Een onverwachte samenwerking deze ochtend bij Politico: samen met de premier van Albanië Edi Rama publiceerde Mark Rutte er een opiniestuk. Daarin scharen ze zich achter het idee van de Franse president Emmanuel Macron om een Europese Politieke Gemeenschap (EPG) op te richten. Kort samengevat zou dat een los samenwerkingsverband zijn tussen alle Europese landen, dus ook de Europese landen die geen deel uitmaken van de Europese Unie. Morgen is er voor het eerst een bijeenkomst over het plan, in Praag.

Dat beide heren hand in hand naar de pers stappen, valt op zijn minst opmerkelijk te noemen. In het verleden leken ze namelijk niet bepaald de beste relatie te hebben. Toen Rutte vorig jaar op staatsbezoek naar Albanië ging, leverde dat nog een bijzonder pijnlijk tafereel op. Rutte had eerdere afspraken al een paar keer afgezegd. De premier van Albanië gaf alle voorziene cadeautjes voor de afgezegde bezoeken daarom in één keer, toen Rutte wel kwam opdagen.

Het boodschappenlijstje

Beide premiers vertellen in hun opiniestuk op welke domeinen deze Europese Politieke Gemeenschap nuttig kan zijn. De premiers denken daarbij aan Europese energienetwerken, klimaatmaatregels, cybersecurity, maar ook aan pan-Europees hoger onderwijs.

Rutte zou Rutte niet zijn als hij in het project niet ook de mogelijkheid zou zien om wat bij te verdienen. Zo schrijft hij ook in het opiniestuk dat “de Politieke Gemeenschap een werkplek moet zijn waar we zaken met elkaar kunnen doen.” Even later benadrukt hij dit met de vermelding dat de Politieke Gemeenschap zich ook bezig moet houden met een wettelijk kader rond Europese handel.

Positief, maar kritisch

Europarlementariër Thijs Reuten (PvdA) was aangenaam verrast door Ruttes werkstuk: “Het is altijd positief dat de premier zich mengt in Europese debatten. Ik hoop dat dit voor hem een opstap kan zijn om zich ook in Nederland vaker uit te spreken over deze thema’s.” Zo zou Reuten bijvoorbeeld graag zien dat Rutte de voordelen van nieuwe landen die tot de EU toetreden, helder uitlegt aan de Nederlander. “Het is mooi dat hij samenwerkt met de premier van Albanië. Maar dan mag hij zich in Nederland ook wel wat fermer uitspreken over Albanese toetreding.”

Het lijstje uit het opiniestuk klinkt op dit moment nog wel iets te vrijblijvend voor Reuten: “Daar mag best een concretere agenda van gemaakt worden.” Ook zou hij graag willen dat een paar onderwerpen zouden worden toegevoegd. Hij denkt aan defensie en veiligheid, maar ook aan de rechtsstaat en mensenrechten.

Tot slot benadrukt Reuten nog dat de Europese Politieke Gemeenschap geen alternatief mag zijn voor EU-lidmaatschap voor landen in de wachtrij: “Het is goed om te zien dat Rutte en Rama dat expliciet benoemen.”