(Bron foto: Council Multimedia)

Als we de Belgische premier Alexander De Croo mogen geloven, was het “een saaie Europese top”, die “niet zo moeilijk” was. Daarom zouden de EU-leiders er iets over tien uur ‘s avonds al een einde aan hebben gebreid. Maar achter de schermen horen we dat de EU-leiders Brussel op dit burgerlijke uur al wilden verlaten vanwege Belgiës nationale hobby: vandaag ligt het land plat door nationale stakingen.

Oekraïne

In Oekraïne zullen ze de uitslag van de top met gejuich onthaald hebben: de 18 miljard euro aan leningen voor de naoorlogse wederopbouw is goedgekeurd. De leiders bespraken ook om de bevroren, gesanctioneerde Russische tegoeden hiervoor aan te wenden. Daarnaast nemen ze zich voor om meer luchtafweer- en ontmijningsmaterieel op te sturen. De kapot gebombardeerde Oekraïense energie-infrastructuur kan ook op Europees materieel rekenen.

Of er daadwerkelijk een akkoord zou komen over die 18 miljard euro, was nog even erg spannend. Het plan zat vanwege politieke redenen in een pakketdeal met sancties tegen Hongarije en een minimumbelasting voor multinationals. Op het allerlaatste moment begonnen de Polen te stijgeren tegen die minimumbelasting. Hierdoor dreigde het hele pakket vast te lopen. Maar volgens de Belgische premier Alexander De Croo zou zijn Poolse collega Mateusz Morawiecki het verzet relatief snel hebben gestaakt. De Italiaanse premier Giorgia Meloni, nieuwkomer op de top, klopte zichzelf op de borst: zij zou de Poolse premier overtuigd hebben.

De Europese leiders keurden ook een negende sanctiepakket tegen Rusland goed. Zo’n tweehonderd nieuwe Russen mogen de EU niet meer binnen. Ook komt er een exportverbod op materiaal dat gebruikt kan worden om drones te maken. Premier Rutte noemt het sanctiepakket “niet heel stevig”. Rutte: “Ik vind het meevallen. Het is een sanctiepakketje. We hebben natuurlijk al veel gedaan, dus op een gegeven moment raak je er doorheen.” Wat onze premier betreft, mag er toch nog een tiende en een elfde sanctiepakket komen: “Die zullen wel steeds kleiner worden omdat ze ook steeds fijner en doelgerichter worden.”

De Europese leiders hebben de Commissie ook opgeroepen om met een Europees investeringsprogramma voor defensie te komen. Die moet onze militaire technologie en de defensie-industrie een boost geven.

Migratie

En dan migratie: een thema dat niet officieel op de agenda stond, maar voor Nederland wel enorm belangrijk was. De grootste slag die Rutte samen met zijn Belgische, Deense en Oostenrijkse collega’s thuishaalde: een extra Europese top in februari waar het thema wél boven op de agenda staat. “We kwamen tot de conclusie dat, na de Russische inval, migratie het grootste probleem is waar Europa op dit moment mee te maken heeft”, vertelt Rutte. Tijdens de gesprekken pleitte Oostenrijk overigens voor een hek op de grens tussen Bulgarije en Turkije. Prijskaartje: 2 miljard euro. 

Voordat die extra top plaatsvindt, zal de EU zich al inzetten voor betere afspraken met niet-EU-landen aan de Europese grens, zoals Marokko en de Balkanlanden. Maar volgens Rutte mogen we niet verwachten dat tegen februari de migrantenstroom al is afgeremd en “het probleem is opgelost.” 

Handelsconflict

Op dag twee van de extra top zullen de leiders spreken over het sluimerende handelsconflict met de Verenigde Staten. Door een nieuw agressief Amerikaans subsidiepakket voor groene technologie dreigen een heleboel Europese bedrijven naar de VS te verhuizen. Volgens premier Rutte zijn de Amerikanen wel bereid “om die wetten aan te passen.” Het subsidiepakket zou immers “niet anti-Europees zijn”, maar eerder “bedoeld zijn om de strijd met Azië aan te gaan”.

Volgens de voorzitter van de Europese Raad Charles Michel willen de Europese leiders “een loyale partner blijven van de Verenigde Staten”, maar is er desondanks animo om met een antwoord te komen op het subsidiepakket. De Europese regeringsleiders en staatshoofden roepen de Europese Commissie daarom op om tegen eind januari met een eerste kladversie van een plan te komen. Een plan dat de concurrentiekracht van onze bedrijven kan verbeteren. Lees: de Europese Commissie moet een antwoord proberen te vinden op de moeilijke vraag waar het geld voor een gelijkaardige Europese subsidieregeling vandaan moet komen.