Dit vertrek naar Moskou volgt niet lang na zijn bezoek aan Zelensky in Oekraïne. Ondanks Orbáns pleidooi voor een staakt-het-vuren, leek het bezoek aan Oekraïne een moment van verzoening. Nu Orbán Moskou bezoekt, is dat gebaar meteen uit het raam gegooid.
Ongeloof en verontrusting
Meerdere Europese politici reageren dan ook verontwaardigd op het nieuws. Zo zegt Charles Michel, de voorzitter van de Europese Raad, op X: “De tijdelijke EU-voorzitter heeft geen mandaat om namens de EU met Rusland in gesprek te gaan.” Volgens Bloomberg probeerde Michel eerst tevergeefs Orbán te bereiken of zijn reis naar Moskou echt doorgaat. Michel wilde namelijk adviseren om niet te gaan. Premier Dick Schoof sluit zich op X volledig aan bij de woorden van Charles Michel. “Viktor Orbán heeft geen mandaat om zaken te doen met Moskou namens de EU.”
Ursula von der Leyen laat zich ook niet enthousiast uit over Orbáns Ruslanduitje. “Verzoening zal Poetin niet tegenhouden. Alleen eenheid en vastberadenheid zullen de weg vrijmaken voor een alomvattende, rechtvaardige en duurzame vrede in Oekraïne”, deelt ze op X.
Ook de Poolse premier Donald Tusk reageerde met ongeloof op het nieuws en de Finse premier Petteri Orpo noemt het bezoek “verontrustend”.
De grens opzoeken
Met deze actie lijkt Orbán bereid te zijn om de grenzen van het voorzitterschap op te zoeken. Dat testte de Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken eerder, door te vermeldden dat hij een goed telefoongesprek had gevoerd met zijn Iraanse tegenhanger. Ook geen vriend van de EU.
De internationale woordvoerder van Orbán probeert wat rust in de gelederen te brengen. “De premier weet dat hij namens zichzelf met de heer Zelensky heeft onderhandeld en dat hij niet het recht had om in naam van de EU te spreken”, vertelt de woordvoerder aan journalisten in Boedapest. Volgens hem laat dat zien dat Orbán, nu ook met zijn reis naar Moskou, goed weet welke pet hij moet opzetten.
Parlement ontzet
Het Europees Parlement ziet niets in deze poging tot kalmeren. Zo heeft Bas Eickhout (GroenLinks-PvdA) als covoorzitter van de Groenen, samen met zijn Duitse medevoorzitter, een brief geschreven naar de voorzitters van de Europese Commissie, het Parlement en de Raad. De Groenen schrijven in de e-mail dat het mogelijk bezoek van Orbán aan Moskou “de reputatie van de Unie enorm schaadt” en in strijd is met het beginsel van oprechte samenwerking. “Wij vragen u alle middelen die tot uw beschikking staan in te zetten om dit te voorkomen.”
De liberalen blijven ook niet stil. “Premier Orbán handelt zonder mandaat en niet in het belang van de EU. Als deze geruchten worden bevestigd, veroordelen wij deze inspanning. De EU staat achter Oekraïne, en niet Viktor Orbán met zijn verborgen agenda”, zegt de voorzitter van de liberalen, Valérie Hayer.
Profetische woorden
Europarlementariër Thijs Reuten (GroenLinks-PvdA) verwijst door naar een interview met BNR van mei vorig jaar. Daarin waarschuwt hij al dat de regeringsleiders voorbereid moeten zijn dat Orbán straks als voorzitter zomaar op het vliegtuig naar Moskou kan stappen. “Op dag vier van het voorzitterschap is het helaas al zover”, zegt Reuten daarover op X. “Desastreuze start van Orban’s presidentschap. Een klap in het gezicht van alle Oekraïners, die het beleid en de veiligheid van de EU en de NAVO ondermijnt en uitsluitend zijn eigen belangen dient.”
