Deze week in de nieuwsbrief Brussels Peil de reislust van een aantal leiders. We zoomen in op de Belg Michel, de voorzitter van de Europese Raad en de Franse president Macron. Ze schitterden alle twee op hun eigen podium en hadden volgens hun eigen verklaringen ook enorm veel succes. Michel in China en Macron in Washington.
Laten we met Michel beginnen. Het was een haastig voorbereide reis naar China. Geen maandenlang overleg over de agenda, maar bijna een spontaan bezoek. En opmerkelijk: zonder de chef Buitenland, Borrell en ook niet samen met commissievoorzitter Von der Leyen, waar dat doorgaans wel de gewoonte is.
Geen Europese eenheid dus in China, maar er hoefde ook niets te worden afgesproken; geen verdragen ondertekend of andere plechtige zaken. Michel wilde de gesprekken met de hoogste leider Xi weer vlot trekken, die net aan zijn derde termijn is begonnen. De relatie met China moest ontdooid worden, nadat de afgelopen tijd de economische relaties niet zo lekker liepen. Europa wil minder afhankelijk worden van Chinese bedrijven, terwijl China met argusogen ziet dat de oude economische blokken Europa en de Verenigde Staten weer proberen samen te werken.
Xi vertelde Michel dat Europa vooral de kansen die de Chinese markt biedt, moet blijven benutten.
“China en de EU moeten elkaar blijven steunen. De Europese Unie zal een belangrijke partner worden op weg naar de moderne tijd.”
Zijn er concrete resultaten te melden?
Het zijn kleine stapjes. Zo heeft Xi gezegd dat er snel een politieke oplossing moet komen voor de oorlog in Oekraïne en hij heeft herhaald geen wapens te leveren aan Rusland. Michel was nog het meest tevreden over de lengte van het bezoek; hij mocht maar liefst drie uur aan tafel zitten en kon ook over de recente demonstraties tegen het strenge Covid-beleid spreken. Open gesprekken werden het naderhand genoemd, waarbij de koopman ook aanwezig was; Michel bood China aan te helpen met vaccins, maar de Chinezen zijn vooralsnog niet op het aanbod ingegaan.
Wel is afgesproken om de gesprekken (de dialoog) over mensenrechten te hervatten. Die gesprekken zijn drie jaar geleden stopgezet.
Dan naar Washington
Daar gooide de Franse president Macron alle remmen los. Tijdens een lunch met congresleden noemde hij het Amerikaanse klimaatplan (de Inflation Reduction Act), waarbij 370 miljard dollar wordt vrijgemaakt om de Amerikaanse industrie te helpen bij de overgang naar een meer groene economie, een super agressief plan.
De Franse president vindt het een heel erg protectionistisch plan, waarbij Europa het kind van de rekening is. Ook in zijn gesprekken met president Biden maakte Macron van zijn hart geen moordkuil, hoewel hij weet dat de wet niet van tafel gaat. Hij probeerde daarom kleine toezeggingen te krijgen, zodat de Europese (en dan vooral de Franse) bedrijven minder getroffen zouden worden. “Er is een dialoog gaande en dat is positief”, klink het na afloop in het Franse kamp. En ook de Amerikanen laten doorschemeren dat er aanpassingen mogelijk zijn.
De vraag is nu of de andere EU-landen mee willen praten over kleine voordeeltjes of dat gekozen wordt voor de harde lijn, die tot op heden vooral uit de Duitse hoofdstad Berlijn klonk.
