Uitbuiting, kinderarbeid en milieuschade. Als het aan Europarlementariër Lara Wolters (PvdA) ligt, behoren dergelijke praktijken tot het verleden. Verantwoord ondernemen betekent verantwoordelijkheid nemen voor de hele productielijn. Na lang wachten is het nu zo ver: de Europese Commissie komt met een wetsvoorstel over ketenverantwoordelijkheid.

Goede voornemen

Muziek in de oren van Wolters, schrijver van de wet, die hierdoor haar goede voornemen voor het nieuwe jaar ziet uitkomen: “Vandaag is een belangrijke, symbolische dag voor Europa.” Met de wet wordt een eerlijke productieketen afgedwongen: “Bedrijven moeten verantwoordelijkheid nemen voor hun gehele productielijn, ook als die door andere landen heen loopt. We gaan korte metten maken met wantoestanden en deze ook voorkomen, dat is goed voor consumenten en voor bedrijven.”

Een duidelijke boodschap, na een lange weg voor Wolters, die het maandenlang heeft opgenomen tegen lobbyisten die het voorstel probeerden tegen te houden. Dat resulteerde in december tot een WOB-verzoek. Daarmee verzocht Wolters de Commissie om de communicatie met de lobby-sector te openbaren om te achterhalen waarom er geen schot in de zaak leek te komen. 

Werk aan de winkel

En met succes, want het wetsvoorstel is er nu eindelijk. Toch kan Wolters nog niet achterover hangen: “Nu het wetsvoorstel van de Commissie er eindelijk is, moeten we direct ambitieus zijn: we willen zoveel mogelijk bedrijven in het wetsvoorstel betrekken en verantwoordelijkheid laten nemen voor hun ketens. Dit gaat over gedragsregels voor bedrijven.”

“Ook moet de verantwoordelijkheid zich ver uitstrekken. Alleen op die manier zorgen we ervoor dat olierampen, fabrieken die instorten en kinderarbeid als gevolg van veronachtzaming (of erger) van bedrijven tot het verleden gaan behoren. Het belangrijkste is dat moederbedrijven hun verantwoordelijkheid niet meer kunnen afwentelen op de kleinere leveranciers aan de andere kant van de wereld. Alleen op die manier zorgen we ervoor dat bedrijven in de toekomst uitbuiting, kinderarbeid en milieuschade actief zullen tegengaan.”

Maar hoe kan de wet een stok achter de deur worden? “Er zijn meerdere dingen nodig om de wet tanden te geven, zoals sancties”, stelt Wolters. “Er moeten minima voor sancties worden besproken bij grote misstanden bij bedrijven. Daarnaast zal de handhaving door nationale instellingen worden uitgevoerd”.