Demissionair minister van Financiën Hoekstra vindt niet dat hij Brussel misbruikt als zondebok voor het nemen van impopulaire maatregelen. Gisteren meldde Hoekstra dat hij een versnelde afbouw van de hypotheekrenteaftrek en de zelfstandigenaftrek verwacht als voorwaarde van de Europese Commissie. Alleen in ruil voor deze impopulaire hervormingen zou Nederland in aanmerking komen voor zes miljard euro uit het coronaherstelfonds.
Europees Parlementslid Agnes Jongerius (PvdA) spreekt van een strategische keuze: ‘Ik lees hierin dat Hoekstra de schuld wil geven aan Brussel voor onpopulaire maatregelen waar het volgende kabinet mee gaat komen’. Maar volgens Hoekstra is het geen toeval dat hij juist de hypotheekrente en de zelfstandigenaftrek uit de lijst van door Brussel verlangde hervormingen vist.
Alles is gevoelig
Voorafgaand aan een debat in de Tweede Kamer over de Europese miljarden, zei de minister tegen de pers: ‘Er is door de Europese regeringsleiders vorige zomer onder druk van Nederland een hele duidelijke koppeling gemaakt tussen hervormen en geld.’ Dat ook Nederland moet hervormen om het geld te krijgen, is volgens hem dus logisch.
Elke hervorming ligt gevoelig, benadrukt Hoekstra. Maar hij zegt ook dat het al jaren bekend is waar volgens Brussel in Nederland de schoen knelt.
Elk jaar publiceert de Europese Commissie over elke Europese lidstaat een opsomming met maatschappelijke problemen. Op de lijst van Europese aanbevelingen voor Nederland gaat het al jaren over de problemen met de woningmarkt, het belasting- en pensioenstelsel en de arbeidsmarkt.
Het is nu aan de partijen die bezig zijn met de formatie van een nieuw kabinet of deze twee aftrekposten inderdaad op de schop gaan. Hoekstra zit daar als CDA-leider aan tafel, maar wilde tegen de pers niet zeggen wat hij persoonlijk vindt van het afschaffen van de aftrekposten.
Nattigheid
Linkse partijen vinden het verdacht dat Hoekstra midden in de kabinetsformatie het H-woord op tafel legt. Volgens de PvdA is het namelijk onzin dat de Europese Unie van Nederland eist om de hypotheekrenteaftrek en de zelfstandigenaftrek af te bouwen. Jongerius: ‘Dat er voorwaarden gesteld worden, dat hebben we aan Hoekstra en Rutte zelf te danken.’ Ze erkent dat Brussel geen fan is van de hypotheekrenteaftrek en zelf vindt zij de Nederlandse arbeidsmarkt ook te flexibel.
Maar, zegt ze, de lijst om uit te kiezen is langer: ‘Dat Brussel dit nu oplegt is niet waar.’ Hervormingen om meer te doen tegen belastingontwijking via Nederland, zouden volgens haar ook een goede optie zijn om aan te pakken als Nederland in aanmerking wil komen voor het Europese geld.