200 miljard euro: zoveel geld zit er op elk moment ‘vast’ in de EU. Want het duurt vaak een dag voordat een overschrijving voltooid is. Zo schat de Europese Commissie dat in 2022 slechts 11 procent van de geldtransfers in de EU via instant-overschrijvingen verliep, dit zijn overschrijvingen die onmiddellijk verwerkt worden en uitgevoerd.
Deze snelle geldtransfers zijn in Nederland al even ingeburgerd. Maar in Duitsland en Frankrijk is respectievelijk 1 en 4 procent van de overschrijvingen een instant-overschrijving. En Duitsland en Frankrijk zijn de grootste markten van de EU. In landen zoals Italië en Oostenrijk zijn de percentages haast verwaarloosbaar.
Binnen de 10 seconden, 24/7
Voor de consument, maar ook voor bedrijven, is dit niet praktisch. Brussel wil daarom van instant-overschrijvingen de norm maken. Een geldtransfer zou dan binnen de 10 seconden voltooid zijn. En dat 24/7. Kantooruren van banken zouden dus niet langer een rol spelen.
Het Europees Parlement en de lidstaten sloten er deze week een voorlopig politiek akkoord over. Het ziet ernaar uit dat het akkoord binnenkort met overweldigende meerderheden officieel wordt goedgekeurd.
“EU-banken zijn nu verplicht om klanten directe betalingsdiensten te leveren. Zonder extra kosten, binnen strikte deadlines”, reageert JA21-Europarlementariër Michiel Hoogeveen. “Klanten zullen profiteren van soepelere betalingsopties, bedrijven zullen lagere kosten hebben en het gehele betalingssysteem van de EU zal beter kunnen concurreren met de rest van de wereld.”
Verplichte naamcontrole
Het idee is simpel: financiële instellingen in eurolanden moeten instant-overschrijving verplicht aanbieden. In niet-eurolanden moeten financiële instellingen, die transacties in euro’s aanbieden, dit ook doen door middel van snelle conversie van de eigen munt naar de euro.
De Raad en het Parlement zijn overeengekomen dat de nieuwe regels van kracht zullen zijn na een overgangsperiode. In de eurolanden zal dit snel gaan. Niet-eurolanden krijgen meer tijd om zich aan te passen.
Om fraude te voorkomen, moeten banken binnen die tien seconden ook een foutmelding geven wanneer het rekeningnummer niet overeenkomt met de naam van de ontvanger. Doen banken dit niet, dan kan de verzender gecompenseerd worden voor het bedrag wanneer er iets misgaat.
Ook moet de verzender binnen de tien seconden een melding krijgen dat zijn geld goed is ontvangen. Voor extra veiligheid moet de klant bovendien de mogelijkheid krijgen om een limiet te stellen aan de hoeveelheid geld die hij per dag via instant-overschrijvingen over kan maken.
Aardverschuiving
Bij de lancering van het Commissievoorstel vorig jaar vertelde Eurocommissaris voor Financiële Diensten McGuinness nog dat de overgang naar instant-betaling misschien “organisch had moeten gebeuren”. Maar dit was niet het geval. Dus zag Brussel zich genoodzaakt in te grijpen.
Een van de redenen waarom de overgang niet uit zichzelf plaatsvond: de hogere transactiekost omdat financiële instellingen hun systemen een opfrisbeurt moeten geven. De Europese beleidsmakers willen banken nu verbieden om de transactiekost na invoering van de verplichting te verhogen. Zo zullen consumenten geen nadelige gevolgen merken van de wet.
Zelf zei McGuinness destijds al dat de verplichting van de instant-overschrijving zal zorgen voor een aardverschuiving die vergelijkbaar is met “de overgang van post naar e-mail”.
