een Pool die zich niet meer thuis voelt in haar land als queer.

Veelvoud aan problemen

De typetjes geven de veelzijdigheid van Europa aan en de veelvoud aan problemen. Het koloniale verleden, de migratiecrisis, de stikstofcrisis, het populisme, de klimaatcrisis, het komt allemaal terug. De ene keer uitgebreider en sterker dan de andere keer. Het tempo van de wisseling van typetjes lag hoog, maar was niet storend, mede vanwege grappige interacties tussen de personages.

Met het indrukwekkende personage van een Oekraïense die over haar vriendin in de oorlog vertelt weten de Kiesmannen de zaal te ontroeren. Het verhaal komt binnen omdat je voelt dat, hoewel het een typetje is, het verhaal echt is. Qua performance en moment, het hoogtepunt van de show.

Na de waterval aan typetjes kleden de drie Kiesmannen zich weer om tot “Frans”, uiteraard verwijzend naar Timmermans. Er volgt een brainstorm om de problemen op te lossen. Er moet een Europese maatschappelijke dienstplicht komen, we moeten stemmen automatiseren en er moet zelfs een muur komen rondom Europa. De plannen zijn natuurlijk niet realistisch, maar raken wel gevoeligheden. Het laat de complexiteit zien van Europees beleid. Er zijn altijd verschillende belangen en dat stippen ze goed aan.

Publieksparticipatie

Na de brainstorm is het tijd voor publieksparticipatie. Het publiek wordt gevraagd of ze zich Europeaan voelen. In de korte gesprekjes die volgen zie je dat de Kiesmannen getraind zijn in mensen laten nadenken. De bezoekers mogen daarna met elkaar praten over hoe Europees ze zich voelen. Wanneer er daarna gevraagd wordt of er nieuwe inzichten waren, komt naar voren dat iedereen anders naar Europa kijkt. De problemen rond de natuurherstelwet worden genoemd, maar ook de mensenrechten van de LGBTQ+ gemeenschap in Polen en Hongarije komen aan bod.

“Europa is alles”

Tot slot bespreken de Kiesmannen, door een ietwat roze bril, wat Europa voor hen is. Europa is de natuur die je ziet vanuit de trein, Europa is het kopje koffie en Europa is de uitwisseling van internationale studenten in het Erasmus-programma.

De conclusie van de show is dat een antwoord op de vraag “Wat is Europa” niet eenzijdig is, maar naar eigen inzicht in te vullen. Het is wel aan de politici en media om goed uit te leggen, wat er “in Europa gebeurt”, stellen de Kiesmannen. Een taak die we bij Brusselse Nieuwe elke dag opnieuw uitvoeren, zodat u in ieder geval wel weet wat Europa doet.