De fractie van de PVV in het Europees Parlement, de Patriotten voor Europa (PvE), stappen naar de rechter. Ze stellen dat het ‘cordon sanitaire’ – het besluit van de centrumfracties om Patriotten uit te sluiten van belangrijke functies in het parlement, in strijd is met Europese afspraken. Juridische experts twijfelen of deze stap naar de rechter daadwerkelijk ergens toe zal leiden.
Het argument van de Patriotten
De Patriotten worden door het cordon sanitaire buitengesloten en vinden dat ondemocratisch. Met die boodschap stappen ze dan ook naar de rechter. Als juridische onderbouwing wijzen ze naar het Verdrag betreffende de Europese Unie, het EU-Handvest van de Grondrechten en naar de regels die het Europees Parlement voor zichzelf heeft gemaakt.
In deze verschillende Europese afspraken staan regels die de centrumpartijen met hun cordon sanitaire overtreden. Dat stellen de Patriotten. Ze willen dan ook dat de rechter de beslissingen die in het Europees Parlement zijn genomen om de Patriotten uit te sluiten van alle verantwoordelijke posten in de commissies, nietig verklaart.
Nog veel onzekerheid
Of deze zaak gewonnen kan worden of zelfs maar zal worden aangenomen door het Europees Hof van Justitie, is nog maar de vraag. Juridische experts zien namelijk nogal wat haken en ogen.
Allereerst wijst Olivier Costa, expert in Europees bestuur van het Franse Centrum voor Politiek Onderzoek bij Sciences Po, in een artikel van Euronews op eerdere situaties waarbij het Hof weigerde om politieke gevechten juridisch op te lossen. “Mogelijk zal het Hof de Patriotten dus vertellen dat ze deze politieke vete zelf moeten beslechten”, stelt Costa. Daarnaast wijst hij erop dat het Europees Parlement zelf mag beslissen hoe ze haar interne organisatie regelt en het cordon sanitaire is een politieke gewoonte, geen wet. Dat maakt het lastig deze juridisch te bevechten.
Gebrek aan juridische onderbouwingen
Mocht de zaak worden aangenomen, gaat het nog lang duren voor er een uitspraak komt. Die komt misschien zelfs niet voor het einde van het huidige mandaat van het Parlement. Dat stelt Marianne Dony van het Centrum voor Europees Recht van de Belgische Universiteit ULB. Dony probeert in het Euronews-artikel ook uit te vogelen hoe de Patriotten het proces willen onderbouwen. Er is geen juridische grond voor de klacht, stelt ze, want er is geen juridisch bewijs van stemmingen die tot uitsluiting van Patriotten heeft geleid.
Tot slot hekelt ze het argument van de Patriotten dat het Parlement haar eigen regels niet zou volgen. In de regelingen voor het Europees Parlement staat namelijk dat de benoeming van belangrijke posities in de commissies de politieke diversiteit van het Parlement moet vertegenwoordigen. En de Patriotten, die geen enkele van die functies toegewezen hebben gekregen, vinden dat dit daarom momenteel niet gebeurt. Maar, stelt Dony, de Europese Conservatieven en Hervormers (ECH) zijn wel voor enkele van die posities verkozen. “En omdat zij ook als eurosceptisch worden gezien, is het politieke spectrum wel vertegenwoordigd”.
Achtergrond
De Patriotten voor Europa, voorgezeten door de Franse Jordan Bardella, is de derde grootste politieke familie in het Europees Parlement. Ze hebben 84 zetels, waarvan er zes voor de PVV zijn. Bij deze groep horen verschillende Europese rechts-radicale partijen, zoals de Franse Rassemblement National, het Hongaarse Fidesz en de Oostenrijkse FPÖ.
Na de Europese verkiezingen van afgelopen juni beloofden de christendemocraten, liberalen en socialisten om niet samen te werken met radicaal-rechtse partijen. Dus ook niet met de nieuwe fractie, Patriotten voor Europa. Dat heet in de politiek een cordon sanitaire. Gelijk in juli ondervond Europarlementariër Marieke Ehlers (PVV) de gevolgen hiervan toen ze werd weggestemd als vicevoorzitter van de justitiecommissie in het Parlement.
