Europa gaat kiezen | Laatste peilingen en Van Dalen vertrekt

Brussel begint zich op te maken voor de volgende verkiezingen: de Europese Parlementsverkiezingen in 2024. De campagneteams worden gevormd. Voorzichtig worden balletjes opgeworpen over nieuwe kandidaten, terwijl de huidige generatie Europarlementariërs zich afvraagt of ze doorgaan.

2 min. leestijd

De grote middenpartijen in het Europees Parlement staan op fors verlies voor de komende verkiezingen. Een jaar voordat de stembussen worden geopend, verliezen zowel de christendemocraten (EVP), waar het CDA bij is aangesloten, als de liberalen (Renew) van de VVD en D66 fors. Beide blokken leveren 21 zetels in. Ook de sociaaldemocraten (S&D) van de PvdA gaan achteruit. Daar is het verlies 12 zetels. De Groenen zijn de grote verliezers als er nu verkiezingen zouden worden gehouden. De partij levert maar liefst 26 zetels in.

Waar er verliezers zijn, zijn er natuurlijk ook winnaars. De grote winnaar wordt volgens de laatste peilingen de conservatieve ECR, waar JA21, de SGP en het onafhankelijke lid Dorien Rookmakers bij zijn aangesloten. Er komen 21 zetels bij. Ook links (GUE) waar de Partij voor de Dieren bij is aangesloten wint en wordt met 9 zetels extra groter dan de Groenen.

Coalities

Bij deze uitslag zal het lastig zijn om coalities te vormen. Alleen als de grote machtsblokken van christendemocraten, sociaaldemocraten en liberalen samenwerken kan een meerderheid ontstaan. Zowel over rechts als over links is geen optie, want de meerderheid van 352 zetels wordt bij lange na niet gehaald. Theoretisch kan er een coalitie worden gevormd tussen de christendemocraten, conservatieven en liberalen. Maar een meerderheid in de liberale fractie (Renew) is daar fel op tegen.

Maar alles kan nog veranderen, omdat landelijke partijen (uit de lidstaten) altijd na de verkiezingen kunnen besluiten zich bij een andere Europese groep aan te sluiten. Bovendien komen er waarschijnlijk veel nieuwe partijen (zoals de BBB) in het nieuwe Parlement, die nog nergens bij zijn aangesloten.

Van Dalen

En er komt een nieuwe Europarlementariër uit Friesland naar Brussel. Anja Haga uit Dokkum vervangt na de zomer Peter van Dalen van de ChristenUnie. Van Dalen houdt het na 14 jaar voor gezien. Haga werd bij de laatste verkiezingen al bijna gekozen, maar kwam net een aantal voorkeurstemmen tekort om over Bert Jan Ruissen (destijds nummer twee op de gecombineerde ChristenUnie/SGP lijst) heen te wippen. Ze is de belangrijkste kandidaat om volgend jaar ook lijsttrekker te worden voor de ChristenUnie. Dit keer komen de twee partijen met aparte lijsten.