NAVO-landen moeten minimaal 2 procent van hun nationaal budget uitgeven aan defensie. Momenteel zijn er maar zeven van de dertig landen die voldoen aan deze norm. Ook Nederland niet. Momenteel geeft ons land 1,64 procent van het nationaal budget uit aan defensie.
Met de voorgestelde investeringen zal Nederland in 2024 en 2025 wel de norm halen van 2 procent. Hoekstra wijst erop dat ook andere landen bezig zijn met “een inhaalslag” op dit punt. “Elk land doet het op zijn eigen manier, maar ik heb niemand gesproken die het niet doet of waar het niet lukt.”
Splijtzwam
Hoekstra vindt tegelijkertijd dat het wel sneller moet. “Ik volg de lijn van Stoltenberg dat er haast geboden is, maar inhoudelijk is er geen splijtzwam op dit punt. Ik zal mij wel hard maken bij andere bondgenoten om de investeringen te blijven doen.”
De haast is geboden vanwege de oorlog in Oekraïne en de dreiging van Rusland. “Net als in het debat over Europese munitie-inkopen, vindt Nederland het belangrijk dat we snel Oekraïne kunnen helpen met concrete wapens. Investeringen horen daarbij.”
Het kabinet stelt dat Nederland, maar ook andere landen, moeten doen “wat nodig is”. Hoekstra koppelt daar geen percentage aan. “Twee procent is het minimum. Als we meer moeten investeren, moeten we meer investeren. Het is een middel om de doelstelling te behalen. En de doelstelling is dat we veiligheid kunnen bieden in Europa.”
Wetgeving
Hoekstra wil de 2 procent als minimum nog niet vastleggen in wetgeving. Er ligt een initiatief van de VVD, Volt, SGP en het CDA om de 2 procent uitgaven aan defensie in de wet op te nemen. “Het is aan de Kamer om dat te beslissen. Voor nu zijn er investeringen vanuit het kabinet in defensie. We zijn zelf bij wat we doen. Vastleggen is daarom nu niet nodig.”
Hij wil ook niet aandringen op wetgeving bij andere NAVO-landen. “Het is niet aan mij om wetgeving te bepalen van andere landen, maar ik dring er natuurlijk wel op aan dat ze de investeringen doen die nodig zijn.”
Chinese dreiging
De veiligheid in Europa staat onder druk door de Russische inval in Oekraïne. Hoekstra is daarnaast ook bezorgd over de rol die China speelt op het wereldtoneel. De angst bestaat dat China wapens gaat leveren aan Rusland. Hoekstra waarschuwt dat dat niet zonder gevolgen zal zijn voor China. “Er zal dan een dynamiek ontstaan vanuit Europa ten aanzien van China waar China niet positief uit komt. Ik ben daar ook over in gesprek met Europese collega’s en zeg dat ook tegen mijn Chinese ambtsgenoten.”
Wat betreft het vredesplan van China voor Oekraïne is Hoekstra, net als Rutte niet direct negatief. “Het is aan Oekraïne hoe ze met deze bemiddelingspoging omgaan en wij steunen Zelenski daarin.” Wel is de minister sceptisch over de geloofwaardigheid van Xi. “Wat mij betreft begint elk vredesplan met de erkenning van wie de schuldige is in dit conflict. China doet dat niet, dan vraag ik mij persoonlijk af of China dan wel geloofwaardig is als bemiddelaar.”