Om de Europese klimaatambities waar te maken, moet de broeikasgasuitstoot fors omlaag. Hier is veel groene energie voor nodig. In 2030 wil Brussel dat 45 procent van de energie de we met elkaar gebruiken uit een hernieuwbare bron komt. In 2050 moet alle energie groen zijn.

De grote vraag is: hoe gaan we dat eigenlijk doen? Zon- en windenergie zijn niet altijd even betrouwbaar omdat zij afhankelijk zijn van de hoeveelheid wolken en wind. Ook neemt het veel ruimte in. Dit leidt in landen als Nederland bijvoorbeeld tot discussies over landschapsvervuiling onder het ‘niet in mijn achtertuin’-argument.

Hier komt kernenergie de hoek om kijken. Volgens sommigen zou dit een uitkomst kunnen zijn in bepaalde delen van Europa. Alleen vindt niet iedereen dat een goed plan. Het wel of niet opnemen van kernenergie als hernieuwbare energiebron zorgt dan ook voor explosieve discussies.

Sommige landen, onder leiding van Duitsland, willen er zo snel mogelijk vanaf. Frankrijk daarentegen is voor het grootste deel van zijn elektriciteit afhankelijk van kernreactoren. Het land lobbyt dan ook wat af in Brussel voor een groen labeltje op kernenergie, tot nu toe tevergeefs. Ze blokkeren daarom al tijden een voorstel dat de Europese energievoorziening drastisch moet vergroenen.

Gevaarlijke discussies  

Het probleem met het maken van elektriciteit uit kernenenergie is dat er radioactief afval vrijkomt. Dit afval is gevaarlijk en moet diep onder de grond worden opgeslagen. Ook is het bouwen van kernreactoren geld- en tijdverslindend en is er een klein risico op kernrampen zoals in 2011 in Fukushima, Japan. 

Een groep landen, zoals onder andere Oostenrijk en Duitsland, maken zich daarom hard voor een Europa zonder kernenergie. Met succes in Brussel: in het eerder genoemde vergroeningsvoorstel van de Europese Commissie wordt kernenergie niet genoemd als volwaardige strategie. Er zullen daarom slechts beperkte subsidies voor vrijgemaakt worden. Dit tot woede van Frankrijk, die daarom het voorstel gijzelt.

Stockholmsyndroom

De Franse houding leidt tot grote ergernis bij veel andere landen. Tien landen, waaronder Nederland, steken daarom de koppen bijeen om zo een Franse ommezwaai af te dwingen. Gisteren ondertekenden ze samen een brief naar Zweden, het land dat momenteel de EU voorzit.

De brief roept op niet meer naar Frankrijk te luisteren en het energievoorstel zo snel mogelijk door te voeren. “We dringen er gezamenlijk op aan om het voorstel af te ronden,” schrijven de landen. “Dit is essentieel om snel de nodige investeringen op gang te brengen en zekerheid te scheppen.”

Naast Nederland zouden ook Duitsland, België, Luxemburg, Denemarken, Slovenië, Ierland, Portugal, Oostenrijk en Litouwen zich achter deze boodschap hebben geschaard. “Het doel is eigenlijk om Zweden duidelijk te maken dat ze in een stockholmsyndroom verkeren door het faciliteren van de Franse gijzeling”, zou een Europees diplomaat hebben gegrapt. Zweden zelf ziet overigens ook best wat in meer kernenergie, wat deze houding mogelijk deels verklaart.

Nederland allemansvriend

Dat ook Nederland de brief heeft ondertekend, is enigszins opmerkelijk. Eerder wilde het kabinet eigenlijk geen kant kiezen in de kernenergiediscussie. Nederland was zelfs meerdere keren aanwezig op door Frankrijk georganiseerde bijeenkomsten om kernenergie een duw in de rug te geven in Brussel. Ook denkt het kabinet al langer na over het bouwen van twee nieuwe reactoren. Nu de Fransen geen centimeter prijsgeven, kiest Nederland, traditioneel meer op Duitse handen, toch eieren voor zijn geld.

Voor meer klimaatnieuws en de gevolgen voor Nederland, abonneer je op onze wekelijkse nieuwsbrief Klimaat & Energie