Het spoorwegnetwerk: het is niet meteen het meest sexy Europese onderwerp. Maar als de Europese Unie haar klimaatdoelstellingen wil behalen, is het toch van cruciaal belang dat de trein een praktisch en duurzaam alternatief vormt. Zeker nu de Europese Commissie hardop nadenkt over het verbieden van korte vluchten. Wie deze zomer namelijk met de trein op vakantie ging, kan wellicht bevestigen dat dit nog niet altijd van een leien dakje loopt.

Lelylijn

Van essentieel belang voor de Europese trein is het Trans-Europees Transportnetwerk (TEN-T). Dat plan moet alle grote Europese steden tegen 2030 via het spoor met elkaar verbinden. Nederland wil graag dat de veelbesproken Lelylijn, een hogesnelheidsverbinding tussen Groningen en Lelystad, mee wordt opgenomen in dat Trans-Europees Transportnetwerk.

Hierdoor kan men die verbinding niet enkel doortrekken van Groningen naar Noord-Duitsland, maar komt de Lelylijn ook in aanmerking voor een Europese subsidie. En die subsidie heeft het broodnodig. In het regeerakkoord is namelijk drie miljard euro voor het project begroot, wat volstrekt niet voldoende is. Geschat wordt dat in totaal vijf à negen miljard euro nodig is om de Lelylijn rond te krijgen.

Deze zomer diende Nederland het plan in bij de Europese Commissie om de Lelylaan aan te sluiten op het Trans-Europees Transportnetwerk. De Commissie reageerde in eerste instantie al positief. Op de informele bijeenkomst van EU-transportministers in Praag heeft minister van Infrastructuur Mark Harbers nu ook de mogelijkheid gehad om zijn Europese collega’s te verleiden voor de toevoeging.

Oekraïne

De oorlog in Oekraïne heeft invloed op alle aspecten van onze samenleving, zelfs op het Trans-Europees Transportnetwerk. Zo hebben de EU-transportministers het ook gehad over de hertekening van het netwerk ten gevolge van de Russische invasie. Verbindingen naar Rusland en Belarus zouden geschrapt worden. Connecties met Oekraïne en Moldavië worden dan weer verbeterd. Dat heeft alles te maken met het kandidaat-lidmaatschap voor de EU van de twee landen en de strategische rol die de sporen spelen bij de bevoorrading van het Oekraïense leger.

Een andere herziening aan het Trans-Europees Transportnetwerk waar Nederland zich hard voor maakt, is het expliciet opnemen van een Europees kader over hogesnelheidslijnen. Nu spreekt Brussel zich daar niet over uit.

Gebruiksgemak

Tot slot hebben de EU-transportministers het ook nog gehad over hoe ze u, de consument, kunnen verleiden om vaker voor de trein te kiezen. Zo hebben ze gediscussieerd over een systeem waarbij één treinticket voldoende is om doorheen verschillende EU-lidstaten te reizen. De trage totstandkoming van dat plan zorgt er overigens al langer voor dat Eurocommissaris Frans Timmermans met de handen in het haar zit. Daarnaast hebben de transportministers ook bekeken hoe reizigers beter geholpen kunnen worden bij storingen en ongevallen.