Kabinet “gunt” Duitsers eigen netbeheer, maar wel onder voorwaarden

Netbeheerder TenneT onderzoekt of zijn Duitse tak verkocht kan worden aan de Duitse staat. Onze oosterburen willen namelijk meer grip op hun eigen energienet vanwege de toegenomen onzekerheid sinds de inval in Oekraïne. Nederland is de enige aandeelhouder van het bedrijf en staat open voor verkoop, op voorwaarde dat er goede afspraken worden gemaakt.

3 min. leestijd
(Bron foto: iStock)

De netbeheerder TenneT is in Nederland en grote delen van Duitsland actief. Vanwege de energietransitie vraagt het bedrijf een “kapitaalinjectie” in de Duitse activiteiten van vijftien miljard. Het kabinet heeft hier moeite mee, omdat het liever geen grote investeringen in buitenlandse activiteiten doet met Nederlands belastinggeld.

Daarnaast wil de Duitse staat de Duitse tak van Tennet kopen om de leveringszekerheid te vergroten. De verkoop van het Duitse deel zou volgens experts rond de twintig miljard kunnen opleveren. Een win-winsituatie lijkt het dus.

Toch ligt het niet zo makkelijk. TenneT is namelijk een machtige speler op de Europese markt. Wanneer het Nederlandse deel en het Duitse deel gesplitst worden, kan de invloed in Brussel kleiner worden wanneer er gesproken wordt over een geïntegreerd Europees elektriciteitsnet.

Duitsland en Nederland op één lijn

Minister van Klimaat en Energie Rob Jetten erkent de zorgen. Hij wil de integratie op het Europese elektriciteitsnet juist bevorderen. “Nederland en Duitsland hebben zich allebei gebonden aan Europese doelen. We zetten allebei in op een forse groei in de opwekking van hernieuwbare energie. Dat vraagt om een goed netwerk voor het verplaatsen van energie.”

Jetten wijst erop dat de energie die opgewekt wordt, verplaatst moet worden naar plekken waar het gebruikt wordt. En dat vraagt een Europese aanpak. “Voor Nederland en Duitsland is de energieopwekking via de wind op de Noordzee cruciaal. Deze moet verplaatst worden naar industrie-clusters. Vooral in Duitsland is dat via TenneT. Het is dan ook logisch dat Duitsland dat zelf wil beheren.”

Geen vechtscheiding

Jetten benadrukt dat de eventuele verkoop “geen vechtscheiding is”. “Nederland en Duitsland zijn serieuze bondgenoten in de energietransitie”, volgens Jetten. Hij wil daarom de Duitse tak van TenneT alleen verkopen als die samenwerking blijft. “De splitsing mag geen invloed hebben op het dagelijkse werk van Tennet en de energietransitie die we maken in Europa.”

Ook stelt Jetten dat bij een verkoop het Nederlandse en het Duitse deel wel samen moeten optrekken om materiaal in te kopen. Daarnaast moeten ze niet gaan concurreren voor nieuw personeel. “We willen eigenlijk op dezelfde voet verder, want we zijn goed bezig. Daar maken we afspraken over met Duitsland.”

Geen lappendeken

De eventuele splitsing van TenneT is volgens Jetten geen teken dat ieder land zijn eigen elektriciteitsnet gaat regelen en dat het een lappendeken wordt. “Ik zet in op integratie van het net met andere landen, zoals bijvoorbeeld België, Frankrijk en Denemarken. Duitsland heeft hetzelfde doel en kan dat makkelijker als ze hun eigen net volledig in eigen beheer hebben.”

Voorlopig is het Duitse deel van TenneT nog niet verkocht. Er ligt ook nog geen besluit. Voor er tot verkoop over wordt gegaan zal er nog een debat volgen met de Tweede Kamer. TenneT zelf staat positief tegenover een splitsing van het bedrijf. De definitieve beslissing voor verkoop is uiteindelijk aan het kabinet.

Elke week houdt Bijou van der Borst je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in de nieuwsbrief Klimaat & Energie