De Europese migratieministers leken een akkoord over het crisisonderdeel van de nieuwe Europese migratieregels rond te hebben. Maar toen gooiden de Italianen roet in het eten uit onvrede over de discussie over schepen van vluchtelingenorganisaties die in de Middelandse Zee opereren. Niettemin zei Eurocommissaris Ylva Johansson (Binnenlandse Zaken) na afloop erin te vertrouwen dat ook die plooi de komende dagen glad wordt gestreken.
Veertig weken opsluiting
De onderhandelingen over nieuwe Europese migratieregels hebben acht jaar muurvast gezeten. Maar begin juni ging toch ineens een meerderheid van de lidstaten overstag.
Het nieuwe Migratiepact moet een einde maken aan al het geruzie over de verdeling van asielzoekers binnen de EU. Wanneer lidstaten een capaciteitsprobleem hebben en de toestroom niet meer aankunnen, kunnen andere lidstaten verplicht worden om migranten over te nemen. De capaciteit van een land berekent men op basis van het bbp en de bevolkingsomvang.
Maar over een laatste cruciaal en controversieel onderdeel van het Migratiepact was men het nog niet eens. Hiermee mogen lidstaten, als ze een te groot aantal migranten te verwerken krijgen en er een crisis ontstaat, deze migranten tot 40 weken opsluiten in afwachting van de afloop van hun asielaanvraag. Ook op andere vlakken mag er dan van de migratieregels worden afgeweken.
Het crisisonderdeel bevat verder een clausule met speciale maatregelen voor wanneer een land van buiten de EU migratie als wapen gebruikt, zoals toen Wit-Rusland uit onvrede met Europese sancties massaal Afghaanse vluchtelingen naar de Poolse grens stuurde.
Duitse draai
Met name Duitsland, Hongarije, Oostenrijk, Polen en Tsjechië zetten de hakken in het zand. De Groenen in de Duitse regeringscoalitie vonden het opsluiten van migranten indruisen tegen de mensenrechten. Maar uiteindelijk sprak de Duitse bondskanselier Olaf Scholz het machtswoord, omdat hij de druk voelt van de naderende Duitse verkiezingen en de opkomst van extreemrechts in de peilingen. Door de Duitse draai kwam er dan toch een meerderheid voor het crisisonderdeel.
Zodra de lidstaten officieel hun onderlinge akkoord rond hebben, kunnen de onderhandelingen met het Europees Parlement over het Migratiepact verdergaan. Die waren al gestart na het voorakkoord in juni, maar omdat de kwestie over het crisisonderdeel bleef aanslepen, trokken Europarlementariërs vorige week de stekker uit de onderhandelingen.