Mendeltje schrijft al een paar jaar columns voor Brusselse Nieuwe. In haar nieuwe boek ‘Post uit Brussel’ zijn de tijdloze columns gebundeld. Volgens haar is het hard nodig een goed inkijkje te geven in de Nederlandse tak van wettenfabriek Brussel.

Na de overhandiging van het eerste boek volgde er een paneldiscussie. Sprekers als Volt-fractievoorzitter Laurens Dassen en EU-adviseur van de Tweede Kamer Sandra Leenders waren hierbij aanwezig. Daarnaast zaten ook oud-Kamerlid voor de VVD Martin Wörsdörfer, de Haagse EU-wethouder Robert van Asten en Mendeltje van Keulen zelf in het panel. Onze hoofdredacteur Bert van Slooten leidde de paneldiscussie in goede banen.

Nieuw regeerakkoord

Met het regeerakkoord van het aanstaande kabinet op tafel is er veel werk aan de winkel in Brussel. Het wordt daardoor meer post uit Den Haag dan post uit Brussel, lijkt het. Op de vraag of de plannen van de aanstaande coalitie haalbaar zijn, waren de panelleden het eens dat dit lastig zou gaan worden. 

Dassen gaf aan dat wanneer het nieuwe kabinet een opt-out op het asielbeleid wil, andere landen dit Nederland wel moeten gunnen. Ook is de kans groot dat andere lidstaten dat dan ook zullen willen. “Straks wil Duitsland ook en denkt Frankrijk dat zij ook wel een opt-out op bijvoorbeeld het landbouwbeleid kunnen aanvragen.” Dan is het Europese beleid weinig tot niks meer waard, aldus Dassen.

Ervaring in de praktijk

De Haagse wethouder Van Asten is een van de weinige Nederlandse wethouders met Europa in zijn portefeuille. Het blokje Europa wordt dan ook niet al te vaak behandeld in de gemeenteraad. Van Asten vertelde tijdens de paneldiscussie dat hij ziet dat het onderwerp Europa langzaam begint te leven. Zo gaf de SP-fractie in de Haagse raad laatst te kennen dat ze graag meer over Europa willen weten. “Dus er gaat eindelijk een keer een debat over komen”, aldus Van Asten.

Op een vraag uit het publiek hoe je als Kamerlid kennismaakt en omgaat met Europese collega’s, gaf oud-Kamerlid voor de VVD Martin Wörsdörfer aan dat dit in zijn geval totaal toevallig is gebeurd. Een woordvoerder van de VVD-fractie ging toentertijd naar Brussel en vroeg aan Wörsdörfer of hij mee wilde. “Ja tuurlijk ga ik mee”, zei hij. “En dan pas zie je wat daar allemaal gebeurt.” Door zijn waarnemingen in Brussel had hij door dat hij met sommige vraagstukken beter naar Brussel kan gaan dan naar de Nederlandse minister of staatssecretaris. “Focus op Brussel!” Veel Kamerleden of bestuurders op andere niveaus zijn hier helemaal niet van op de hoogte, aldus Wörsdörfer: ”Had ik dit boek maar gehad toen ik begon als Kamerlid!”

Uitleg geven over beleid

Al is de afstand tussen Den Haag en Brussel in kilometers niet zo groot, in figuurlijke zin wordt die afstand wel ervaren. Sandra Leenders, EU-adviseur van de Tweede Kamer, vertelde dat de Tweede Kamer meerdere keren aan Eurocommissarissen heeft gevraagd om uitleg te geven over het beleid dat ze willen gaan voeren. Helaas blijkt hier heel weinig animo voor te zijn vanuit de Tweede Kamer. Afgelopen donderdag vond er in de Tweede Kamer het debat over de staat van de Europese Unie plaats. Maar door alle ontwikkelingen in de formatie is dit nogal ondergesneeuwd. Laurens Dassen vindt dat jammer, ook omdat het “maar één keer per jaar plaatsvindt”. Hij wil het graag vaker over de EU hebben, maar dat lukt nog lang niet altijd. “Dat is echt een uitdaging”, aldus Dassen.

Ook de journalistieke informatievoorziening over de Europese Unie is schaars. “Er zitten veel te weinig journalisten in Brussel, maar negentien of twintig correspondenten” vertelde Bert van Slooten. Mendeltje van Keulen voegde daaraan toe dat we daar in Nederland ook geen behoefte aan lijken te hebben. Ze wil hier meer aandacht voor krijgen. In talkshows zou er bijvoorbeeld best wel eens een Eurocommissaris of Europarlementariër uitleg kunnen geven. Volgens de talkshows vinden mensen dat niet interessant en zorgt het voor slechte kijkcijfers. “Bij alleen al het woordje Europa zappen de mensen weg”, aldus Mendeltje van Keulen. 

Maar nieuwe ministers die gaan aantreden in het aanstaande kabinet zullen in de loodgieterstas die ze mee naar huis krijgen ontdekken hoe vrijwel alle Haagse dossiers een Europese dimensie hebben. Ook voor Kamerleden en ambtenaren levert Europa veel werk op, waar weinig aandacht voor is in de media. In haar columnbundel ‘Post uit Brussel’ geeft Van Keulen daarom een kijkje achter de schermen welke Nederlandse raderen er gaan draaien als er Europese post op de mat van de Eerste en Tweede Kamer valt. En hoe Nederlanders de Europese wetgeving kunnen beïnvloeden. Het boek is via deze link te koop.