De vrouw als lustobject of in de schaduw van een man op het witte doek is geen nieuwigheid meer. Zo wordt seksisme in fictiefilms inmiddels aangekaart met informele analyses zoals de bechdeltest: praten twee vrouwelijke personages met elkaar praten over iets anders dan het onderwerp ‘mannen’, dan slaagt de film. Maar hoe zit het achter de schermen? Ondanks de vooruitgang op het vlak van gendergelijkheid in de Europese filmindustrie blijft er veel werk aan de winkel.
Systematisch stereotyperen
Reden voor een paneldiscussie over het betrekken van vrouwen in filmproducties. Een idee van Movies that Matter, de stichting die van 8 tot 16 april ook het gelijknamige festival organiseert in Den Haag, dat in samenwerking met Creative Europe Desk Nederland en Vrouwen in Beeld het levenslicht ziet.
Is dat nog nodig? Wellicht meer dan ooit: ondanks toenemende aandacht en vooruitgang, is gendergelijkheid nog geen realiteit in de industrie. Beter is nog niet goed en dat geldt ook in Nederland. Het eerste grootschalige onderzoek naar de positie van vrouwen in de audiovisuele sector over de periode 2011-2020, toont dat er ruimte is voor verbetering: in bijna alle functies zijn vrouwen ondervertegenwoordigd.
Maar buiten de Nederlandse grenzen gaat het er vaak erbarmelijker aan toe. De discussie focust daarom vooral op vrouwelijke filmmakers in gebieden waar de sector de meeste steken laat liggen. Lidjia Zelovic, een Joegoslavische filmmaker gekend van My Own Private War, trapt af.
Vrouwelijk oog in oorlog
Naast gendergelijkheid is vooral filmen in of over oorlogsgebieden de rode draad in deze paneldiscussie. Het Oekraïense filmteam van Peace for Nina, een film over een vrouw wiens leven wordt getekend door oorlog, zal ingaan op de huidige situatie in Oekraïne en wat dat betekent voor filmmakers. Hoe blijf je filmen met gevaar voor eigen leven? De Litouwse filmmaker Mantas Kvedaravicius, gekend van de documentairefilm over de belegering van Marioepol (2016), kwam begin deze maand om toen hij uit diezelfde stad probeerde te vluchten.
De huidige hectiek doet bijna vergeten dat enkele maanden terug ook in Afghanistan enorme vluchtelingenstromingen ontstonden bij het offensief van de Taliban. De Afghaanse filmmaker Sahra Mani blikt daarom terug op de situatie van vrouwelijke filmmakers in Afghanistan: waar zijn ze gebleven en hoe documenteren we dit?
Wil je daar meer over weten dan kun je het gesprek volgen in Den Haag of online op 12 april tussen 15:00 en 17:00 uur.
