Premier Dick Schoof: ‘Nederlandse Eurocommissaris moet niet vergeten dat hij uit Nederland komt’

Het eerste debat van de nieuwe premier ging over de nieuwe Nederlandse Eurocommissaris, Schoofs bewegingsvrijheid in Brussel en de gierige Nederlandse houding in Europa.

3 min. leestijd
Premier Dick Schoof

De vonken vlogen ervan af tijdens het eerste debat van premier Dick Schoof in de Tweede Kamer. Verwijten vlogen heen en weer, ook tussen de coalitiepartijen. Uiteindelijk moest er een pauze ingelast worden omdat vicepremier Fleur Agema een tweet over hoofddoeken had geplaatst, terwijl Schoof net bezig was te vertellen dat zijn regering daar geen enkel probleem mee heeft.

Nieuwe Eurocommissaris

Maar tussen alle tumult door was er ook heel wat ruimte voor Europa. Zo gaf Schoof aan dat er nog geen besluit is genomen over de nieuwe Eurocommissaris. “Ik ben op dit moment binnen het kabinet en ook aanstaande maandag in Brussel het hele speelveld aan het aftasten om met de beste kandidaat te komen voor de beste post,” zei de premier.

Wat Pieter Omtzigt (NSC) betreft moet de nieuwe Eurocommissaris het hoofdlijnenakkoord onderschrijven. Oud-Eurocommissaris Frans Timmermans (GroenLinks/PvdA) herinnert Schoof eraan dat het in strijd zou zijn met de Europese verdragen om een Eurocommissaris met een nationale politieke opdracht naar Brussel te sturen. Een Eurocommissaris komt immers op voor de belangen van alle Europeanen. Niet enkel voor die van Nederland.

Schoof erkent Timmermans’ punt, maar vindt het wel “buitengewoon belangrijk” dat de Nederlandse Eurocommissaris “niet vergeet dat hij uit Nederland komt”. Wat de premier betreft hoeft de nieuwe Nederlandse Eurocommissaris het hoofdlijnenakkoord echter niet te onderschrijven. De coalitiepartijen hebben nog geen afspraken gemaakt over de nieuwe Eurocommissaris, vertelt hij.

Timmermans denkt wel dat Schoof het lastig zal krijgen in Brussel omdat hij als onpartijdige premier geen politiek huis heeft om op terug te vallen. “Dat is gewoon lastiger, want Europa is aardig politiek geworden. Premier Rutte deed veel via Renew, via de liberalen in Europa.”

“Wie zit straks aan de knoppen in Brussel?”

De spanningen tussen de coalitiepartijen en het nieuwe kabinet vallen op. Tot een hoogtepunt komt het wanneer Geert Wilders (PVV) de reactie van Schoof “een slappe hap” noemt omdat de premier aanvankelijk niet expliciet zegt dat er geen racisten in zijn kabinet zitten.

Gezien de verdeeldheid vraagt Laurens Dassen (Volt) zich af met welk mandaat de premier straks naar Brussel kan: “Is hij dadelijk degene die in Europa daadwerkelijk knopen kan doorhakken of moet hij tussentijds overleggen met de verschillende fractievoorzitters voordat hij een keuze kan maken?”

“De regering regeert en het parlement controleert”, reageert Schoof kortaf. “We zullen ongetwijfeld de debatten voeren die aan de formele overleggen voorafgaan. Op basis daarvan heb ik het mandaat om te handelen als premier van Nederland.”

Zuinigheid

Rob Jetten (D66) dringt aan op een proactieve houding van Nederland in de EU. Hij vraagt zich af welke houding de minister-president wil aannemen in die Europese Raad. “Is dat een verbindende rol, of meer een zuinige rol zoals we die in het verleden hebben gezien?” Schoof: “We knokken voor datgene wat we willen bereiken. Ik ben ervan overtuigd dat dat knokken het beste gaat als we in verbinding blijven en blijven helpen zoeken naar oplossingen voor anderen.”

De premier werd ook bevraagd over de Nederlandse houding ten aanzien van EU-regelgeving. Hij refereerde aan een passage in het hoofdlijnenakkoord die stelt dat Nederland niet meer altijd “het beste jongetje van de klas” moet willen zijn.

Esther Ouwehand (PvdD) bekritiseert deze stelling: “Nederland is helemaal niet het beste jongetje van de Europese klas als het gaat om natuur en leefomgeving. We hebben de slechtste waterkwaliteit van allemaal; we staan helemaal onderaan.”