De race binnen de christendemocratische EVP is begonnen. Tot 21 februari kunnen Europese EVP-leden zich melden om spitzenkandidaat te worden. Een spitzenkandidaat (‘topkandidaat’) is lijsttrekker van een Europese fractie, die bij winst van zijn fractie bij de Europese verkiezingen ook als kandidaat-voorzitter van de Europese Commissie naar voren geschoven wordt.
Spitzenkandidaten van de Europese christendemocratische fractie (EVP) maken de grootste kans om uiteindelijk voorzitter van de Europese Commissie te worden. De christendemocraten scoren altijd goed tijdens Europese verkiezingen en José Manuel Barroso, Jean-Claude Juncker en Ursula von der Leyen, de laatste drie voorzitters van de Europese Commissie, kwamen allemaal uit de EVP.
Naar verwachting werpt Von der Leyen zich opnieuw op als kandidaat voor een tweede termijn als voorzitter van de Europese Commissie. De EVP kiest begin maart wie hun spitzenkandidaat is.
Raadsvoorzitter Charles Michel stelt zich verkiesbaar
Voorzitter van de Europese Raad Charles Michel aast op een zetel in het Europees Parlement. Hij wordt lijsttrekker voor de liberale Belgische partij MR. Deze partij weet gewoonlijk zo’n twee tot drie zetels te bemachtigen. Een plek voor Michel lijkt dus verzekerd.
De aankondiging deed veel stof opwaaien in Brussel. Als Michel verkozen wordt, betekent dit dat hij zijn positie als voorzitter van de Europese Raad na de verkiezingen op moet geven. En laat dat moment, in juli, nu net het meest cruciaal zijn. Europese regeringsleiders bepalen dan wie voorzitter van de Europese Commissie wordt en het is ook nog eens in de periode waarin Hongarije het voorzitterschap van België overneemt.
Ruk naar rechts?
Ook tijdens de Europese verkiezingen moet men rekening houden met een overwinning van rechts, zegt hoogleraar Europese Studies Theresa Kuhn in een radio-uitzending van BNR Nieuwsradio. Kuhn ziet twee grote rechtse fracties in het Europees Parlement. De eurosceptische fractie ID en de antifederalistische, conservatieve fractie ECR. Bij die laatste fractie zijn bijvoorbeeld SGP en JA21 aangesloten. Als de twee fracties, ID en ECR, samen gaan werken, kunnen ze het grootste blok in het Europees Parlement vormen, aldus Kuhn.
Kuhn verwijst naar de peilingen van landelijke en regionale verkiezingen in Europa. In Nederland wist de PVV een gigantische overwinning te behalen. Dat zou ook tijdens de Europese verkiezingen kunnen gebeuren. Tegelijkertijd staan radicaal-rechtse partijen, zoals het AfD in Duitsland en Vlaams Belang in België, hoog in de peilingen. Ook peilingen van Europese nieuwswebsite Politico laten zien dat rechts het goed gaat doen in juni.
Lijstvolgorde
En deze week is de interne stemming begonnen bij D66 over de lijstvolgorde voor Europese verkiezingen. Oud-Europarlementariër Gerben-Jan Gerbrandy wordt in ieder geval lijsttrekker. Hij kreeg de voorkeur van D66-leden boven zittend Europarlementariër Samira Rafaela.
D66-leden bepalen vanaf nu tot 17 januari hoe de rest van de lijst eruit gaat zien. Voor iedereen in Brussel mogelijk een bekende naam: Anita Pannebakker. Ze is actief bij de D66-afdeling in de Europese stad, maar werkt ook voor de Europese Commissie.
Bonje bij Volt
Bij de partij Volt is er commentaar op de manier waarop de advieslijst voor de Europese verkiezingen tot stand is gekomen. In een brief aan de leden, uit de kandidatencommissie – die de taak heeft de juiste kandidaten voor de verkiezingen te vinden – haar zorgen.
De commissie heeft met kandidaten die zich verkiesbaar wilden stellen gepraat en een profielschets gemaakt. Maar het bestuur van Volt heeft het proces daarna overgenomen en kwam met een eigen advieslijst. De kandidatencommissie roept het bestuur op het anders aan te pakken.
Lees er meer over in de dagelijkse nieuwsbrief ‘de Dagvangst’ van onze hoofdredacteur Bert van Slooten.
