De nieuwe Europese fractie van Hongaarse premier Viktor Orbán lijkt te groeien. Naast de eigen partij van Orbán (Fidesz), de Oostenrijkse partij FPÖ en de Tsjechische ANO 2011, zegt ook de Portugese nationalistische partij Chega! (2 zetels) zich bij de ‘Patriotten voor Europa’ (PVE) te willen voegen. Ook de radicaal-rechtse partij Lega (8 zetels) van Matteo Salvini flirt met het idee.

Europese fracties spelen een belangrijke rol in het Europees Parlement. Fracties bestaan uit meerdere nationale partijen die in Brussel samen optrekken. Een grote fractie betekent niet alleen dat ze makkelijker wetgeving kunnen maken of blokkeren. Europarlementariërs in grote fracties maken namelijk ook meer kans op goede posities (zoals het rapporteurschap) in het Europees Parlement.

De stoelendans

De PVE heeft op dit moment 24 zetels, met Europarlementariërs uit drie landen. Om een nieuwe fractie (er zijn er nu zeven) te vormen in het Europees Parlement moet de fractie ten minste 7 landen vertegenwoordigen. Een aansluiting van Chega! en Lega zou Orbán dus een stuk dichter bij zijn doel brengen. De twee partijen zitten nu bij de eurosceptische ID-fractie. Daar is ook de PVV bij aangesloten.

“We zijn de plannen (van Orbán) nog aan het bekijken”, zei Salvini gisteravond. “Maar ik denk dat het goed is om een fractie te vormen die de derde grootste in het Europees Parlement kan worden.” Er is interesse dus. “Deze fractie verzet zich duidelijk tegen Ursula von der Leyen”, zegt Chega!-voorzitter André Ventura. Von der Leyen maakt kans om opnieuw voorzitter te worden van de Europese Commissie. Ventura kan zich in dat verzet vinden.

De visvijver

Orbán heeft dus nog partijen uit een aantal landen nodig. En hij heeft een behoorlijke vijver om uit te vissen. Er zijn nog steeds nieuwe partijen die zich nog niet aangesloten hebben bij een Europese fractie, maar ook partijen uit de conservatieve ECR of nationalistische ID zien heil in de nieuwe groep van Orbán. De SGP, die bij de ECR aangesloten is, sluit aansluiting bij de patriotten in ieder geval uit. De droom van de SGP is nog steeds om een christelijke fractie op te richten in het Europees Parlement. Daar hebben ze nu te weinig zetels voor. Optie twee: gewoon bij de ECR blijven.

Een ander verhaal is de PVV. De partij is al jarenlang aangesloten bij de ID-fractie, onder leiding van de Franse Marine Le Pen, maar had de afgelopen jaren geen zetel meer nadat Marcel de Graaff was overgestapt naar Forum voor Democratie. De Patriotten van Orbán zouden ook met Le Pen in gesprek zijn over een eventuele aansluiting bij de nieuwe fractie. Er zijn echter nog geen tekenen dat ze de keuze overweegt.

Vorige week gaf de PVV aan lid te willen blijven van de ID-fractie. Dat was nog voor Orbán zijn eigen fractie lanceerde. Na de lancering van Patriotten voor Europa was de PVV onbereikbaar voor commentaar.

Vriend van Poetin

Er is nog een andere kandidaat. De rechts-nationalistische Poolse partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS). Op veel onderwerpen komen de patriotten en PiS overeen, maar het struikelblok blijft Poetin. Orbán heeft zich in Brussel opgesteld als Poetinvriend, terwijl ze daar in Polen niets van moeten hebben.

Het is dan ook geen toeval dat Orbán dinsdag voor de eerste keer, sinds het begin van de oorlog in Oekraïne, de hoofdstad Kiev bezocht. Het is inmiddels dag twee van het Hongaarse voorzitterschap van de EU, ze namen het over van de Belgen. En sinds de oorlog zijn de meeste staatshoofden van voorzitterslanden naar Oekraïne gegaan om steun te betuigen. Aan die traditie doet Orbán, tegen de verwachtingen in Brussel in, dus ook mee. Maar echt steun betuigen deed hij niet. Hij riep juist op tot een staakt-het-vuren. Dat valt wel binnen de lijn van de verwachtingen.

Het is een mogelijke manier van Orbán om de Poolse PiS-partij gerust te stellen en te laten zien dat zijn nieuwe PVE-fractie minder pro-Poetin is dan zijn eigen Fidesz-partij.