Ooit is deze crisis weer voorbij. En ook dan moeten we nog een markt voor elektriciteit en gas hebben in Europa. Met dat argument legt staatssecretaris Hans Vijlbrief uit waarom het kabinet huiverig is om al te grote ingrepen te doen in de Europese energiemarkt.

“Ik ben voor ingrijpen, maar je wil uiteindelijk wel weer naar normaal terug. Je moet wel dingen doen waarvan je op de lange termijn niet denkt dat je die nooit had moeten doen”, aldus Vijlbrief voor het begin van een crisisvergadering van de Europese ministers van Energie vandaag in Brussel.

Vijlbrief, verantwoordelijk voor de gaswinning in Nederland, vervangt zijn baas minister Rob Jetten. Die wilde niet naar Brussel komen, omdat hij de wekelijkse vergadering van de ministerraad in Den Haag niet wil missen.

Vijlbrief: vandaag geen besluiten

Dat hij er is en niet Jetten is volgens Vijlbrief geen enkel probleem: “De staatssecretaris die hier is, heeft heel veel ervaring in Brussel en doet ook wat met gas”, zei hij over zichzelf. Voordat Vijlbrief de overstap maakte naar de Nederlandse politiek had hij een hoge ambtelijke functie bij de Europese Unie.

Vijlbrief komt naar Brussel met de boodschap dat ook Nederland vindt dat de prijzen laag gebracht moeten worden. “De nood is heel hoog. Mensen komen in de problemen”, zei hij. Toch wilde hij zich niet vastleggen op welke maatregelen de Europese Unie zou moeten nemen. 

Er lijkt veel steun onder de lidstaten voor een systeem om overwinsten bij elektriciteitsproducenten te belasten. Veel verder, zoals een algemeen prijsplafond op gas, wil Nederland zeker niet gaan. “Als je een price cap op al het gas legt, dan loop je een grote kans dat we een gastekort krijgen. Dan is het effect dat aanbieders denken: we gaan wel ergens anders naartoe”, aldus Vijlbrief.

Wat hij wel wil, zei hij niet. Volgens hem is de vergadering vandaag ook niet bedoeld om een oplossing te vinden. “Er ligt een paper van de Commissie met ideeën. We gaan een ronde maken en dan geloof ik dat het de bedoeling is dat we in de komende weken concreet en snel kunnen worden. Maar deze ronde is denk ik echt bedoeld om te inventariseren wat landen vinden. Ik ga er zelf heel open in”, zei hij.

Nieuwe aardbeving in Groningen

Juist vanochtend werd de provincie Groningen opgeschrikt door een nieuwe aardbeving als gevolg van de gaswinning. Het sterkt Vijlbrief in de overtuiging dat het Groninger veld nooit meer open moet. 

Dat zal hij de Europese collega’s die aandringen op het weer openen van Groningen ook zeggen: “Het is echt onveilig. Gas uit Groningen is het laatste redmiddel in een noodsituatie. Dan kunnen we over Groningen praten en anders niet”.