De dag is eindelijk aangebroken: vandaag mag je weer naar de Europese stembus. Moeite met de keuze? Tijdens het NOS Europa Kiest-debat gingen negen Europese lijsttrekkers van De Haagse Hogeschool nog een allerlaatste keer met elkaar in debat over zes onderwerpen.

PVV steunt Oekraïne

Het eerste thema van de avond: veiligheid. “Voor veiligheid in Europa hebben we een sterk Europa nodig”, trapt Malik Azmani (VVD) de avond af. Ook de steun aan Oekraïne draagt bij aan onze eigen veiligheid op de lange termijn volgens de VVD’er. Op dit moment besteden Europese landen al veel aan defensie, maar door niet samen te werken verspillen we geld, vindt hij.

Ook Sebastiaan Stöteler (PVV) spreekt zijn steun uit voor Oekraïne in de strijd tegen “de Russische aggressor”. Ondertussen ziet ook de PVV dat Rusland een probleem is voor onze veiligheid. “Alleen is het de NAVO die voor onze veiligheid moet zorgen, niet de EU.” Een Eurocommissaris voor Defensie, of godbetert een Europees leger, ziet de PVV dan ook totaal niet zitten. 

Waar zijn de uiterst rechtse Europarlementariërs?

Voor Stöteler is het NOS-debat nog maar het tweede mediaoptreden in de Europese campagne. Een uitgelezen kans voor veel kandidaten om hem het vuur aan de schenen te leggen. Azmani hekelt het feit dat de uiterst rechtse fractie ID zich nooit constructief opstelt in Brussel. “Ik hoop dat als u straks met een grote delegatie komt, u dan wel daadwerkelijk uw werk gaat doen.”

Stöteler geeft aan open te staan voor samenwerking. Ook de aantijgingen dat de PVV de EU van binnenuit wil gaan uithollen, pareert hij. De PVV-lijsttrekker toont zich opvallend rustig. Van het ouderwets harde PVV-geluid valt niet al te veel te merken tijdens het debat. 

Opt-outs

Volt-lijsstrekker Anna Strolenberg haalt in het debat over “meer of minder Europa” dan weer uit naar Stöteler door te stellen dat een opt-out op migratie “kiezersbedrog” is. Het hoofdlijnenakkoord stelt dat Nederland een volledige vrijstelling op Europees migratiebeleid moet bepleiten. Volgens Strolenberg creëert het plan echter een gedachtegoed onder burgers dat alleen maar tot teleurstelling kan leiden. 

Ook Bas Eickhout (GL/PvdA) noemt de opt-out onzin. Omdat de lidstaten de Europese verdragen ervoor moeten openbreken, vermoedt hij dat elk land dan wel ergens een opt-out gaat willen. “Dat wordt een zooitje.”

Gerben-Jan Gerbrandy (D66) vindt de opt-out dan weer een soort “mini-Nexit”.

“U verkoopt knollen voor citroenen”

De tijden dat de PVV nog voor een Nexit pleitte, liggen echter al ver achter de rug. Maar wat wil de PVV dan wel met de Europese Unie? Stöteler: “Wij willen terug naar een sterke economische samenwerking en een samenwerking op het vlak van terreurbestrijding.” In Brussel kan worden samengewerkt, maar de echte politiek moet in de hoofdsteden worden bedreven. 

Eickhout haalt uit: “De PVV zegt dat het een sterke economische samenwerking wil, maar daarvoor heb je juist een sterke EU nodig. U verkoopt knollen voor citroenen aan uw kiezers.”