Europarlementariër Esther de Lange (CDA) is tevreden en Europarlemenatariër Mohammed Chahim (PvdA) vindt het compromis “acceptabel”. De drie grootste fracties in het Europees Parlement zijn het eens. Gratis vervuilen mag niet meer, bedrijven die CO2 uitstoten moeten daar hoe dan ook voor gaan betalen. Dat is de kern van het compromis. Nu zijn er nog wel zogenoemde gratis CO2-uitstootrechten. Het afbouwen van die gratis rechten begint in 2027 en de christendemocraten hebben hun gewenste ‘vangnet’ voor bedrijven erdoorheen gekregen.
Misgelopen stemming
De stemming over de nieuwe klimaatwetten van Eurocommissaris Frans Timmermans liep vorige week mis op de CO2-uitstootrechten. Bedrijven van buiten de Europese Unie die hun producten naar Europa willen exporteren, moeten betalen voor de CO2-uitstoot van de productie. Bedrijven mogen nu nog deels gratis CO2 uitstoten. Straks kan dat niet meer.
Het liep in het Europees Parlement mis bij de besprekingen over de deadline voor de afschaffing daarvan: de christendemocraten gingen voor 2028, de sociaaldemocraten, groenen en liberalen voor 2026. De stemming mislukte, waardoor ook de stemmingen over importheffing en het Sociaal Klimaatfonds werden uitgesteld: die wetten hangen allemaal met elkaar samen.
De teleurstelling in het Europees Parlement, en daarbuiten, was groot: er werd gevreesd voor maanden vertraging van de Europese klimaatplannen. Europarlementariër Mohammed Chahim (PvdA), hoofdonderhandelaar van de CO2-heffing, was optimistischer: hij hoopte een dag later al opnieuw te kunnen stemmen. Dat is niet gelukt, maar de Europarlementariërs zijn vandaag wel een grote stap dichterbij een nieuwe stemming gekomen.
Nieuwe ronde, nieuwe kansen
Na het stemmingsdebacle in Straatsburg moesten de fracties opnieuw onderhandelen over de wet. De sociaaldemocraten, christendemocraten en de liberalen laten vanochtend weten dat ze het eens zijn geworden.
Het compromis is: beginnen met de afbouwen van gratis CO2-uitstoot in 2027. Dat proces moet in 2032 afgerond zijn. Het is een “acceptabele stap vooruit” met de drie grootste partijen in het Europees Parlement, zegt Chahim. Het plan waarover gestemd gaat worden is nog steeds ambitieuzer dan wat de Europese Commissie voorstelde.
Europarlementariër Esther de Lange (CDA) vertelt namens de christendemocraten “heel tevreden te zijn” over de aangepaste plannen. Haar fractie heeft een “vangnet” in het plan gekregen. Dat houdt in: het afschalen van de gratis uitstoot gebeurt alléén als de importheffing voor CO2 succesvol wordt ingevoerd.
Een herkansing van de klimaatstemmingen staat nu op de agenda: in de eerste week van juli, weer in Straatsburg, zal blijken of het compromis voldoende is.
Bezorgde klimaatministers
De lidstaten kijken bezorgd mee naar de klimaatonderhandelingen in Brussel. Tien Europese klimaatministers maakten deze week in een brief hun zorgen kenbaar over de voortgang van Fit-for-55-pakket. De ministers, waaronder Rob Jetten, maken zich “in toenemende mate zorgen over afzwakking van de ambitie.”
