Nederland onderzoekt of vaccineren tegen de vogelgriep mogelijk is. Dat blijkt uit een kamerbrief van minister van landbouw Carola Schouten. “Ik vind het van belang om te onderzoeken hoe preventieve vaccinatie als instrument kan worden ingezet om uitbraken van besmettelijke dierziekten te voorkomen” schrijft ze.
De vogelgriep is al een tijdje in het land. Sinds oktober wordt er om de paar dagen wel ergens in Nederland vogelgriep vastgesteld. Er werden dit seizoen al bijna een kwart miljoen dieren gedood.
Samen met de pluimveesector en de Dierenbescherming inventariseert het ministerie van Landbouw aan welke randvoorwaarden vaccins moeten voldoen. Ook in Brussel is minister Schouten aan het verkennen wat de mogelijkheden voor vaccinatie zijn.
Op dit moment is er nog geen werkend vaccin beschikbaar. De Europese Commissie onderzoekt welke aanpassingen in de regelgeving mogelijk zijn ter bevordering van vaccinatie op het moment dat er een vaccin beschikbaar is.
Europese dilemma’s
“Het is belangrijk dat de vogelgriep hoger op de agenda komt. We moeten er alles aan doen om besmettingen te voorkomen”, zegt Jan Huitema (VVD). Als Europarlementariër probeert hij al langer de vogelgriep op de Europese agenda te krijgen. “Vaccinatie zou een goede oplossing zijn, maar een probleem is dat export landen geen gevaccineerd vlees willen.”
Ook Annie Schreijer-Pierik (CDA) bevestigt dat dit eerst op Europees niveau geregeld moet worden. “We moeten rekening houden met de handel van landen buiten de EU, waar men huiverig is voor het afnemen van producten van gevaccineerde dieren, omdat moeilijk te onderscheiden is of dieren de dierziekte hebben doorgemaakt of gevaccineerd waren. Hierdoor dreigt een grote waardedaling van de producten van boeren.”
Marktwaarde
Daarmee is de gezondheid van kippen een kwestie van marktpartijen geworden. In Europa willen ze de vogelgriep bestrijden, volgens Schreijer-Pierik. “Maar tegelijkertijd is er niet in elke lidstaat in gelijke mate sprake van uitbraak van de vogelgriep, waardoor sommige Europese landen dus ook voordeel hebben op de exportmarkten, indien bij ons, in België, Duitsland of Frankrijk, door wilde trekvogels weer vogelgriep wordt binnen gebracht.”
Ophokplicht
In afwachting van het vaccin zijn pluimveehouders genoodzaakt om hun kippen op te sluiten ter bescherming tegen de vogelgriep. Sinds 26 oktober geldt er een landelijke ophokplicht voor commercieel gehouden vogels in Nederland. Deze ophokplicht levert economische dilemma’s op voor de pluimveesector.
“Wanneer kippen te lang opgehokt zitten, mogen de eieren niet meer verkocht worden als vrije uitloop eieren”, legt Jan Huitema uit. Eieren moeten dan verkocht worden als gangbaar en dat kost boeren geld. “Boeren doen investering om die vrije uitloop van kippen mogelijk te maken. Dit kunnen ze niet terugverdienen als de vogelgriep hun kippen binnenhoudt. Hij zette zich daarom eerder in voor een verlenging van het maximaal aantal weken. Nu mogen eieren na tot 16 weken vrije uitloop eieren genoemd worden in plaats van na 12 weken.
Frankrijk
CDA-politicus Schreijer-Pierik is voor een verlenging van deze zestienwekentermijn. Maar volgens haar ligt dit zeer gevoelig bij andere Europese landen. “Zij profiteren economisch van het wegvallen van de “vrije uitloop”-status van onze eieren. Ook ligt dit gevoelig bij bijvoorbeeld belangenbehartigers van consumenten. Ik ben echter voor een flexibeler oplossing in het belang van de diergezondheid en de boeren. Helaas leek voor verdere flexibilisering de afgelopen jaren onvoldoende steun te zijn.”
Mogelijk biedt een vogelgriepvaccin in de toekomst een oplossing voor pluimveehouders. In de EU werken dierengezondheidsadviseurs volop samen aan de ontwikkeling van vaccins, naast Nederland is ook Frankrijk hier volop mee bezig.
