Hoekstra valt met de deur in huis: “Wat we horen is ronduit verschrikkelijk. De Iraanse autoriteiten hangen jonge mensen zonder enige vorm van proces op. Er wordt gemarteld en op systematische wijze verkracht: het is met geen pen te beschrijven.” De reactie van de Iraanse machthebbers op de massale burgerprotesten is dan ook buitengewoon gewelddadig.
Op 16 september overleed de 22-jarige Mahsa Amini na haar arrestatie door de zedenpolitie omdat ze geen hoofddoek droeg. De Iraniërs trokken massaal de straat op.
Officieel terrorist
Op initiatief van Nederland en Duitsland overwogen de EU-ministers van Buitenlandse Zaken daarom om de Iraanse Revolutionaire Garde, het militaire elitekorps, door de EU officieel als terroristische organisatie te laten erkennen. Maar het unanieme akkoord dat daarvoor nodig is, wist Hoekstra niet binnen te slepen.
“De juridische dienst van de Europese Commissie zei dat het ingewikkeld is om de volledige organisatie als terroristisch te erkennen”, vertelt Hoekstra na afloop van de vergadering met zijn collega’s. “Volgens de experts heb je een uitspraak van een rechter uit één van de lidstaten nodig. Ik heb wel gevraagd of daar niet een mouw aan te passen is.”
Hoekstra is het niet eens met het argument dat de erkenning in de praktijk weinig verschil zou maken omdat de Revolutionaire Garde al getroffen wordt door de nucleaire sancties tegen Iran. “Het is vooral de symboliek van die erkenning die enorm belangrijk is.”
Een meerderheid in het Europees Parlement riep vorige woensdag nog op de Revolutionaire Garde officieel als terroristische organisatie te erkennen. “Terwijl mensen in Iran vermoord worden, reizen aanhangers van het regime door Europa”, zei Europarlementariër Thijs Reuten (PvdA) daar eerder over.
Op dit moment staan er al 21 groepen op de terroristenlijst van de EU. Hun Europese vermogen werd in beslag genomen. Bovendien is het illegaal voor Europese organisaties en personen om nog geld aan hen over te maken. Onder meer Al Qaida en Islamitische Staat staan momenteel al op de lijst.
Nieuwe sancties
“Het goede nieuws is wel dat er nieuwe sancties tegen Iran komen”, vertelt Hoekstra. De EU-ministers van Buitenlandse Zaken besloten om 18 individuen en 19 organisaties toe te voegen aan de reeks bestaande sancties tegen het Iraanse regime. Desondanks had Hoekstra liever een pittiger weerwoord tegen het Iraanse regime gezien.
Bij de nieuwe gesanctioneerde personen zitten vertegenwoordigers van de Iraanse regering en het parlement, maar ook belangrijke mediafiguren, en leidinggevenden van het Iraanse leger en de geheime dienst. Ook bedrijven die de autoriteiten hielpen de protesten de kop in te drukken, komen op de sanctielijst.
In totaal staat de teller nu op 164 Iraanse individuen en 31 Iraanse organisaties waarvan het Europese vermogen bevroren werd. Ook mogen zij niet naar de EU reizen. En zij kunnen geen handel meer drijven met Europese organisaties en burgers.
