Vier vijfde van alle bloeiende planten hebben insecten nodig voor hun bestuiving, bestuivers als bijen en vlinders. Op dit moment gaat het in de EU echter zeer slecht met deze belangrijke beestjes: een derde van de bijen en vlinders stevent af op uitsterving. Met name de klimaatverandering, verstedelijking en intensieve landbouw hebben hen het leven zuur gemaakt.
“Volledige ecosystemen kunnen in elkaar storten als we niet ingrijpen”, vertelt Eurocommissaris Sinkevičius. “Dit nachtmerriescenario moeten we echt voorkomen. Daarom komt de Europese Commissie met een nieuw plan om de afname van bestuivers tegen 2030 terug te draaien.”
Voordat de Europese Commissie tot actie overging, had het wel wat aanmoediging van de Europese burger nodig. Meer dan 140 ngo’s, imkers en boerenorganisatie startten samen de burgerpetitie Red de Bijen. Het minimum van één miljoen handtekening werd bereikt en dus moest Brussel aan de bak. “De Europese burgers zijn luid en duidelijk geweest”, vertelt Green Deal-baas Frans Timmermans. “Op dit moment stevenen al de helft van de Europese gewassen die afhankelijk zijn van bestuivers af op tekorten. We moeten bijen en vlinders echt weer laten floreren.”
Corridors van planten
Allereerst wil de Europese Commissie de habitats, de natuurlijke leefgebieden van deze bestuivers, beter gaan beschermen. Daarvoor moeten die leefgebieden tegen 2025 goed in kaart gebracht worden. De Commissie werkt samen met de lidstaten aan een netwerk dat al deze habitats via ecologische corridors met elkaar moet gaan verbinden. Deze ‘ecoducten’ van planten tussen de verschillende habitats, noemt de Europese Commissie in haar eigen hippe jargon ‘buzz lines’. Daarbij wil de Commissie ook meer groen in steden gaan promoten.
In de Europese subsidiepotten voor boeren (GLB), wil de Europese Commissie ook meer geld vrijmaken voor boeren die ‘bestuiversvriendelijke’ landbouwmethoden gebruiken. In het verlengde daarvan wil de Commissie ook het gebruik van pesticiden fel terugdringen. Dat is immers één van de voornaamste redenen waarom de bijen het nu zo moeilijk hebben. Aangezien op dit moment de landbouworganisaties, de lidstaten én het Europees Parlement daar fel tegen ingaan, belooft dat nog een moeilijke bevalling te worden.