De laatste obstakels lijken voor Bulgarije langzaam te verdwijnen op weg naar de invoering van de euro. De economische commissie van het Europees Parlement stemde op 24 juni met een ruime meerderheid vóór een rapport dat die stap aanbeveelt. De totstandkoming van dit rapport roept echter vragen op over mogelijke belangenverstrengeling.

Volgens het rapport voldoet Bulgarije aan de belangrijkste voorwaarden: stabiele inflatie en rente, een sterke munt (de lev is al jaren strak gekoppeld aan de euro), en wetgeving die in lijn is met EU-regels. Europarlementariër Eva Maydell (EVP, GERB) uit Bulgarije, tevens rapporteur, noemt de toetreding “een sterk politiek signaal van vertrouwen in de euro en de Europese eenheid”. 46 Europarlementariërs stemden voor, drie tegen en vijf onthielden zich.

Toch klinkt er ook kritiek, vooral uit Bulgarije zelf. Europarlementariër Rada Laykova (Vazrazhdane) noemde het hele proces “politiek theater.” Ze wees erop dat Maydell, lid van de Bulgaarse regeringspartij, kritiekloos economische cijfers van Bulgarije accepteerde, terwijl die volgens haar twijfelachtig zijn. Laykova vindt bovendien dat de Bulgaarse bevolking wordt buitengesloten: een referendum over de euro werd afgewezen en belangrijke zorgen worden genegeerd. “De gewone Bulgaren betalen straks de prijs”, waarschuwde ze.

Belangenverstrengeling

Ook schaduwrapporteur van het rapport, Auke Zijlstra, is kritisch. De PVV-Europarlementariër heeft op zich geen bezwaar tegen de toetreding van Bulgarije tot de euro, maar verbaast zich wel over de manier waarop het rapport tot stand is gekomen. “Het wringt dat de rapporteur uit de Bulgaarse regeringspartij komt. Deze partij levert namelijk ook de minister die verantwoordelijk is voor de cijfers waarop deze beslissing is gebaseerd. Dat lijkt niet geheel in overeenstemming met de regels rondom belangenverstrengeling. Inhoudelijk heb ik geen reden om aan de cijfers te twijfelen, maar het is wel een vreemde gang van zaken.”

Zijlstra vertelt dat partijgenoot Marieke Ehlers dit punt zal aankaarten tijdens de eerstvolgende vergadering van de Rules of Procedure Working Group van de AFCO-commissie. “Het gaat hier niet om het gedrag van deze specifieke rapporteur, maar om de vraag of zaken als partijband en nationaliteit vermeld moeten worden in de DACI (de verklaring dat er geen sprake is van belangenverstrengeling, red.).”

Eurozone

Afgezien van de kritiek op de totstandkoming van het rapport is er brede steun in Europa voor de toetreding. De Eurogroep en de Ecofinraad stemden vorige week al unaniem in met het europlan van Bulgarije. Vandaag en morgen buigt ook de Europese Raad zich nog over het dossier. Op 8 juli volgt de definitieve stemming in het Europees Parlement in Straatsburg. Als alles volgens planning verloopt, wordt Bulgarije op 1 januari 2026 het 21e land in de eurozone en verdwijnt de lev na tientallen jaren uit de portemonnee.