Brussel moet investeren in de Europese elektriciteitsmarkt, dat zegt de Nederlandse ondernemersorganisatie VNO-NCW. Samen met andere Europese belangenverenigingen voor ondernemers roepen ze de volgende Europese Commissie en de lidstaten (de Raad) op om te zorgen voor meer opwekking van groene energie en de capaciteit van het elektriciteitsnet te vergroten. Gebeurt dat niet, dan blijven Europese burgers veel meer betalen voor energie dan de rest van de wereld.

Onderzoek

VNO-NCW baseert zich op onderzoek van Business Europe. Dat is de Europese koepelorganisatie van ondernemers. Daar is VNO-NCW bij aangesloten. Volgens het onderzoek ligt de gemiddelde prijs voor de opwekking van elektriciteit in Europa tegen 2050 in het slechtste geval twee tot drie keer hoger dan in de Verenigde Staten of China. “Zelfs in een beheerst scenario is het energiekostenverschil nog altijd tientallen procenten in 2050″, schrijft VNO-NCW.

“Het enige wat helpt, is zorgen dat we snel meer aanbod van duurzaam opgewekte stroom en waterstof krijgen”, zegt VNO-NCW-voorzitter Ingrid Thijssen. “Ook moeten we vol inzetten op de infrastructuur van de toekomst en zorgen voor één gekoppelde energie- en elektriciteitsmarkt in Europa.” Daar kan Brussel bij helpen. Door samen met bedrijven te investeren bijvoorbeeld. Thijssen is bang dat Europa anders nog afhankelijker wordt van andere machtsblokken, zoals de VS en China.

Hoge kosten

De energieprijzen in Europa stegen enorm na de Russische invasie van Oekraïne. Veel EU-landen gebruikten vóór de invasie nog Russisch gas om hun huizen en bedrijven van energie te voorzien. Dat gebeurt tot op zekere hoogte nog steeds, maar de hoeveelheid energie die uit Rusland komt, is sterk gedaald. Om dit te compenseren is de EU gaan kijken naar andere leveranciers, vooral uit de VS, maar dat zorgde niet voor een daling van de opgelopen prijzen.

Abonneer je nu op de nieuwsbrief Klimaat & Energie

Vooral in Nederland zijn de energieprijzen voor huishoudens hoog. Begin 2023 betaalden Nederlandse huishoudens het meest in heel Europa. Ook in België en Duitsland betaalden huishoudens relatief veel vergeleken met andere Europese landen. Hongarije, Bulgarije en Malta betaalden het minst.

Nederlands probleem

Vooral Nederland zal in de problemen komen volgens VNO-NCW. “Deze studie kijkt alleen naar de gemiddelde situatie in Europa. Terwijl Nederland binnen Europa nog verder uit de pas loopt”, schrijft de belangenorganisatie. Ze verwijzen naar recent onderzoek waaruit blijkt dat de kosten voor elektriciteit hier drie keer zo hoog zijn als in Frankrijk. Dat ligt aan de compensatie die andere EU-landen aan hun industrie geven voor energie, een soort bijdrage van de staat om energiekosten van bedrijven lager te houden. Daarnaast zijn de nettarieven in Nederland veel hoger. Dat zijn de prijzen die huishoudens of ondernemers betalen aan energieleveranciers.