JA21 presenteert zich in haar conceptverkiezingsprogramma als een EU-kritische partij. Toch kijkt de partij voor migratie in veel gevallen naar Europa. Een van de eerste punten die in het programma aan bod komen gaan over migratie en de bijbehorende internationale verdragen. De partij zegt dat het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) en het VN Vluchtelingenverdrag gedateerd zijn. JA21 wil deze verdragen moderniseren.
Wat JA21 betreft neemt Nederland hierin het voortouw tijdens het Nederlandse voorzitterschap van de Raad van Europa in 2027. JA21 wil dat ons land samen met negen andere Europese landen, die hebben aangegeven het EVRM te willen hervormen, gaat optrekken om het EVRM te hervormen.
Terugkeerhubs en opvang in de regio
In Europees verband moet Nederland zich daarnaast inzetten voor opvang in de regio, het externaliseren van de asielprocedure, terugkeerhubs en het aanscherpen van het Europese asiel- en migratiepact. Volgens JA21 is opvang in de regio het beste alternatief “voor het huidige inhumane en falende asielsysteem”. Er moeten in EU-verband duidelijke afspraken komen met opvanglanden, waarna zij steun ontvangen om deze opvang daadwerkelijk te organiseren, aldus JA21.
Deze terugkeerhubs in landen buiten Europa krijgen wat JA21 betreft een centrale rol in het Europese migratiebeleid. Moeilijk uitzetbare en uitgeprocedeerde asielzoekers kunnen naar deze centra worden overgeplaatst, maar ook asielzoekers die in afwachting zijn van hun asielaanvraag. Over de uitgeprocedeerde asielzoekers die niet terug kunnen naar het land van herkomst doordat deze landen weigeren, schrijft JA21 dat Nederland hiervoor een “diplomatieke escalatieladder” moet hanteren om deze landen hiervoor te straffen. Denk aan het stoppen van ontwikkelingshulp.
Terug naar de kerntaak
Naast het uitgebreid behandelen van Europa op gebied van migratie, wijdt de partij ook een losse paragraaf aan de Europese Unie. “Europa moet terug naar haar kerntaak”, schrijft JA21. Onderdeel van die kerntaken is wat de partij betreft de voltooiing van de kapitaalmarktunie. De industriepolitiek onder de ‘Clean Industrial Deal’ gaat de partij dan weer wel te ver. Zo wijst JA21 het Draghi-rapport af omdat het volgens de partij te veel inzet op een gestuurde economie, terwijl Nederland in Brussel juist moet pleiten voor vrije concurrentie en liberale groei.
Ook de Nederlandse afdracht aan Europa moet omlaag en Nederland moet de gezamenlijke schulden blokkeren, als het aan JA21 ligt. De partij noemt het voorstel voor de nieuwe EU-begroting “volstrekt buitensporig”. “De EU-begroting moet juist krimpen”, stelt JA21. De partij denkt aan bezuinigingen op het sociale cohesiefonds en op het ambtenarenapparaat van de EU.
Vetorecht gebruiken
De besluitvorming van de EU werkt nu niet, wat JA21 betreft. De verschillende standpunten van de lidstaten resulteren in “verwaterde compromissen”. JA21 wil dat Nederland enkel instemt met EU-standpunten die aantoonbaar bijdragen aan onze nationale belangen. Nederland moet daarnaast niet schuwen om haar vetorecht te gebruiken, schrijft de partij. “De Europese Unie is een samenwerkingsverband dat zich moet leren beperken”, aldus JA21.
Het verkiezingsprogramma is nog niet officieel. Op 6 september is het partijcongres, dan kunnen leden over het programma en de kieslijst stemmen.
