Vrijwel alle Europese leiders zijn aanwezig, met een paar uitzonderingen: Rusland en Belarus zijn uitgesloten, en de Spaanse premier blijft thuis vanwege de recente overstromingen in zijn land.
Extra aandacht gaat uit naar de Westelijke Balkanlanden, die ook aanwezig zijn. Hun betrokkenheid is belangrijk omdat er grote migratieroutes door deze landen lopen. Het doel is om samen te werken op dit gebied, zodat migratie beter beheerst kan worden.
Beter samenwerken
Eén van belangrijkste thema’s die aan bod zullen komen, is de concurrentiekracht van de EU. Daar gaat het namelijk niet zo goed mee. Mario Draghi, die eerder al dit rapport presenteerde over de Europese industrie, waarschuwt dat Europa zijn concurrentiekracht verliest. De productiviteit daalt, de kosten zijn hoog, en investeringen blijven achter.
Veel Europese start-ups verhuizen naar de VS, waar markten beter functioneren en investeringen makkelijker te krijgen zijn. Europese leiders zullen bespreken hoe ze kunnen zorgen dat bedrijven en talent in Europa blijven, en dat de Europese landen beter samenwerken.
Ook migratie blijft een lastig en gevoelig onderwerp. De Britten, ook uitgenodigd, spelen hier een rol in: ondanks de Brexit zijn migratiestromen tussen het VK en de EU sterk verbonden.
Nederland wil samen met het VK afspraken maken over grenscontroles en het aanpakken van mensensmokkel. Het doel is om illegale migratie te verminderen en samen te werken aan een veiliger migratiebeleid.
Meer weten? In de migratienieuwsbrief van deze week vind je een diepgaande voorbeschouwing van de top in Boedapest. Abonneren kan via onze webshop.
Trump en Orbán
En dan de (oranje) olifant in de kamer. Nu Donald Trump opnieuw is gekozen als president, kan dat invloed hebben op de handel en samenwerking met Europa, maar ook op zaken als veiligheid, het klimaat en het Midden-Oosten. Europese leiders willen zich hier goed op voorbereiden.
Er is wel één specifiek iemand die roet in het eten zou kunnen gooien, en dat is de Hongaarse premier Viktor Orbán. Hongarije is op dit moment nog EU-voorzitter en als gastheer van de top komt zijn innige band met Trump de onderlinge samenwerking niet ten goede. Orbán heeft de voormalige president geprezen als een “man van vrede” en paste zelfs Trumps slogan MAGA aan voor de EU. Make Europe Great Again.
Voor Nederland is de samenwerking met de VS extra belangrijk vanwege de grote Nederlandse investeringen daar, die goed zijn voor ongeveer 800.000 Amerikaanse banen. Lees hier de analyse die Brusselse Nieuwe maakte over Trumps winst.
Eigen benen
Het is wel duidelijk dat deze top geen appeltje-eitje wordt. Maar, als de leiders het goed spelen, biedt de bijeenkomst wel een kans om eenheid te tonen in deze onrustige tijd. De EU bereidt zich voor op een toekomst waarin ze beter op eigen benen kunnen staan. Maar waarin ze ook moeten blijven samenwerken met hun belangrijkste bondgenoten, waarvan Trump toch niet de minste is.
