Het zijn niet alleen Nederlandse kandidaten die in Nederland campagne voeren voor de Europese verkiezingen. In Nederland woont een groot aantal expats die vooral in eigen land hun stem uit willen brengen. Voor progressieve politici zijn die expats een belangrijke doelgroep, zoals bijvoorbeeld voor de Roemeense Alina Totti. Ze woont al jaren in Eindhoven, maar staat op de lijst van de liberale USR-partij in Roemenië. Ze heeft met eigen ogen gezien hoe moeilijk de situatie voor vele Roemenen in Nederland en andere EU-landen kan zijn en precies daar zet ze deze verkiezingen op in.
‘Laat ze jouw toekomst niet stelen’. Dat is de slogan waarmee haar partij in Roemenië de verkiezingen ingaat. De USR, die in het Europees Parlement bij Renew aangesloten is, waar ook D66 en de VVD bij zitten, neemt het op tegen eurosceptische partijen in Roemenië. En dat is niet makkelijk. “Roemenen zien zich als tweederangs burgers in Europa”, legt Totti uit. Ze verwijst naar de erbarmelijke situaties waar Roemeense seizoensarbeiders mee te maken krijgen. Ze werken vaak in magazijnen, als aspergeplukkers, postbodes of in de vleesindustrie. Ze wonen met te veel in te kleine huizen, ze zijn niet goed verzekerd en soms worden ze niet eens uitbetaald. En er is niemand waar ze bij terechtkunnen. Op die onvrede spelen populistische partijen in Roemenië in, legt Totti uit.
Tegen de stroom in
Totti wil een ander verhaal vertellen. Ze is zelf ook een expat en kwam naar Nederland voor de liefde. En ook zij ervaarde hoe moeilijk het was om vrienden te maken, een baan te vinden of een huis, maar ook om al die Nederlandse administratie op orde te houden. Inmiddels werkt ze voor de provincie Brabant en helpt ze expats hun weg te vinden in Nederland.
Haar werk inspireert Totti’s politieke boodschap. “Ik wil laten zien dat Roemenen juist kansen krijgen door Europa”. Ze is er zelf het voorbeeld van. Zonder de EU had ze niet de baan die ze nu heeft. “De EU bezorgt veel Roemenen een beter leven”. Ze erkent de problemen die haar landgenoten in Europa ervaren. “Natuurlijk zijn sommige werkgevers verschrikkelijk, maar daarom eurosceptisch zijn, werkt niet”, zegt ze. “We moeten er in de EU voor zorgen dat die malafide werkgevers aangepakt worden.” En dat is precies wat ze wil doen als ze een zetel binnenhaalt.
Een Europese campagne
Totti trok deze verkiezing heel Europa door. Ze was in Italië om met expats te praten. Maar ze was ook in Spanje om aan te sluiten bij een Roemeens radioprogramma en in Engeland voor een Roemeens festival. De expats in andere landen ervaren immers dezelfde problemen als de expats en seizoensarbeiders in Nederland.
Vooralsnog is de kans klein dat ze een zetel haalt. Totti staat laag op de lijst. Op de 21e plaats. Ze stond in eerste instantie hoger (op de 10e plaats), maar haar partij besloot een lijstverbinding aan te gaan met een andere partij, waardoor ze naar beneden schoof. Toch voert ze vol goede moed campagne. “Lukt het deze keer niet, dan misschien over vijf jaar”, lacht ze. Daarnaast spreekt ze een erg specifieke doelgroep aan. De Roemenen buiten Roemenië zijn een stuk progressiever dan hun familie thuis. Wie weet kan ze met voorkeurstemmen best ver komen.
Op 9 juni zijn er in Nederland negen stemlokalen ingericht voor Roemeense expats en seizoensarbeiders. Drie daarvan bevinden zich in Brabant, een populaire regio onder Roemenen. De andere stemlokalen zijn in Amsterdam, Den Haag, Groningen, Maastricht en Enschede.
