Nederland moet beter z’n best doen om regionale talen zoals het Fries te beschermen. Dat vond de Raad van Europa, de in Straatsburg gevestigde mensenrechtenorganisatie, in 2022 al.
Het kabinet laat in een brief aan de Tweede Kamer weten wat het gaat doen met de aanbevelingen van de Raad.
Fries op school
De Raad ziet hoe eerder gemaakte afspraken niet worden nagekomen. Minimaal drie uur per week Friese les geven, is zo’n afspraak, en dat lukt niet altijd. Dat komt vooral omdat er niet genoeg docenten zijn die het Fries beheersen.
De aanbevelingen van de Raad zijn dan ook helder. Het kabinet moet het gebruik van het Fries in het onderwijs verder versterken. Het kabinet zegt dat het eind 2022 extra middelen beschikbaar heeft gesteld voor leraren Fries. Zowel in het primair als in het voortgezet onderwijs. In 2023 ging het om 200.000 euro om het leerplan te herzien. Vanaf 2024 is er maar liefst 1.4 miljoen euro beschikbaar gesteld om voor meer Friese leraren te zorgen.
Verder wil de Raad dat er een voltijdse leerstoel komt voor een onderzoeker die zich specialiseert in het Fries. Aan de Rijksuniversiteit van Groningen (RUG) is er ondertussen een interim-hoogleraar Friese taal en cultuur aangesteld, stelt het kabinet.
Fries in de rechtbank
Ook vindt de Raad van Europa dat het kabinet ervoor moet zorgen dat een verdachte Fries kan spreken tijdens een strafprocedure. Het kabinet zegt dat het zich inzet voor voldoende rechters, griffiers en officieren van justitie die het Fries op z’n minst passief beheersen.
Er moeten dus ook voldoende tolken zijn voor deelnemers aan het proces die het Fries niet (goed) beheersen en vice versa. De overheid werkt op dit moment aan de aanbestedingen voor die tolken.
