Het duurde onder andere zo lang omdat er verschil van mening was over de regels waaraan systemen als ChatGPT (een programma dat zelfstandig teksten kan schrijven) moest voldoen. Aanvankelijk wilde de Europese Commissie en de lidstaten niet al teveel regels en voorwaarden. Maar het Europees Parlement dat meeonderhandelde, wilde dat bedrijven die dergelijke technologie maken ook laten zien hoe het werkt. “Dat inzicht is belangrijk”, vertelt Kim van Sparrentak (GroenLinks) die meeonderhandelde over de regels. “We moeten voorkomen dat we straks opgezadeld zitten met nieuwe systemen die de ene na de andere complottheorie uitspuwt en onze privacy op grote schaal misbruikt.”

De privacy was ook een onderwerp waar lang over is gesproken. Zo wordt gezichtsherkenning in principe verboden, behalve voor veiligheidsdiensten. Maar die mogen niet meer alle beelden die beschikbaar zijn ook gebruiken. Er moet een reden zijn om met de techniek van gezichtsherkenning te zoeken, zoals bij het vermoeden van terroristische activiteiten, grote misdrijven of ontvoeringen.

Opletten

Ook technieken die in China worden gebruikt om personeel in de gaten te houden (zijn ze wel vriendelijk genoeg voor de klanten in winkels?) worden verboden. En de bekende algoritmes, die zijn gebruikt door de Belastingdienst bij de toeslagenaffaire, mogen niet meer gebruikt worden. In de nieuwe wet staat dat systemen die gebruik maken van je politieke voorkeur, seksuele geaardheid, ras en nationaliteit verboden zijn. 

De transparantie geldt ook voor zogenoemde chatrobots, die op steeds meer websites vragen van klanten beantwoorden. Voortaan moet het helder zijn dat een robot je antwoord geeft en niet een echt mens. Ook bij video’s waarbij AI wordt gebruikt, zoals bijvoorbeeld deze week de video van de overleden oud-Belgische premier Dehaene, moet dat worden vermeld.

Volgens demissionair staatssecretaris Alexandra van Huffelen is het goed dat er nu afspraken zijn, maar moeten we goed blijven opletten. Ze verwacht dat AI de komende jaren een steeds grotere rol in de landbouw, het onderwijs en de gezondheidszorg gaat spelen.

Ook de voorzitter van de Europese Commissie is tevreden en hoopt dat AI wijs en breed wordt ingezet. “We stellen niet alleen regels maar investeren de komende tijd ook meer dan een miljard euro naar innovatie en kunstmatige intelligentie”.

Ook elke zondagochtend gratis de Europa nieuwsbrief vol geopolitieke analyses van onze hoofdredacteur Bert van Slooten, hardnekkige geruchten en heel veel Europees nieuws gratis in je mail? Abonneer je hier.