De luchtvaart is vervuilend. Naast minder vliegen, is schoner vliegen dan ook erg belangrijk om de uitstoot van broeikasgassen omlaag te brengen. Het grootste deel van de vliegtuigvloot zal voorlopig nog uit toestellen met verbrandingsmotoren bestaan. Een van de makkelijkste en snelste manieren om de sector te vergroenen is daarom het mengen van groene vliegtuigbrandstof met normale kerosine.
In 2019 sloot het kabinet een akkoord met de luchtvaart dat vol inzet op het gebruik van deze duurzame vliegtuigbrandstoffen (SAF). Er werd een bijmengverplichting van veertien procent groene vliegtuigbrandstof afgesproken, welke moest ingaan in 2030. Voor 2050 werd afgesproken alleen nog maar groene vliegtuigbrandstof te gebruiken.
Gelijk speelveld
Ook de Europese Commissie ziet in dat vliegen schoner moet worden. In april kwamen zij met eigen, Europese normen. Dat klinkt goed, maar deze gaan een stuk minder ver dan Nederland al had afgesproken. In plaats van een bijmengnorm van veertien procent in 2030, zet Brussel in op ‘slechts’ zes procent.
En dus zegt de Europese Commissie nu dat Nederland op de rem moet trappen. Dit zou nodig zijn om een gelijk speelveld te behouden voor alle lidstaten en ervoor te zorgen dat iedereen eensgezind blijft. Een woordvoerder van het kabinet heeft aangegeven dat de doelstelling van veertien procent bijmenging daarom, gedwongen, komt te vervallen.
Duik in het diepe:
Sustainable Aviation Fuels (SAF) zijn groene vliegtuigbrandstoffen en hard nodig om de uitstoot in de sector omlaag te brengen. Er zijn twee soorten: biokerosine en synthetische kerosine. Biokerosine, gemaakt van oud frituurvet of dierlijk vet, is op dit moment de meest gebruikte vorm. Dat is vooral omdat deze relatief goedkoop is, namelijk twee tot drie keer zo duur als gewone kerosine.
Synthetische kerosine wordt daarentegen gemaakt van waterstof opgewekt door groene elektriciteit. Er kan heel veel van geproduceerd worden. In theorie zou de hele luchtvaart dus kunnen overstappen op deze groene brandstof. Met biokerosine kan dat niet, want daar is niet genoeg natuurlijk materiaal voor. Maar, omdat er vooralsnog weinig wordt geïnvesteerd in de productie van synthetische kerosine, is het erg duur.
Rollen omgedraaid
Het besluit van de Europese Commissie is opvallend omdat het bijmengen van groene vliegtuigbrandstof belangrijk is om de klimaatdoelen van Parijs te halen. Of dat nu nog gaat lukken, is niet duidelijk. Het ministerie geeft aan te blijven streven naar manieren om bijmengen te stimuleren boven de Europese norm. Maar omdat groene vliegtuigbrandstof een stuk duurder zijn dan vervuilende kerosine, wordt dat een stuk moeilijker.
Op veel milieudossiers is Nederland een slechte leerling die nogal eens voor oproer zorgt in Brussel. Niet zo lang geleden kreeg stikstofminister Christianne van der Wal nog een boze brief van Eurocommissaris voor Milieu Virginijus Sinkevičius. Hier stond in dat de stikstofaanpak geen vertraging mag oplopen.
Nu Nederland eens ambitieuzer is dan gemiddeld, wordt het teruggefloten door Brussel. Dat is opmerkelijk, want het kabinet blijft wel zitten met de opdracht om de uitstoot van broeikasgassen omlaag te brengen. Zeker nu de rechter een stokje heeft gestoken voor verdere krimp van Schiphol, een ander belangrijk klimaatplan van het kabinet.
