Elk land heeft een eigen kenmerkend paviljoen, dat zijn gebouwen die vaak al enige tijd meegaan. De tweejaarlijkse Biënnale van Venetië wordt sinds 1895 georganiseerd, de eerste editie was in een koffiehuis aan het San Marcoplein. Architect Gerrit Rietveld ontwierp in 1954 het Nederlandse paviljoen, dat er nu nog staat. De Nederlandse inzending voor de Biënnale wordt daar doorgaans getoond. Met het werk van Melanie Bonajo, dit jaar ’s lands vertegenwoordiger, wordt een traditie doorbroken: het is te zien in een historisch pand in de stad, in plaats van de witte kubus van Rietveld.
Containers als nieuwe tempels
Een kunstenaarscollectief bedacht onlangs dat het tijd werd de Europese eenheid ook in een paviljoen uit te drukken. Nederland en Rietveld, dat is een logische combinatie. Maar hoe komt een Europees paviljoen er uit te zien? De unie van de weelderige Italiaanse Rococo, van het Oost-Europese grijsbetonnen Brutalisme, en de Nederlandse Nieuwe Zakelijkheid, samen in één gebouw. Acht ontwerpers, Armature Globale, BB (Alessandro Bava and Fabrizio Ballabio) met Tomaso De Luca, Jasmina Cibic, Diogo Passarinho Studio, Plan Común, Something Fantastic, TEN en Evita Vasiljeva, bogen zich over het vraagstuk.
Ontwerpers BB en Tomas de Luca lieten zich niet van de wijs brengen door die verscheidenheid aan stijlen, maar vonden inspiratie in standaardisering en regelgeving van de Europese Unie. De Duitse en Italiaanse kunstenaars bedachten samen Contenitore europeo, een paviljoen opgebouwd uit Europees gestandaardiseerde containers. De uniformiteit van die containers, en van veel andere producten waarvoor in Brussel de standaarden worden bepaald, is de vormentaal van de Europese Unie, vinden de ontwerpers. Ze zien een overeenkomst met Griekse en Romeinse tempels uit de oudheid, die eeuwenlang een voorbeeld vormden voor architectuur. Die tempels waren ook uit regels en richtlijnen opgebouwd, leggen de kunstenaars uit.
De Brusselse containers als tempel voor de Europese Unie, voorlopig is het nog toekomstmuziek en moeten de Nederlandse kunstenaars het doen met het Rietveldpaviljoen.
