Eerder deze week werden de bezwaren van Turkije tegen het beoogde NAVO-lidmaatschap van Zweden en Finland al bekendgemaakt. Nu de twee landen formeel een aanvraag hebben ingediend tot lidmaatschap van de verdragsorganisatie, waarvan de lidstaten optreden als een of meerdere landen uit de alliantie worden aangevallen, komt de Turkse president met een voorstel. Turkije stopt met het dwarsbomen van de toelatingsgesprekken als Finland en Zweden een dertigtal vermeende terroristen terugstuurt naar de Turken.
Koehandel
Woensdag zouden de gesprekken voor het toetredingsproces van de twee landen normaal gezien beginnen, maar de start van dat proces werd uitgesteld door hevig verzet vanuit Turkije – het enige NAVO-lid dat tegen deze uitbreiding is. Uitbreiding van het militaire bondgenootschap vergt namelijk consensus: alle 30 lidstaten moeten het eens zijn. Als 1 land weigert, kan er geen akkoord komen.
President Erdogan stelt dat Zweden en Finland mensen herbergen die banden hebben met groeperingen zoals de Koerdische Arbeiderspartij (PKK). En die vormen een gevaar voor Turkije. Toetreding van Zweden en Finland tot de NAVO zou dus getuigen van een gebrek aan respect ten aanzien van Turkije, vindt Erdogan. Voor hem is dit onacceptabel.
Water bij de wijn
Toch is minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren niet bezorgd over het standpunt van Turkije. Er lijkt dan ook ruimte voor onderhandelingen: Turkije laat de uitbreiding toe als de vermeende terroristen worden uitgeleverd en als dat niet gebeurt, hebben de Amerikanen nog iets achter de hand: het F35-gevechtsvliegtuig. Het F-35 programma, waarbij oudere gevechtstoestellen worden vervangen door de F35, werd voor Turkije stopgezet toen het in de strijd tegen terreurgroep Islamitische Staat (IS) een Russisch – in plaats van een Amerikaans – afweersysteem had gekocht. Een trap tegen de schenen van de NAVO, dat een van haar leden zag samenwerken met ‘vijandig’ Rusland. Turkije weer laten deelnemen aan dit F-35 programma en dus gevechtsvliegtuigen aan het land leveren, zou Turkije kunnen overhalen om toch in te stemmen met de uitbreiding van de NAVO.
