De EU-ministers van Justitie en/of Binnenlandse Zaken komen donderdag en vrijdag bij elkaar in Luxemburg (JBZ). Woensdag was er ter voorbereiding op de Nederlandse inzet een debat in de Tweede Kamer van de commissie Justitie en Veiligheid. Op de agenda: vreemdelingen- en asielonderwerpen. Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Eric van der Burg (VVD) was aanwezig. Zijn speerpunt voor het overleg in Luxemburg: solidariteit.

Het debat begon met de actuele asielcrisis in Nederland. Toen dat deel eenmaal achter de rug was – volgende week staat er een langer debat over gepland – verschoof de focus naar Europa. In de eerste plaats naar Oekraïne. Van der Burg verwacht dat de Tijdelijke Richtlijn Bescherming Oekraïne, die gevluchte Oekraïeners tijdelijk bescherming geeft in Nederland, verlengd wordt. “Dat zou ik steunen”, zei Van der Burg.

Dublin

Dan de zogeheten Dublinverordening, de al dikwijls geactualiseerde afspraken tussen Europese landen die bepaalt wie verantwoordelijk is voor de opvang van asielzoekers. Dat is in de meeste gevallen het land waar de vluchteling de EU binnenkomt. “Die afspraken werken blijkbaar buitengewoon slecht”, zei Van der Burg. “In Nederland is slechts tien procent van de asielzoekers eerst ergens anders geregistreerd. Maar ik denk dat er niemand in deze ruimte is die dat gelooft, dat al die anderen via een Nederlandse buitengrens de EU zijn binnengekomen.”

Van der Burg zal tijdens de vergadering met de EU-ministers dan ook hameren op betere handhaving van deze Dublin-afspraken. “Als je afspraken die niet worden gehandhaafd, vervangt door betere afspraken die ook niet worden gehandhaafd, dan zijn we er nog helemaal niks mee opgeschoten. Dus er moet aan de buitengrenzen van de EU beter geregistreerd en geïdentificeerd worden.”

Aandacht vanuit de Europese Commissie was er voor het bericht vorige week dat er in een maand tweeduizend minderjarige asielzoekers zijn ‘kwijtgeraakt’. Een asielzoeker wordt beschouwd als ‘kwijtgeraakt’ als hij van een opvanglocatie verdwijnt en vervolgens niet meer in de ambtelijke registratie terug te vinden is. “Een buitengewoon kwetsbare groep”, noemde Van der Burg deze minderjarige asielzoekers. “Wat kan helpen, is de leeftijd verlagen waarop je vingerafdrukken mag afnemen. Op die manier kan je beter in de gaten houden waar de minderjarigen naartoe gaan.”

Frontex

Dan waren er nog een aantal vragen over Frontex, het Europees grensagentschap. Frontex werd er eerder dit jaar van beschuldigd migranten illegaal terug te sturen bij het oversteken van de grens naar de EU, ook wel ‘pushbacks’ genoemd. Van der Burg: “Pushbacks kunnen niet, moeten niet, mogen niet en u mag van mij verwachten dat ik dat te pas – en er bestaat geen ‘te onpas’ zou ik zeggen – aan de orde zal blijven stellen.”

En dat alles moet vooral samen, als het aan Van der Burg ligt. “Solidariteit begint in mijn ogen bij het maken van afspraken en ook het houden aan afspraken. Dus solidariteit gaat in mijn ogen net zo over het nakomen van Dublin-afspraken, als dat het gaat om hoe wij ervoor zorgen dat we mensen die naar Europa komen en asiel aanvragen ook op een juiste manier opvangen.”